Вовед
Р Е Ш Е Н И Е
Текст
1. НЕ СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за донесување Детален урбанистички план за дел од УЕ-4-Запад, блок 12, Струга-општина Струга бр.07-1809/14 од 29 ноември 2007 година (“Службен гласник на општина Струга” бр.15/2007).
2. СЕ ОТФРЛААТ иницијативите во делот за поведување на постапка за оценување на меѓусебната согласност на одлуката означена во точката 1 од ова решение со Генералниот урбанистички план на општина Струга и со Правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање („Службен весник на Република Македонија“ бр.78/2006 и 140/2007).
3. Јасмина Јовчева и Матлиска Царева двете од Струга на Уставниот суд на Република Македонија му поднесоа иницијативи за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката означена во точката 1 од ова решение.
Според наводите во иницијативите, кои по својата содржина се скоро идентични, со оспорената одлука се повредувале член 8 став 1 алинеите 3, 6 и 10 од Уставот, членовите 6 и 8 од Законот за сопственост и други стварни права, член 9 од Законот за заштита на Охридското, Преспанското и Дојранското Езеро, член 2 став 2, член 11 став 7 и член 28 став 1 алинеја 3 од Законот за просторно и урбанистичко планирање. Повредата на наведените уставни и законски одредби се состоела во тоа што донесениот детален урбанистички план прво не бил во согласност со Генералниот урбанистички план донесен со Одлука бр.07-643/7 од 5.04.2007 година во делот на градежните парцели бр.01..041 и 01.042. Второ, со планските решенија на новиот детален урбанистички план не биле испочитувани стандардите и нормативите при планирање на просторот предвидени во соодветниот правилник во однос на минималното растојание меѓу објектите и дозволената висина. Со тоа на подносителите на иницијативите им се попречувало нормално и функционално користење на нивните објекти и се ограничувало нивното неприкосновено право на сопственост. Во врска со ова, во иницијативата се наведува дека подносителите учествувале во јавната анкета спроведена по нацртот на планот, но нивните барања и забелешки дадени на анкетните листови не биле прифатени, за што посебно приговараат.
Понатаму, во иницијативите се наведува дека при донесување на оспорената одлука не биле земени предвид ниту ажурираните геодетски подлоги кои биле појдовна основа при изработка на секоја урбанистичка документација. Исто така се наведува дека пред донесување на оваа одлука Советот на општината Струга не побарал мислење од надлежниот орган за заштита на природните реткости.
Според наводите во иницијативите оспорената одлука не била во согласност со Законот за просторно и урбанистичко планирање и затоа што била донесена пред истекот на пет години од последните измени и дополнување на Деталниот урбанистички план за УЕ 4 Запад-Струга донесени во 2003 година.
Поради наведените причини, се предлага Судот да ја укине оспорената одлука, а до донесување на конечната одлука да донесе решение за запирање на извршувањето на поединечните акти и дејствија донесени, односно преземени врз основа на истата.
4. Судот на седницата утврди дека според член 1 од оспорената одлука, со оваа одлука се донесува Детален урбанистички план за дел од УЕ-4 Запад блок 12, Струга-општина Струга. Во членот 2 децидно се наведува дека урбанистичкиот план содржи: Графички дел, Текстуален дел, Стручна ревизија, Одговор на стручна ревизија и Извештај од Стручна ревизија. Според членот 3, извештајот од стручната консултација е составен дел на Одлуката.
Во членот 4 од Одлуката е утврдено дека Деталниот урбанистички план ќе го спроведува општинската администрација, а според членот 5, планот се заверува со печат и потпис на градоначалникот на општина Струга, со назначување на бројот и датумот на седницата на која е донесен.
Според член 5, Одлуката влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во “Службен гласник на општина Струга”.
5. Судот на седницата, врз основа на доставеното известување од оштина Струга под бр.09-651/1 од 13 март 2008 година и приложената документација во врска со постапката во која е донесена оспорената одлука ја утврди следната фактичка состојба:
Нацрт – Планот е изготвен од “ИН-ПУМА” Скопје, согласно Програмата за изработка, измени и дополнувања на урбанистички планови во 2007 година (“Службен гласник на општина Струга” бр.1 од 2007 година).
Стручната ревизија на Нацрт – Планот е изготвена од Друштвото за планирање, проектирање и инженеринг “Простор” ДОО Куманово, од август 2007 година.
Извештај за постапување по стручната ревизија на Нацрт-Планот од изготвувачот на планот е од август 2007 година.
Министерството за транспорт и врски по Нацрт-Планот дало Стручно мислење под бр.16-10694/1 од 13 септември 2007 година.
Нацрт-Планот Советот на општина Струга го утврдил со Одлука бр.07-1460/6 од 20 септември 2007 година.
Одлуката за организирање јавна презентација и јавна анкета по Нацрт-Планот е донесена под бр.08-1585/1 од 1 октомври 2007 година. Соопштението за организирање на јавната презентација и јавна анкета под бр.03-1589/3 од октомври 2007 година било објавено во печатен медиум.
По спроведената јавна презентација и јавна анкета Комисијата формирана од градоначалникот на општина Струга изготвила Извештај под бр.03-1589/7 од 25 октомври 2007 година и писмено ги известила сите подносители на анкетни листови, меѓу кои и подносителите на иницијативите, со образложение за прифаќање или неприфаќање на нивните забелешки и предлози.
Известувањето за постапување по забелешките од Стручната ревизија и Извештајот од спроведената јавна анкета е изготвено под бр.03-1585/1 од 14 ноември 2007 година.
Министерството за животна средина и просторно планирање – Управа за животна средина по Нацрт-Деталниот урбанистички план дало мислење под бр.11-5502//3 од 26 октомври 2007 година. Во ова мислење, меѓу другото, се наведува дека Управата за животна средина од аспект на заштитата на природните вредности на Охридското Езеро нема забелешки по Нацрт на Деталниот урбанистички план за Урбана единица 4, општина Струга”.
Министерството за култура – Управата за заштита на културното наследство дало мислење под бр.08-163/8 од 22 ноември 2007 година во кое, меѓу другото, се наведува дека во Предлог-Планот на Деталниот урбанистички план за дел од УЕ-4 блок 12-Струга соодветно биле вградени одредбите од заштитно-конзерваторските основи за културното наследство за подрачјето опфатено со планот.
Министерството за транспорт и врски, по разгледување на доставеното барање и приложената документација, врз основа на член 25 од Законот за просторно и урбанистичко планирање издало Согласност на Предлогот на Планот под бр.16-14619/1 од 28 ноември 2007 година.
6. Во член 8 став 1 алинеите 3, 6 и 10 од Уставот на Република Македонија, како темелни вредности на уставниот поредок на Република Македонија се утврдени принципот на владеењето на правото, правната заштита на сопственоста и уредувањето и хуманизацијата на просторот и заштитата и унапредувањето на животната средина и на природата.
Условите и начинот на системот на просторното и урбанистичкото планирање, видовите и содржината на плановите, изработувањето и постапакта за донесувањето на плановите, како и другите прашања од областа на просторното и урбанистичкото планирање се уредени со Законот за просторно и урбанистичко планирање (“Службен весник на Република Македонија” бр.51/2005, 137/2007 и 151/2007-исправка), во чие време на важење е донесена оспорената одлука.
Според членот 2 став 2 од Законот, на кој се повикуваат подносителите на иницијативите, Просторниот план на Република Македонија и урбанистичките планови континуирано меѓу себе се усогласуваат и дополнуваат.
Во членот 3 од истиот закон е утврдено дека изработувањето, донесувањето и спроведувањето на Просторниот план на Република Македонија и на урбанистичките планови се работи од јавен интерес.
Според членот 7 од овој закон, во зависност од просторот кој е предмет на планирањето се донесуваат следните планови: Просторен план на Република Македонија и урбанистички планови во кои спаѓаат генерален урбанистички план, детален урбанистички план, урбанистички план за село и урбанистички план вон населено место.
Согласно член 11 став 7 од Законот, на кој исто така се повикуваат подносителите на иницијативите, деталниот урбанистички план, за каков што се работи во конкретниот случај, како план од пониско ниво, мора да биде усогласен со генералниот урбанистички план.
Во членот 22 став 1 на овој закон се утврдува дека плановите од членот 7 на овој закон се изработуваат во две фази, односно како нацрт на план и предлог на план.
Според член 24 став 1 на овој закон, по нацртот на деталниот урбанистички план, урбанистички план за село и урбанистички план вон населено место, општината спроведува јавна презентација и јавна анкета. Според став 2 на истиот член, организирањето на јавната презентација и јавната анкета по плановите од ставот 1 на овој член, го врши градоначалникот на општината по утврдување на нацртот на планот од страна на советот. За спроведената јавна презентација и јавна анкета се изработува извештај (став 3).
Согласно член 24 став 6, пак, од овој закон, извештај од јавната анкета со образложение за прифатените и неприфатените забелешки за плановите од ставот 1 на овој член изработува стручна комисија формирана од градоначалникот на општината која е составена од три члена и тоа: носителот на изработка на планот, одговорно лице од општинската администрација надлежно за урбанистичко планирање и истакнат научен и стручен работник од областа на урбанистичкото планирање.
Согласно член 24 став 8 од истиот закон, врз основа на извештајот, комисијата од ставот 6 на овој член е должна писмено да го извести секое лице кое поднело анкетен лист со образложение за прифаќање или неприфаќање на неговите збелешки или предлози.
Согласно член 1 од Законот за заштита на Охридското, Преспанското и Дојранското Езеро („Службен весник на Република Македонија“ бр.45/1977, 8/1980, 51/1988, 10/1990 и 62/1993), Охридското, Преспанското и Дојранското Езеро нивните води, крајбрежија, извори и водотеци, поради карактеристичните одлики и природни убавини, геолошки, геоморфолошки, хидролошки, хидробиолошки, лимнолошки и други научни вредности, културно, естетско, образовно-воспитно, здравствено, рекреативно, туристичко и друго стопанско значење се прогласени за споменици на природата од особено значење за општествената заедница и се ставаат под посебна заштита.
Во членот 9 став 1 од овој закон, на кој исто така се спротивставува оспорената одлука, се предвидува дека градежни, хидромелиоративни, хортикултурни или други работи на крајбрежијата на езерата можат да се изведуваат само под услови и на начин утврдени со просторните планови на регионите, просторните планови на општините: Охрид, Струга, Ресен и Гевгелија, урбанистичките планови на населените места и урбанистичките планови на подрачјата со специјална намена, како и со прописите за спроведување на овие планови.
Согласно став 2 на членот 9 од истиот закон, плановите од став 1 на овој член се донесуваат по претходно прибавено мислење од Републичкиот завод за заштита на природните реткости.
Имајќи ја предвид наведената законска регулатива и утврдената фактичка состојба, Судот утврди дека во постапката за донесување на оспорената одлука надлежните органи на општина Струга ги спровеле сите дејствија и ги прибавиле сите акти согласно со закон утврдената постапка за донесување на деталните урбанистички планови. Така, во рамките на таа постапка, прибавено е и мислење под бр.11-550/3 од 26 октомври 2007 година од Министерството за животна средина и просторно планирање – Управа за животна средина, во чија надлежност согласно Законот за заштита на природата („Службен весник на Република Македонија“ бр.67/2004, 14/2006 и 84/2007) е вршењето на работите од областа на заштита на природата, вклучувајќи ја и заштитата на природните реткости, која претходно беше во надлежност на Републичкиот завод за заштита на природните реткости.
Оттука, со оглед на тоа што во постапката за донесување на оспорената одлука е прибавено мислење од органот надлежен за заштита на природните реткости, Судот утврди дека наводите во иницијативите дека такво мислење не е обезбедно се неточни и поради тоа не го постави прашањето за согласноста на оспорената одлука со член 9 од Законот за заштита на Охридското, Преспанското и Дојранското Езеро.
Тргнувајќи од тоа дека од утврдената фактичка состојба се констатира дека постапката за донесување на оспорената одлука целосно е спроведена согласно Законот за просторно и урбанистичко планирање, Судот оцени дека не може да се постави прашањето за согласноста на оваа одлука ниту со Законот за просторно и урбанистичко планирање, во однос на кој исто така се оспорува нејзината законитост. Ова дотолку повеќе што и во самите иницијативи не се посочуваат конкретни повреди, ниту членови од овој закон во кој се уредува постапката за донесување на деталните урбанистички планови, туку се укажува на неусогласеноста на донесениот детален урбанистички план со Генералниот урбанистички план на општина Струга, со Правилникот за стандардите и нормативите за планирање на просторот, за неземањето предвид на ажураните геодетски подлоги при изработка на овој план и слично, кои, пак, прашања не се од значење за постапката, односно процедурата на донесување на планот, а од чиј аспект Судот е надлежен да ја оценува неговата согласност со овој закон.
Според Судот не се основани ниту наводите во иницијатвите дека со оспорената одлука се вршело ограничување на правото на сопственост, па од тие причини не го постави прашањето за согласноста на оваа одлука ни со наведените членови од Законот за сопственост и други стварни права и со Уставот.
Во однос на наводите во иницијативите дека оспорената одлука била во спротивност со Генералниот урбанистички план на општината Струга и со Правилникот за стандарди и нормативи за планирање на просторот, се утврди дека согласно член 110 од Уставот, Уставниот суд не е надлежен да одлучува за меѓусебната согласност на овие акти, односно прописи, поради што Судот одлучи во тој дел иницијативата да ја отфрли согласно член 28 алинеја 1 од Деловникот.
7. Врз основа на изнесеното, Судот одлучи како во точките 1 и 2 од ова решение.
8. Ова решение Судот го донесе во состав од претседателот на Судот д-р Трендафил Ивановски и судиите Лилјана Ингилизова-Ристова, Вера Маркова, Бранко Наумоски, Игор Спировски и д-р Зоран Сулејманов.
У.бр.6/2008
16 април 2008 година
С к о п ј е
лк
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Македонија
д-р Трендафил Ивановски