У.бр.229/2024 – Уставен суд на Република Северна Македонија

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.229/2024
Скопје, 05.03.2025 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска и д-р Ана Павловска-Данева, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 67 и член 72 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија” број 115/2024), на седницата одржана на 5 март 2025 година, донесе

О Д Л У К А

1. СЕ УТВРДУВА дека Комисијата за прашања на избори и именувања при Собранието на Република Северна Македонија е стварно надлежна да постапува по Барањето за остварување на правото на плата по престанок на функцијата од 28.05.2024 година, поднесено од страна на Миле Бошњаковски.

2. Оваа одлука ќе се објави во „Службен весник на Република Северна Македонија“.

Образложение

Во барањето поднесено од Миле Бошњаковски од Скопје е содржан предлог за решавање судир на надлежност помеѓу Собранието на Република Северна Македонија и претседателот на Република Северна Македонија, а во врска со членовите 19, 20 и 25 од Законот за плата и другите надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија („Службен весник на Република Македонија“ бр.36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018, и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.51/2024).

Подносителот на предлогот во периодот од 16.05.2019 година до 17.05.2024 година ја извршувал функцијата генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија. По престанокот на неговата функција, согласно членовите 19, 20 и 25 од Законот за плата и други надоместоци на избрани и менувани лица, во рок од 30 дена се обраќа до Собранието на Република Северна Македонија односно до надлежното постојано работно тело, Комисијата за прашања на изборите и именувањата со Барање за остварување на плата по престанување на функцијата и истото е заведено под архивски број 16-2606/1 од 28. 05. 2024 година.

Со Одговор по поднесеното барање со бр. 16-2606/2 од 14.06.2024 година, подносителот е известен од страна на претседателот на Комисијата за прашања на изборите и именувањата дека Комисијата не е надлежна да одлучува по поднесеното барање.

На 20.06.2024 година подносителот се обраќа до претседателот на Република Северна Македонија со барање да одлучи во однос на неговото право на остварување на плата по престанување на функцијата.

Во Известувањето од Кабинетот на претседателот на Републиката со бр. 08-224/2 од 20. 06. 2024 година, претседателот преку својот генерален секретар се произнел дека во член 25 од Законот за плата и други надоместоци на избрани и именувани лица јасно е пропишано дека одредбите од член 19 до член 24 се применуваат и на претседателот на Републиката, на функционер и на раководен работник што го именува или назначува претседателот на Републиката или телото што тој ќе го овласти, па оттука јасно е определена надлежноста на органот односно телото кое го утврдува правото на плата по престанување на функцијата.

Имајќи предвид дека во Одговорот од претседателот на Комисијата за прашања на изборите и именувањата не е дадено образложение зошто Комисијата не е надлежна да одлучува по неговото барање и Известувањето од Кабинетот на претседателот на Републиката кое се повикува на член 25 од Законот, подносителот на барањето со нов поднесок насловен како приговор на 04.07.2024 година повторно писмено се обраќа до Собранието на Република Северна Македонија и согласно позитивните законски прописи бара надлежното тело, односно Комисијата да одлучува по неговото барање и да донесе Решение со кое ќе му утврди право на плата по престанување на функцијата во кабинетот на претседателот на Републиката согласно со Законот.

Подносителот, со Барање за приоритетно решавање поднесено до Собранието на Република Северна Македонија на 24.07.2024 година уште еднаш се обраќа, но и по овој допис како и по претходното неговото барање за утврдување на плата по престанување на функцијата во кабинетот на претседателот не е ставено на седница на Комисијата и за истото не се постапува согласно одредбите од Законот.

Имајќи ја предвид надлежноста на Уставниот суд, подносителот со предлог за решавање судир на надлежности се обрати до Судот и му предложи да донесе Одлука за решавање на судирот на надлежност со која ќе одлучи по однос на стварната надлежност за постапување по Барањето, согласно со член 110 став 1 алинеја 4 од Уставот на Република Северна Македонија.

На седницата Судот утврди дека со Одлуката за именување генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија бр.08-4/2 од 16 мај 2019 година, подносителот Миле Бошњаковски е именуван за генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 95/2019). Функцијата ја извршувал сè до 17 мај 2024 година, кога е разрешен од функцијата со Одлуката за разрешување генерален секретар на Кабинетот на претседателот бр. 08-15/1 од 17 мај 2024 година („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 105/2024).

На 28.05.2024 година со Барање за остварување на плата по престанок на функцијата, подносителот на предлогот се обратил до Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија за остварување и утврдување на правото од членовите 19, 20 и 25 од Законот за плата и други надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија („Службен весник на Република Македонија “ бр.36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018 и „Службен весник на Република Северна Македонија” бр.51/2024) со образложение дека одредбите од член 18 до член 24 од Законот се применуваат и на функционерите именувани од страна на претседателот на Република Северна Македонија.

Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија со Одговор бр. 16-2606/2 од 14.06.2024 година го известила подносителот дека не е надлежна да одлучува по Барањето.

Откако од горенаведената Комисија добил одговор за нејзина ненадлежност да одлучува по барањето, на ден 20.06.2024 година подносителот се обратил и до Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија со барање претседателот на Република Северна Македонија да одлучи за правото на остварување на плата по престанување на функцијата генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија.

Генералниот секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија истиот ден по приемот на Барањето, со Известување бр. 08-224/2 од 20.06.2024 година, го известил подносителот дека согласно Законот за плата и други надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија јасно е определена надлежноста на органот односно телото кое го утврдува правото на плата по престанување на функцијата. Имено, согласно со член 20 став 2 од Законот, надлежното тело на Собранието со решение го утврдува правото од член 19 како и неговото престанување.

Против Одговорот на Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија на 04.07.2024 година од страна на барателот на остварување на правото поднесен е Приговор до Собранието на Република Северна Македонија согласно член 14 и член 118 од Законот за општата управна постапка („Службен весник на Република Македонија“ бр. 124 од 23.07.2015 година), со барање да се поништи Одговорот бр. 16-2606/2 од 14.06.2024 година на Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија и да се донесе решение со кое ќе му се утврди правото на плата по престанување на функцијата генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија.

Имајќи предвид дека до 22.07.2024 година не било решено по приговорот, од страна на подносителот на предлогот за решавање судир на надлежности, на 24.07.2024 година, а во насока на член 119 од Законот за општата управна постапка поднесено е Барање за приоритетно постапување со барање Одговорот на Комисијата да се поништи и да се задолжи да донесе решение со кое ќе му се утврди правото на плата по престанок на функцијата. Но, до поднесување на предлогот за решавање судир на надлежности пред Уставниот суд не е донесено решение.

Поради изнесеното, Миле Бошњаковски од Скопје на 25 септември 2024 година се обрати до Уставниот суд на Република Северна Македонија со предлог за решавање судир на надлежности помеѓу Собранието на Република Северна Македонија и претседателот на Република Северна Македонија, а во врска со неговото Барање за остварување на плата по престанување на функцијата заменик генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија.

Во претходната постапка од страна на Уставниот суд доставено е Барање до Собранието на Република Северна Македонија и до претседателот на Република Северна Македонија за достава на сите акти кои се донесени во фазата на постапување по конкретната оспорена постапка за судир на надлежност.

Собранието на Република Северна Македонија до Уставниот суд достави Одговор на Барање за остварување на плата по престанок на функцијата, поднесено под архивски број 16-2606/1 од 28.05.2024 година, заведено под бр.16-2606/2 од 14.06.2024 година и Одговор на тужба У-5 бр. 906/2024 година. Од одговорот на тужбата може да се види дека подносителот на предлогот, Миле Бошњаковски до Управниот суд на Република Северна Македонија поднел тужба против Собранието на Република Северна Македонија, поради молчење на администрација.

Согласно со одговорот на тужбата, Собранието на Република Северна Македонија, смета дека не е надлежно да донесе одлука на поднесениот приговор бидејќи тоа не било второстепен орган кој би одлучувал во постапка за остварување на правото на плата по престанување на функција, а сето тоа согласно со член 68 од Уставот на Република Северна Македонија и законите. Воедно, согласно со член 19 од Законот за плата и други надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија и Одлуката за основање на постојани работни тела на Собранието на Република Северна Македонија, Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија е надлежна да одлучува за остварување на плата по основ на престанување на фунцијата на пратеници и функционери кои ги избира и именува Собранието.

Од страна на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија до Уставниот суд доставено е Барањето за остварување на плата по престанок на функцијата бр. 08-224/1 од 20 јуни 2024 година, поднесено од страна на Миле Бошњаковски и Известувањето од Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија бр.08-224/2 од 20.06.2024 година, со дополнително доставување на одговор на Барање бр.08-224/4 од 05.11.2024 година.

Имено, согласно со член 25 од Законот за плата и други надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија е уредено дека „Одредбите од член 19 до 24 на овој закон се применуваат и на претседателот на Република Македонија, на функционер и раководен работник што го именува или назначува претседателот на Република Македонија или телото што тој ќе го овласти и на функционер и раководен работник кој го именува или назначува Владата.“ при што јасно е определена надлежноста на органот односно телото кое го утврдува правото на плата по престанување на функцијата, додека согласно член 20 став 2 од Законот „Надлежното тело на Собранието со решение го утврдува правото од член 19 на овој закон и престанувањето на правото според одредбите на овој закон“. Согласно со наведеното, претседателот на Републиката нема законска надлежност, ниту законско овластување да донесе акт за остварување на правото на плата по престанок на функцијата на лицето Миле Бошњаковски, поранешен генерален секретар на Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија.

III

Според член 110 алинеи 4 и 5 од Уставот, Уставниот суд решава за судир на надлежност меѓу носителите на законодавната, извршната и судската власт и за судир на надлежност меѓу органите на Републиката и единиците на локалната самоуправа.

Согласно со член 64 став 1 од Актот на Уставниот суд, предлог за решавање судир на надлежност меѓу носителите на законодавната, извршната и судската власт и меѓу органите на Републиката и единиците на локалната самоуправа може да поднесе секој од органите меѓу кои настанал судир. Став 2 од истиот член уредува дека предлог може да поднесе и секој што поради прифаќањето или одбивањето на надлежноста на одделни органи не може да оствари свое право.

Во член 65 став 2 од Актот е предвидено дека субјектите од член 64 на овој акт кои поради прифаќање или одбивање на надлежност не можат да остварат свое право, предлогот за решавање на судирот на надлежност може да го поднесат откако и двата органи ја прифатат или одбијат надлежноста со конечен или правосилен акт.

Според член 67 од Актот со одлука со која решава за судирот на надлежност, Уставниот суд го определува надлежниот орган за одлучување по предметот.

Тргнувајќи од наведените уставни одредби и одредбите предвидени во Актот на Уставниот суд, произлегува дека за да постои судир на надлежност било тоа да е позитивен со кој два органи се прогласуваат за надлежни или негативен судир на надлежност кога два органи се прогласуваат за ненадлежни, нужно е да постојат два правосилни или конечни акти, а во конкретниот случај тоа се Одговорот бр. 16-2606/2 на Комисијата за прашања на изборите и именувањата при Собранието на Република Северна Македонија од 14.06.2024 и Известувањето од Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија бр.08-224/2 од 20.06.2024 година. Со двата наведени акта е предизвикан судир на надлежности помеѓу Собранието на Република Северна Македонија, како орган на законодавната власт и претседателот на Република Северна Македонија, како орган на извршната власт во државата.

Одговорот на Собранието претставува конечен акт бидејќи против него не е допуштена жалба со оглед на фактот дека Собранието е највисок државен орган на власт и не постои второстепен орган кој би одлучувал по жалби против неговите акти, но затоа пак против овој акт дозволено е со тужба да се поведе управен спор, што е сторено од страна на подносителот. Управно-судската постапка по тужбата е во тек, што само ја докажува конечноста на актот за чија законитост ќе одлучи Управниот суд, но независно од исходот на таа постапка, Управниот суд нема надлежност да одлучува за надлежноста на Собранието ниту пак да го решава судирот на надлежности меѓу Собранието и претседателот на државата. Во насока на претходното говори и дефиницијата на конечен акт, утврдена во член 15 став 1 од Законот за општата управна постапка „Конечен управен акт е оној против кој може да се поведе управен спор.“

Вториот акт кој заедно со претходниот го предизвикуваат негативниот судир на надлежности е Известувањето од Кабинетот на претседателот на Република Северна Македонија бр.08-224/2 од 20.06.2024 година кој претставува правосилен акт имајќи предвид дека против него странката (во случајот, подносителот на предлогот пред Уставниот суд) не повела управен спор во законски утврдениот рок од 30 дена од добивање на актот. Бидејќи тој рок е истечен, актот станува правосилен, согласно член 16 став 1 од Законот за општата управна постапка „Управниот акт против кој не може да се изјави жалба, ниту да се поведе управен спор, а со кој се решавало за права, обврски или правни интереси на странката е правосилен управен акт.“

Имајќи го предвид наведеното, Судот утврди дека основ за постапување по предлогот во конкретниот случај претставува постоењето на еден конечен и еден правосилен акт со кој два органи, едниот на законодавната, а другиот на извршната власт, се огласиле за ненадлежни, односно постои негативен судир на надлежности со што е нарушено законски утврденото право на подносителот.

Од анализата на законски одредби произлегува дека согласно со член 19 од Законот за плата и другите надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија („Службен весник на Република Македонија “ бр.36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018 и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.51/2024) функционер и раководен работник кој го именува Собранието односно назначува телото што тоа ќе го овласти, претседателот на Република Македонија и Владата кој за време на вршењето на функцијата остварувал плата, може да остварува плата по престанувањето на функцијата под услови и начин предвидени во Законот.

Согласно со член 20 став 1 од Законот, правото од член 19 на овој закон се стекнува врз основа на лично барање, кое се поднесува најдоцна во рок од 30 дена од денот на престанувањето на функцијата. Ставот 2 од истиот член уредува дека надлежното тело на Собранието со решение го утврдува правото од член 19 на овој закон како и престанувањето на правото според одредбите на овој закон.

Член 25 од Законот за плата и другите надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија, уредува дека одредбите од членовите 19 – 24 на истиот закон се применуваат и на претседателот на Република Северна Македонија, на функционер и раководен работник што го именува или назначува претседателот на Република Северна Македонија или телото што тој ќе го овласти и на функционер и раководен работник кој го именува или назначува Владата.

Од анализата на актите и од утврдената фактичка состојба, Судот оцени дека Комисијата за прашања на избори и именувања на Собранието на Република Северна Македонија е надлежен орган за постапување по конкретното Барање за остварување на право на плата по престанок на функцијата, поднесено на 28.05.2024 година.

Оттука, Судот утврди дека е потребно Собранието на Република Северна Македонија преку Комисијата за прашања на избори и именувања да ја изврши својата надлежност, согласно членовите 19, 20 и 25 од Законот за плата и другите надоместоци на избрани и именувани лица во Република Македонија,

Врз основа на наведеното, Судот одлучи како во диспозитивот на оваа одлука.

Оваа одлука произведува правно дејство од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија”.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.229/2024
Shkup, 05.03.2025

Gjykata Kushtetue e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të kryetarit të Gjykatës, dr. Darko Kostadinovski dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr.Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, dr.Jadranka Daboviq-Anastasovska, Eliazabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska, dr. Ana Pavllovska-Daneva, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenit 67 dhe nenit 72 alineja 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.115/2024), në seancën e mbajtur më 5 mars 2025, miratoi

V E N D I M

1. PËRCAKTOHET se Komisioni për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut është kompetent të veprojë sipas Kërkesës për realizimin e të drejtës në pagë pas përfundimit të funksionit të datës 28.05.2024, të parashtruar nga Mile Boshnjakovski.

2. Ky Vendim do të botohet në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut“.

Arsyetim

Kërkesa e dërguar nga Mile Boshnjakovski nga Shkupi përmban propozim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencës ndërmjet Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, në lidhje me nenet 19, 20 dhe 25 të Ligjit për pagat dhe kompensimet tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë (“Gazeta e Republikës së Maqedonisë” nr.36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018, dhe „Gazeta e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.51/2024).

Parashtruesi i propozimit në periudhën nga 16.05.2019 deri më 17.05.2024 ka mbajtur pozitën e Sekretarit Gjeneral të Kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Pas përfundimit të detyrës, në pajtim me nenet 19, 20 dhe 25 të Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar, në afat prej 30 ditësh i drejtohet Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, përkatësisht trupit të përhershëm punues kompetent, Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve, me Kërkesë për realizimin e pagës pas përfundimit të funksionit dhe e njëjta është regjistruar me numër arkivor 16-2606/1 të datës 28. 05. 2024.

Me Përgjigje në kërkesën e paraqitur me nr. 16-2606/2 të datës 14.06.2024, nga Kryetari i Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërime, njoftohet parashtruesi se Komisioni nuk është kompetent të vendosë për kërkesën e parashtruar.

Më 20.06.2024, parashtruesi i kërkesës i është drejtuar Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut me kërkesë që të vendosë për të drejtën e tij për të marrë pagë pas përfundimit të funksionit.

Në Njoftimin nga Kabineti i Presidentit të Republikës nr. 08-224/2, të datë 20.06.2024, Presidenti, nëpërmjet Sekretarit Gjeneral të tij, theksoi se neni 25 i Ligjit për pagat dhe shpërblimet e tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar, përcakton qartë se dispozitat e nenit 19 deri në nenin 24 zbatohen dhe për Presidentin e Republikës, funksionarit dhe të punësuarit udhëheqës të emëruar ose të caktuar nga nga Presidenti i Republikës ose trupi që ai do të autorizojë, prandaj është e përcaktuar qartë kompetenca e autoritetit ose organit që përcakton të drejtën e pagës pas përfundimit të funksionit.

Duke marrë parasysh se në përgjigjen e kryetarit të Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve nuk është dhënë arsyetim se pse Komisioni nuk është kompetent të vendosë për kërkesën e tij dhe Njoftimi nga Kabineti i Presidentit të Republikës referuar nenit 25 të Ligjit, parashtruesi, me parashtresën e re të titulluar si kundërshtim, më 04.07.2024, sërish me shkrim i drejtohet Kuvendit të Maqedonisë së Veriut dhe në pajtim me rregullat e reja ligjore kërkon që trupi kompetent, përkatësisht Komisioni, të vendosë për kërkesën e tij dhe të miratojë Vendim me të cilin do t’i përcaktohet e drejta e pagës pas përfundimit të funksionit në kabinetin e Presidentit të Republikës në pajtim me Ligjin.

Parashtruesi i kërkesës me Kërkesë për Rezolutë prioritare të dërguar në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë së Veriut më 24.07.2024, i drejtohet edhe një herë, por edhe pas kësaj shkrese si dhe pas asaj paraprake, kërkesa e tij për përcaktimin e pagës pas përfundimit të funksionit në kabinetin e Presidentit nuk është vënë në mbledhjen e Komisionit dhe për të nuk veprohet në përputhje me dispozitat e Ligjit.

Duke pasur parasysh kompetencën e Gjykatës Kushtetuese, parashtruesi i është drejtuar Gjykatës me propozim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencës dhe ka propozuar që të miratojë Vendim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencës me të cilin do të vendosë për kompetencën aktuale për shqyrtimin e Kërkesës, në pajtim me nenin 110 paragrafi 1 alineja 4 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Në seancë, Gjykata konstatoi se me Vendimin për emërimin e Sekretarit të Përgjithshëm të Kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut nr. 08-4/2, të datës 16 maj 2019, parashtruesi Mile Boshnjakovski është emëruar Sekretar i Përgjithshëm i Kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr.95/2019). Funksionin e ka kryer deri më 17 maj 2024, kur është shkarkuar nga detyra me Vendimin për shkarkimin e Sekretarit të Përgjithshëm të Kabinetit të Presidentit nr. 08-15/1 të datës 17 maj 2024 (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 105/2024).

Më 28.05.2024, me kërkesë për realizimin e pagës pas përfundimit të funksionit, parashtruesi i propozimit iu drejtua Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut për realizimin dhe përcaktimin e të drejtës nga nenet 19, 20 dhe 25 të Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë. (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018 dhe Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 51/2024) me arsyetim se dispozitat nga neni 18 deri në nenin 24 të Ligjit zbatohen edhe për funksionarët e emëruar nga Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Komisioni për Çështje të Zgjedhje dhe Emërime i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, me përgjigjen nr. 16-2606/2 të datës 14.06.2024, e njofton parashtruesin se nuk është kompetent të vendosë për Kërkesën.

Pas marrjes së përgjigjes nga Komisioni i lartpërmendur lidhur me moskompetencën e tij për të vendosur për kërkesën, më 20.06.2024, parashtruesi i kërkesës i është drejtuar edhe Kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut me kërkesë që Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut të vendos për të drejtën e realizimit të pagës pas përfundimit të pozitës së Sekretarit të Përgjithshëm të Zyrës së Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Sekretari i Përgjithshëm i Zyrës së Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, të njëjtën ditë pas pranimit të kërkesës, me Njoftimin nr. 08-224/2 të datës 20.06.2024, e njoftoi parashtruesin se në pajtim me Ligjin për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë, është përcaktuar qartë kompetenca e organit përkatësisht trupit që e përcakton të drejtën e pagës pas përfundimit të funksionit. Konkretisht, në pajtim me nenin 20 paragrafi 2 të Ligjit, organi kompetent i Kuvendit me aktvendim e përcakton të drejtën nga neni 19 si dhe ndërprerjen e saj.

Kundër përgjigjes së Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut të datës 04.07.2024, parashtruesi i kërkesës për ushtrimin e së drejtës ka paraqitur kundërshtim në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë së Veriut në pajtim me nenin 14 dhe nenin 118 të Ligjit për procedurë të përgjithshme administrative (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë nr. 124 nga 23.07.2015), me kërkesë që të anulohet Përgjigja nr. 16-2606/2 e datës 14.06.2024 të Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe të miratohet vendim me të cilin do të përcaktohet e drejta e tij në pagë me përfundimin e funksionit Sekretar i Përgjithshëm në kabinetin e Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Duke qenë se kundërshtimi nuk ishte zgjidhur deri më 22.07.2024, parashtruesi i propozimit për zgjidhjen e konfliktit të kompetencave, më datë 24.07.2024, në pajtim me nenin 119 të Ligjit për Procedurën e Përgjithshme Administrative, ka dërguar kërkesë për veprim me prioritet, duke kërkuar që Përgjigja e Komisioni të anulohet dhe të angazhohet që miratojë aktvendim me të cilin do ti përcaktohet e drejta e pagës pas përfundimit të funksionit. Megjithatë, deri në parashtrimin e propozimit për zgjidhjen e ndeshjes së kompetencave nuk është miratuar aktvendim në Gjykatën Kushtetuese.

Për sa më sipër, Mile Boshnjakovski nga Shkupi i është drejtuar Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut më 25 shtator 2024 me propozim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencave në mes të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, si dhe në lidhje me kërkesën e tij për realizimin e pagës pas përfundimit të funksionit zëvendëssekretar i përgjithshëm në Kabinetin e Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Në procedurën e mëparshme, Gjykata Kushtetuese i ka dërguar kërkesë Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut për dërgimin e të gjitha akteve të miratuara në fazën e veprimit për procedurën konkrete të kontestimore për konflikt të kompetencës.

Kuvendi i Republikës së Maqedonisë së Veriut i ka dërguar Gjykatës Kushtetuese përgjigje ndaj kërkesës për realizimin e pagës pas përfundimit të funksionit, të dërguar me numër arkivor 16-2606/1 të datës 28.05.2024, e regjistruar me nr. 16-2606/2, të datës 14.06.2024 dhe Përgjigje ndaj padisë U-5 nr. 906/2024. Nga përgjigja e padisë shihet se parashtruesi i propozimit Mile Boshnjakovski ka parashtruar padi kundër Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut në Gjykatën Administrative të Republikës së Maqedonisë së Veriut, për shkak të heshtjes së administratës.

Sipas përgjigjes së padisë, Kuvendi i Republikës së Maqedonisë së Veriut konsideron se nuk është kompetent të vendosë për ankesën e parashtruar sepse nuk ka qenë organ i shkallës së dytë që do të vendoste në procedurë për realizimin e së drejtës në pagë pas përfundimit të funksionit, e gjitha kjo në pajtim me nenin 68 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe ligjet. Në të njëjtën kohë, në pajtim me nenin 19 të Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë dhe me Vendimin për themelimin e trupave të përhershëm punues të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Komisioni për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut është kompetent për të vendosur për realizimin e pagës në bazë të pushimit të funksionit të deputetëve dhe të funksionarëve të cilët zgjidhen dhe emërohen nga Kuvendi.

Nga ana e Kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut në Gjykatën Kushtetuese është dërguar Kërkesa për realizimin e pagës pas përfundimit të funksionit nr. 08-224/1 të datës 20 qershor 2024, të parashtruar nga Mile Boshnjakovski dhe Njoftimin nga Kabineti i Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut nr. Nr.08-224/2 nga 20.06. 2024, ,e dërgimin plotësues të përgjigjes për Kërkesën nr.08-224/4 të datës 05.11.2024.

Konkretisht, në pajtim me nenin 25 të Ligjit për pagat dhe kompensimet tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë, është përcaktuar se “Dispozitat e neneve 19 deri në 24 të këtij ligji do të vlejnë edhe për Presidentin e Republikës së Maqedonisë, për funksionarë dhe nëpunësin udhëhqës të emëruar ose caktuar nga Presidenti i Republikës së Maqedonisë ose trupi të cilin e ka autorizuar i njëjti edhe funksionarë dhe të punësuar udhëheqës të emëruar ose të shkarkuar nga Qeveria.” me të cilin është përcaktuar qartë kompetenca e organit apo trupit që përcakton të drejtën në pagë pas përfundimit të funksionit, ndërsa në pajtim me nenin 20 paragrafi 2 të Ligjit “Organi kompetent i Kuvendit me vendim përcakton të drejtën nga neni 19 të këtij ligji dhe përfundimin e së drejtës sipas dispozitave të këtij ligji”. Në përputhje me sa u tha më lart, Presidenti i Republikës nuk ka kompetencë ligjore, as autorizim ligjor që të miratojë akt për realizimin e të drejtës në pagë pas përfundimit të detyrës së personit Mile Boshnjakovski, ish-sekretar i përgjithshëm i kabinetit të Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

III

Sipas nenit 110, alinetë 4 dhe 5 të Kushtetutës, Gjykata Kushtetuese vendos për konfliktet e kompetencës ndërmjet bartësve të pushtetit legjislativ, ekzekutiv dhe gjyqësor dhe për konfliktet e kompetencës ndërmjet organeve të Republikës dhe njësive të vetëqeverisjes lokale.

Sipas nenit 64, paragrafi 1 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese, propozim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencës ndërmjet bartësve të pushtetit legjislativ, ekzekutiv dhe gjyqësor dhe ndërmjet organeve të Republikës dhe njësive të vetëqeverisjes lokale mund të bëhet nga çdo organ ndërmjet të cilit ka lindur konflikt. Paragrafi 2 i të njëjtit nen parashikon se propozim mund të paraqitet edhe nga kushdo që, për shkak të pranimit ose refuzimit të kompetencës të organeve individuale, nuk mund të ushtrojë të drejtën e tij.

Neni 65, pika 2 e ligjit parashikon se subjektet e referuara në nenin 64 të këtij akti, të cilët, për shkak të pranimit ose refuzimit të kompetencës, nuk mund të ushtrojnë të drejtën e tyre, mund të paraqesin propozim për zgjidhjen e konfliktit të kompetencës pasi të dy organet të kenë pranuar ose refuzuar kompetencën me një akt të formës së prerë ose akt të plotfuqishëm.

Sipas nenit 67 të Aktit, Gjykata Kushtetuese me vendim për konfliktin e kompetencës përcakton organin kompetent për të vendosur për lëndën.

Bazuar në dispozitat e sipërpërmendura kushtetuese dhe dispozitat e parashikuara në Aktin e Gjykatës Kushtetuese, rezulton se për të ekzistuar një konflikt i kompetencës, qoftë konflikt pozitiv juridiksioni në të cilin dy organe shpallen kompetente, ose konflikt negativ juridiksioni kur dy organe shpallen jokompetente, është e nevojshme që në këtë rast të jenë dy akte të formës së prerë dhe të jenë dy akte të plotfuqishme dhe në rastin konkret ndodh në Përgjigjen nr. 16-2606/2 të Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut të datës 14.06.2024 dhe Njoftimin nga Kabineti i Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut nr. 08-224/2 të datës 20.06.2024. Dy aktet e lartpërmendura kanë shkaktuar konflikt të kompetencave në mes të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, si organ i pushtetit ligjvënës dhe Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, si organ i pushtetit ekzekutiv në shtet.

Përgjigja e Kuvendit është akt i formës së prerë sepse kundër tij nuk lejohet ankim, duke pasur parasysh se Kuvendi është organi më i lartë shtetëror dhe nuk ka organ të shkallës së dytë që do të vendoste për ankesat kundër akteve të tij, por megjithatë lejohet ngritja e kontestit administrativ kundër këtij akti me padi, të cilën e ka bërë parashtruesi. Procedura administrativo-gjyqësore në vijim të padisë është në vijim e sipër, e cila vërteton vetëm plotfuqishmërinë e aktit, ligjshmërinë e të cilit do ta vendosë Gjykata Administrative, por pavarësisht nga rezultati i kësaj procedure, Gjykata Administrative nuk ka juridiksion të vendosë për kompetencën e Kuvendit dhe as të zgjidhë konfliktin e kompetencave mes Kuvendit dhe Presidentit të Shtetit. Në drejtim të sa më sipër flet edhe përkufizimi i aktit përfundimtar, i përcaktuar në nenin 15 paragrafi 1 i Ligjit për Procedurën e Përgjithshme Administrative: “Akti administrativ i formës së prerë është ai kundër të cilit mund të fillohet kontesti administrativ”.

Akti i dytë që së bashku me atë të mëparshëm shkakton konflikt negativ të kompetencës është Njoftimi nga Kabineti i Presidentit të Republikës së Maqedonisë së Veriut nr. 08-224/2 i datës 20.06.2024, i cili është akt ligjërisht obligativ, duke konsideruar se pala (në këtë rast, parashtruesi i propozimit në Gjykatën Kushtetuese) nuk ka vendosur kundër tij në afat prej 30 ditësh të kontestit administrativ nga Gjykata Kushtetuese nga pranimi i aktit. Pasi që ai afat ka skaduar, akti bëhet ligjërisht i detyrueshëm, në pajtim me nenin 16 paragrafi 1 të Ligjit për Procedurën e Përgjithshme Administrative “Akti administrativ kundër të cilit nuk mund të bëhet ankim, as të ngrihet kontest administrativ dhe me të cilin zgjidhen të drejtat, detyrimet ose interesat juridike të palës është akt administrativ ligjërisht i plotfuqishëm”.

Duke marrë parasysh sa më sipër, Gjykata vendosi se bazë për veprimin e propozimit në rastin konkret është ekzistimi i një akti të formës së prerë dhe të plotfuqishëm me të cilin dy organe, njëri i pushtetit ligjvënës dhe tjetri i ekzekutivit, janë deklaruar jokompetente, pra ka konflikt negativ kompetencash, që cenon të drejtën e përcaktuar me ligj të parashtruesit.

Nga analiza e dispozitave ligjore del se në pajtim me nenin 19 të Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr.36/1990, 44/1990, 11/1991, 38/1991, 23/1997, 37/2005, 84/2005, 84/2005, 110/2007, 121/2007,161/2008, 92/2009, 139/2009, 139/2009, 153/2009, 42/2010, 162/2010, 11/2012, 145/2012, 170/2013, 139/2014, 233/2018 dhe „ Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.51/2024) funksionari dhe punonjësi udhëheqës i emëruar nga Kuvendi, përkatësisht emëron organ i autorizuar, Presidenti i Republikës së Maqedonisë dhe Qeveria të cilët kanë marrë pagë gjatë kryerjes së funksionit, mund të marrin pagë pas përfundimit të detyrës në kushtet dhe mënyrën e përcaktuar me ligj.

Në përputhje me nenin 20 paragrafi 1 të ligjit, e drejta nga neni 19 e këtij ligji fitohet në bazë të kërkesës personale, e cila paraqitet jo më vonë se 30 ditë nga dita e përfundimit të detyrës. Në paragrafin 2 të të njëjtit nen është përcaktuar se organi kompetent i Kuvendit me vendim do të caktojë të drejtën nga neni 19 i këtij ligji, si dhe përfundimin e së drejtës sipas dispozitave të këtij ligji.

Neni 25 i Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë përcakton se dispozitat e neneve 19 – 24 të të njëjtit ligj do të zbatohen edhe për Presidentin e Republikës së Maqedonisë së Veriut, për funksionar dhe të punësuar udhëheqës të emëruar ose të caktuar nga Presidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut ose trupi i autorizuar nga i njëjti dhe për funksionar dhe të punësuar udhëheqës të emëruar ose caktuar nga Qeveria.

Nga analiza e akteve dhe gjendja e vërtetuar faktike, Gjykata vlerësoi se Komisioni për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut është organi kompetent për të vepruar sipas kërkesës konkrete për ushtrimin e të drejtës në pagë pas përfundimit të funksionit, të parashtruar më 28.05.2024.

Prandaj, Gjykata përcaktoi se është e nevojshme që Kuvendi i Republikës së Maqedonisë së Veriut, përmes Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve, të kryejë kompetencën e tij, në përputhje me nenet 19, 20 dhe 25 të Ligjit për paga dhe kompensime të tjera të personave të zgjedhur dhe të emëruar në Republikën e Maqedonisë.

Nisur nga sa më sipër, Gjykata, vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

Ky vendim hyn në fuqi nga dita e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”.

KRYETAR
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski