У.бр.253/2001

Уставниот суд на Република Македонија, врз основа на член 110 од Уставот на Република Македонија и член 71 став 1 алинеја 1 од Деловникот на Уставниот суд на Република Македонија (“Службен весник на Република Македонија” бр.70/92), на седницата одржана на 20 февруари 2002 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

1. СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување законитоста на Одлуката за донесување урбанистичка документација за с. Враништа (атар) – општина Струга, бр.07-1014/21, донесена од Советот на општина Струга на 27 ноември 2001 година, во делот што се однесува на новопредвидените објекти од левата и десната страна на регионалниот пат Струга – Дебар и во северниот дел на с. Враништа (лево – мотел со придружни објекти и млин со пекара, а десно – бетонска база со бензиска пумпа).

2. СЕ ЗАПИРА донесувањето односно извршувањето на поединечните акти или дејствија донесени односно преземени врз основа на делот од Одлуката означен во точката 1 од ова решение, до донесување конечна одлука на Судот.

3. Месната заедница на с. Враништа – Струга и 209 граѓани од тоа село, преку адвокат Слободан Димитров од Битола, на Уставниот суд на Република Македонија му поднесоа иницијатива за поведување постапка за оценување законитоста на делот од Одлуката означен во точката 1 од ова решение, затоа што градоначалникот на општина Струга не донел одлука да се организира јавна анкета по нацрт – урбанистичката документација за с. Враништа во која биле предвидени спорните објекти, поради што оспорената одлука во наведениот дел не била донесена во согласност со членовите 17 и 18 од Законот за просторното и урбанистичкото планирање. Понатаму, јавната анкета по нацрт – урбанистичката документација не траела 10 дена (од 29 август до 8 септември 2001 година) бидејќи на 29 август 2001 година било напишано и издадено соопштението дека ќе се спроведува јавна анкета и истото било “залепено на споредно место во една продавница во с. Враништа, па на граѓаните им станало достапно дури наредниот ден, со што практично бил намален и дадениот рок од 10 дена”; освен тоа, анкетата “беше определена во деновите понеделник и среда од 8,00 – 9,00 часот, во термин кој е најнеповолен за граѓаните од с. Враништа”, па таквата јавна анкета не била во согласност со членовите 17 и 18 од наведениот закон. Исто така, “граѓаните одржаа собир на 8 септември 2001 година на кој ги изнесоа своите забелешки на нацрт – урбанистичката документација и Месната заедница со писмо од 10 септември 2001 година, како прв работен ден по одржаниот собир, ги пренесе ставовите и барањата од одржаниот собир, но тие не беа земени во предвид со образложение дека наводно биле неблаговремено доставени”, поради што и по тој основ донесувањето на Одлуката не било во согласност со член 18 од Законот за …………… планирање. Потоа, на стручната ревизија пред спроведувањето на јавната анкета по нацрт – урбанистичката документација не бил поканет претставник на граѓаните од с. Враништа како заинтересирана страна во постапката, а таквата постапка не била во согласност со член 19 став 2 од означениот закон. Ниту на седницата на советот на општина Струга, кога е усвоена оспорената одлука, не бил поканет претставник на граѓаните од с. Враништа, поради што донесувањето на Одлуката во наведениот дел не било во согласност и со член 22 од Законот. Конечно, донесената Одлука, во делот што се однесува на просторот десно од регионалниот пат Струга – Дебар (бетонска база со бензинска пумпа), не го почитувала заштитниот појас од 20 метри од патот во кој не може да се предвидуваат објекти, каде широчината на патот не дозволува предвидување трета влезно-излезна коловозна лента и сето тоа карши легално изградените мотел и бензинска пумпа, па и од тие причини постапката на донесувањето на Одлуката не била во согласност со Законот.

Истовремено, со иницијативата е побарано изрекување на времена мерка со цел да се спречи настанување материјални штети на инвеститорите или на Месната заедница, како и на “можен политички и физички конфликт”.

4. Судот на седницата утврди дека градоначалникот на општина Струга не донел одлука за организирање јавна анкета по нацрт-урбанистичка документација за населеното место- с. Враништа во Општината.

Според член 17 став 7 од Законот за просторно и урбанистичко планирање – “Службен весник на РМ” бр. 4/96, 8/96, 28/97, 18/99 и 53/2001 (тој став е внесен во Законот со изменувањата и дополнувањата објавени во “Службен весник на Република Македонија” бр.53/2001, кои влегле во сила на 20 јули 2001 година, значи пред оспоренава одлука) “Одлука за организирање …. јавна анкета по нацрт … урбанистичка документација за населено место во општината донесува градоначалникот на општината…, по утврдува-ње на нацртот на планот од страна на општинската администрација”.

Очигледно е дека Законот го вклучил и градоначалникот во постапката при донесувањето на урбанистичката документација, на наведениот начин (откако стручно претпријатие го изработило Нацртот – членовите 15 и 16 од Законот, откако стручно – научна институција или стручна комисија извршила стручна ревизија која е внесена во Нацртот – член 19 од Законот и откако Советот на општината го утврдил Нацртот, градоначалникот организира анкета на јавноста).

Имајќи ја предвид изнесената законска поставеност на работите околу донесувањето урбанистичка документација, пред Судот основано се постави прашањето за законитоста на постапката при донесувањето на спорниот дел од Одлуката, поради што Судот одлучи како во точката 1 од ова решение.

5. Понатаму, околу траењето на јавната анкета, Судот на седницата утврди дека без одлука на градоначалникот за организирање јавна анкета, главниот градски архитект доставил соопштение (бр. 23 -716/1 од 29.08.2001 година) до средствата за јавно информирање (Радио Струга, ТВ Калтрина и Ди-џеј радио) со кое “им се соопштува на сите заинтересирани граѓани дека се спроведува јавна анкета за утврдување на Нацрт – урбанистичка документација за с. Враништа – Струга. Јавната анкета ќе трае 10 дена и тоа од 29 август 2001 до 8 септември 2001 година” (точка 1). Понатаму се наведува дека “Нацрт-урбанистичката документација за с. Враништа – Струга ќе биде истакната во холот во зградата на локалната самоуправа на општина Струга и во простории на МЗ Враништа” (точка 2), потоа дека “заинтересираните граѓани и правни лица свои предлози и забелешки додека трае јавната анкета може да ги доставуваат на анкетни листови до организаторот на анкетата” (точка 3) и “изработувачот на Нацрт – урбанистичката документација за с. Враништа – Струга ќе обезбеди стручни лица за давање на објаснувања во периодот додека трае јавната анкета и тоа во деновите понеделник и среда од 8,00 – 9,00 часот во просториите на локалната самоуправа на општина Струга” (точка 4).

Инаку, како основ за издавање на соопштението се наведува член 18 став 2 од Законот за просторно и урбанистичко планирање според кој “за времето и местото каде ќе биде изложен планот, задолжително се објавува соопштение во јавните гласила”:

Од друга страна, од дописот на Масната заедница од с. Враништа упатен до главниот градски архитект на 10 септември 2001 година, произлегува дека граѓаните од с. Враништа ја дознале содржината на Соопштението преку локалното Ди – џеј радио.

Оттука, независно од тоа каде фактички било “залепено соопштението и, со тоа, кога им станало достапно на граѓаните”, Судот смета дека граѓаните знаеле за јавната анкета – времето на нејзиното траење, местото каде можат да направат увид во Нацртот, …. а тоа е суштината на јавната анкета. Покрај тоа, во Соопштението е запазен рокот од 10 дена определен во член 18 став 1 од Законот според кој “јавната анкета …….. се спроведува со излагање на планот на јавно место (во конкретниот случај во општината и месната заедница) најмалку 10 дена, во кој рок заинтересираните граѓани и правни лица …. доставуваат писмени забелешки, на анкетни листови, до организаторот на анкетата”. Исто така, јавната анкета според Соопштението траела од 29 август до 8 септември 2001 година, со тоа што во тој период во понеделниците и средите помеѓу 8,00 и 9,00 часот било обезбедено давање стручно објаснување од изработу-вачот на Нацртот.

Со оглед на тоа што граѓаните на с.Враништа знаеле за времето на траењето на јавната анкета и за местото каде можат да направат увид во Нацртот, потоа што во Соопштението е запазен рокот од 10 дена за спроведување на јавна анкета и што во тој период било обезбедено давање стручно објаснување од изработувачот на Нацртот, Судот оцени дека по тие основи не може да се постави прашањето на законитоста на спроведената постапка.

6. Околу одржувањето на Собирот и забелешките од него по Нацртот, Судот утврди дека собирот на граѓаните од с. Враништа по Нацрт – урбанистичката документација е одржан на 9 септември 2001 година, а не на 8 септември 2001 година како што се наведува во иницијативата. Тоа произлегува од дописот што е упатен од Месната заедница на с. Враништа до главниот градски архитект на 10 септември 2001 година. Инаку, дописот не е збирка на анкетни листови околу Нацртот, туку заклучок за искажување незадоволство од водењето на постапката, како и за неприфатливите урбанистички решенија. Таквото учество во јавната анкета (преку Собир на граѓаните, а не преку анкетни листови и после рокот од 10 дена) не било прифатено и било образложено како неблаговремено.

Според член 18 став 4 од Законот “извештај за …. јавната анкета за плановите (вклучително и урбанистичката документација за населено место во општина)…, со образложение за неприфатените забелешки, изработува општината”.

Имајќи ја предвид фактичката состојба, Судот оцени дека ниту по тие основи не може да се постави прашањето за законитоста на спроведената постапка.

7. Околу непоканувањето претставник на с. Враништа на стручна ревизија на Нацртот и несогласноста на таквата постапка со член 19 став 2 од Законот, Судот на седницата утврди дека на ревизијата немало претставник од с. Враништа, но според законската одредба и не требало да има. Имено, член 19 став 2 од Законот определува дека “Стручната ревизија на урбанистичките планови … ја врши стручно – научна институција или комисија што ја определува односно формира министерот надлежен за работите на унапредувањето на просторот”.

Поради тоа, Судот оцени дека ни по овој основ не може да се постави прашањето на законитоста на спроведената постапка.

8. Околу непоканувањето претставник на граѓаните од с. Враништа на седницата на Советот на Општината при донесувањето на Одлуката и поради тоа несогласноста на Одлуката со член 22 од Законот, Судот на седницата утврди дека законската одредба не предвидува таква постапка при донесувањето на урбанистичката документација, туку само определува дека “Општината донесува урбанистички планови од членот 7 точка 2 на овој закон” (таму е предвидена и урбанистичката документација за населено место во општина).

Имајќи ја предвид таквата законска поставеност, Судот оцени дека ни по овој основ не може да се постави прашањето на законитоста на спроведената постапка.

9. Што се однесува до наводите во иницијативата околу растојанието помеѓу оспорените објекти и патот, Судот утврди дека ниту самиот План прецизно го определува тоа растојание, ниту Законот за просторно и урбанистичко планирање ги определува метрите за тие растојанија, поради што од аспект на надлежноста на Уставниот суд нема процесни претпоставки за негово постапување по тој навод од иницијативата.

10. Во однос на барањето за запирање на донесување односно извршување на поединечните акти односно дејствија донесени или преземени врз основа на спорниот дел од Одлуката, Судот оцени дека се исполнети условите за усвојување на барањето определени во член 27 став 1 од Деловникот на Судот, поради што одлучи како во точката 2 од ова решение.

11. Врз основа на изнесеното, Судот одлучи како во точките 1 и 2 од ова решение.

12. Ова решение Судот го донесе со мнозинство гласови во состав од претседателот на Судот д-р Тодор Џунов и судиите Бахри Исљами, д-р Никола Крлески, Олга Лазова, д-р Стојмен Михајловски, д-р Милан Недков, д-р Јован Проевски, Бесим Селими и д-р Јосиф Талевски.

У.бр.253/2001
20 февруари 2002 год.
С к о п ј е