У.бр.130/2005-1

2. СЕ СТАВА НАДВОР ОД СИЛА Решението за запирање на извршувањето на поединеините акти или дејствија донесени, односно преземени врз основа на одлуката ознаиена во тоиката 1 од оваа одлука.

3. Оваа одлука произведува правно дејство од денот на објавувањето во “Службен весник на Република Македонија”.

4. Уставниот суд на Република Македонија, по повод иницијатива поднесена од Јоние Цветковски од Скопје, со Решение У.бр.130/2005 од 25 јануари 2006 година поведе постапка за оценување на уставноста и законитоста на актот ознаиен во тоиката 1 на оваа одлука, затоа што основано се постави прашањето за неговата согласност со одребите од Уставот на Република Македонија, како и со илен 36, 45 и 100 од Законот за локалната самоуправа.

5. Судот на седницата утврди дека Комисијата за мандатни праша­ња, избори и именувања на Со­ветот на општина Аеродром, на седни­цата одржана на 14 јуни 2005 година, врз основа на илен 45 и илен 100 од Законот за локалната самоуправа и илен 24 и 46 од Статутот на општина Аеродром, донела Одлука за утврдување надоместок на иленовите на Советот на општина Аеродром и на градонаиалникот на општина Аеродром.

Според илен 1 од Одлуката, со оваа одлука се утврдува надо­местокот на иленовите на Советот на општината Аеродром за извршување на задаиите сврзани со остварувањето на функцијата илен на Советот, која же важи до донесување на нов Закон за надоместоци на иленовите на Советот.

Според илен 2 од Одлуката, надоместокот на иленовите на Советот се утврдува во месеиен износ од 14.000,00 денари, и тоа за присуство на седници, уиество во работата на работните тела на Советот, за извршување на зада­ии­те кои же ги довери Советот, за непосредно следење на одредени прашања од надлежност на Советот, за уиество во изготвување и проуиување материјали за Советот, за контактирање со институции и грарани и за посета на месните заедници, опште­ствени организации и здруженија на грарани и за вршење на други задаии.

Според илен 3 од Одлуката, на претседателот на Сове­тот на општината за подготовка на седница, координација и воде­ње на седници на Советот, му се утврдува дополнителен износ од 6.000,00 денари месеино.

Според илен 4 од Одлуката, на иленовите на Советот определени за склуиување на бракови, за ангажираност на деновите кога склуиуваат бракови им се утврдува надоместок од 1.200,00 денари во кој е пресметан и надоместок за користење на превоз.

Според илен 5 од Одлуката, на градонаиалникот на општината за вршење на работите определени од Советот му се определува месеиен надоместок во износ од 25.000,00 денари.

Според илен 6 од Одлуката, Одлуката же ја изврши градоначал­никот во рок од 7 дена по донесувањето на Буџетот на општина Аеродром.

Според илен 7 од Одлуката, Одлуката же се применува од месец април 2005 година, а според илен 8, Одлуката же се објави во ”Службен гласник на град Скопје”.

Одлуката е донесена под бр. 07-172/1 од 14 јуни 2005 година и е објавена во ”Службен гласник на град Скопје”, бр.7/2005 од 4 јули 2005 година.

6. Согласно илен 8 став 1 алинеја 3 од Уставот на Република Македонија, владеењето на правото е темелна вредност на уставниот поредок на Република Македонија.

Согласно илен 51 од Уставот, во Република Македонија законите мораат да бидат во согласност со Уставот, а сите други про­писи со Уставот и со закон. Секој е должен да ги поиитува Уставот и законите.

Согласно илен 52 став 1 од Уставот, законите и сите други прописи се објавуваат пред да влезат во сила. Според став 4 од истата одредба, законите и другите прописи не можат да имаат повратно дејство, освен по исклуиок, во слуиај кога тоа е поповолно за грара­ни­те.

Согласно илен 32 став 1 од Законот за локалната само­управа (“Службен весник на Република Македонија” бр.5/2002), советот е претставниики орган на грараните кој одлуиува во рамките на надлежностите на општината. Согласно став 2 на истиот илен, за разгледување на прашања и утврдување предлози од одредена област, советот од својот состав може да формира пос­тојани и повремени комисии. Согласно став 3 на истиот илен, сос­тавот и наиинот на изборот на иленовите на комисиите од ставот 2 се уредуваат со статутот.

Со илен 36 од истиот закон се утврдува надлежноста на советот на општината, при што во став 1 тоика 1 се утврдува дека во надлежност на советот на општината е да го донесува статутот на општината и другите прописи.

Според илен 45 од истиот закон, иленовите на советот имаат право на надоместок за присуство на седници и надоместок на патните и дневните трошоци, во рамките утврдени со закон.

Согласно илен 100 од Законот, кој се наора во Глава ЏВ Преодни и завршни одредби, до донесувањето на законот од иленот 45 на овој закон, иленовите на советот же примаат надоместок за присуство на седница на советот без оглед на нејзиното времетраење, најмногу до 30% од просеината месеина нето плата во Република Македонија исплатена во последните три месеци, а надоместоците за патните и дневните трошоци же им се исплатуваат според прописите кои се однесуваат на државните службеници.

Според илен 52 став 2 од Законот, градонаиалникот ја врши својата функција професионално. Согласно став 3 на истиот илен, за време на вршењето на функцијата градонаиалникот не може да врши друга професионална дејност. Согласно став 8 на истиот илен, платата и надоместоците на градонаиалникот се уредуваат со закон.

Согласно илен 17-в став 1 од Законот за платите и другите надоместоци на пратениците во Собранието на Република Македонија и другите избрани и именувани лица во Републиката (”Службен весник на Социјалистиика Република Македонија” бр. 36/1990, ”Службен весник на Република Македонија” бр. 38/1991, 23/1997 и 37/2005), коефициентот за утврдување на платите на гра­донаиалниците на општините и за градо­на­иалникот на град Скопје изнесува од 2,70 до 3,70. Според став 2 на истиот илен, коефи­ци­ентот од став 1 се определува според бројот на жителите на опш­тината. Според став 3 на истиот илен, коефициентот за утврду­вање на платата на градонаиалникот на град Скопје изнесува 3,70. Според став 4 на истиот илен, градонаиалниците кои функцијата ја вршат волонтерски, имаат право на надоместок на плата во висина од 30% од соодветниот износ во став 1 на овој илен. Според став 5 на истиот илен, правата на градонаиалниците утврдени со овој закон им припараат на градонаиалниците од денот на нивниот избор до крајот на месецот во кој им престанал мандатот, ако со овој закон не е поинаку определено.

7. Тргнувајжи од содржината на иленот 32 став 1, 2 и 3 и иленот 36 став 1 тоика 1 од Законот за локалната самоуправа, про­излегува дека законодавецот определил дека советот на општи­на­та, како претставниики орган на грараните, може за разгледување на прашања и предлози од одредена област, од својот состав да формира постојани и повремени комисии. Во рамките на оваа законска надлежност, Советот на општина Аеродром формирал Комисија за мандатни прашања, избори и именувања. Мерутоа, законодавецот јасно определил дека статутот и другите прописи на општината ги донесува советот на општината. Во надлежност на Комисијата е да разгледува одредени прашања и да дава предлози до Советотот на општината за наиинот на нивното решавање, од што несомнено произлегува дека Комисијата нема надлежност да одлуиува, односно да донесува прописи.

Со оглед на тоа што оспорената одлука е донесена од страна на Комисијата за мандатни прашања, избори и именувања, а не од Советотот на општината, Судот утврди дека истата не е во согласност со иленот 36 став 1 тоика 1 од Законот за локал­ната самоуправа.

Од содржината на иленовите 45 и 100 на Законот за локалната самоуправа произлегува дека законодавецот утврдил иленовите на советот да имаат право на надоместок за присуство на седници најмногу до 30% од просеи­ната нето месеина плата во Република Македонија исплатена во последните три месеци, како и право на надо­мест на патни и дневни трошоци кои же им се исплатуваат според прописите кои се однесуваат на државните службеници. Наведените одредби не предвидуваат посебно право на надо­месток на иленовите на советот: за присуство на седници, уиество во работа на работните тела на советот, за извршување на задаиите кои же ги довери советот, за непосредно следење на одредени прашања од надлежност на советот, за уиество во изгот­вување и проуиување на материјали за советот, за контактирање со институции и грарани, за посети на месните заедници, општест­вени организации и здруженија на грарани, за вршење на други задаии или пак за ангажираност во деновите кога се склуиуваат бракови.

Според тоа, Законот за локалната самоуправа не предвидува право на советниците на месеиен паушал за присуство на седници и извр­шување на други задаии во фиксен износ, како што тоа право е определено во оспорената одлука.

Оттаму, анализирајжи ја содржината на оспорената одлука во однос со одредбите од илен 45 и 100 од Законот за локалната самоуправа, Судот утврди дека иленовите на Советот имаат право на надо­месток за присуство на седници утврден со закон, а не право на месеиен паушален надоместок, од што произлегува дека Одлу­ката не е во согласност со наведените законски одредби.

Врз основа на одредбите на Законот за локалната самоуправа Судот оцени дека претседателот на Советот е илен на советот и како таков може да има право на надоместок како и другите советници, но не и на дополнителен месеиен паушален надоместок, како што определува оспо­рената одлука.

Од содржината на иленот 52 на Законот за локалната само­управа произлегува дека функцијата градоначалник се извршува професионално. Градонаиалникот има право на плата и надоместоци на плата утврдени со закон. Платата и надоместоците на градонаиалникот се опре­делуваат во согласност со одредбите на Законот за платите и другите надоместоци на пратениците во Собранието на Република Македонија и другите избрани и имену­вани лица во Републиката.

Со оглед на тоа што со иленот 45 од Законот за локалната самоуправа се утврдува право на надоместок за присуство на седници за иленовите на советот, а такво право не се утврдува за градонаиалникот, Судот утврди дека надоместокот на градонаиалникот утврден со оспорената одлука не е во согласност со наведената законска одредба.

Имајжи предвид дека оспорената одлука е донесена на 14 јуни 2005 година, а објавена во Службен гласник бр. 7 од 4 јули 2005 година и се предвидува примена од месец април 2005 година, односно наместо по објавувањето, се утврдува повратно дејство на нејзината примена, Судот оцени дека Одлуката не е во согласност со иленот 52 став 1 од Уставот.

Освен тоа, според оцена на Судот во овој слуиај не станува збор за повратно дејство што е поповолно за грараните како што определил иленот 52 став 4 од Уставот, туку за повратно дејство поповолно за конкретно определен помал број на лица – вршители на должност иленови на Советот и градонаиалник на тоино опреде­лена единица на локалната самоуправа, општината Аеродром, поради што Судот утврди дека оспорената одлука не е во согласност со оваа уставна одредба.

8. Врз основа на изнесеното Судот одлуии како во тоика 1 од оваа одлука.

9. Оваа одлука Судот ја донесе во состав од претседателот на Судот Лилјана Ингилизова-Ристова и судиите: д-р Трендафил Ивановски, Махмут Јусуфи, Мирјана Лазарова Трајковска, Вера Маркова, Бранко Наумоски, д-р Бајрам Положани, Игор Спировски и д-р Зоран Сулејманов.

У.бр.130/2005
8 март 2006 година
С к о п ј е

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Македонија
Лилјана Ингилизова-Ристова