Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.150/2024
Скопје, 30.10.2024 година
Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 38 алинеја 2 и член 73 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија” бр.115/2024), на седницата одржана на 30 октомври 2024 година, донесе
Р Е Ш Е Н И Е
СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на член 2 од Уредбата за изменување на Уредбата за висина на надомест за приватизација на градежното земјиште што се приватизира, начинот и постапката за наплата на надоместот за приватизација на градежно земјиште („Службен весник на Република Северна Македонија“ број 81/2022).
Образложение
I
Никола Темелковски од Битола, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на оспорената одредба означена во диспозитивот на Решението.
Подносителот на иницијативата наведува дека член 2 од Уредбата не е во согласност со член 8 став 1 алинеи 1, 3 и 6, член 9 и член 52 став 4 од Уставот на Република Северна Македонија, како и со член 24 од Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост („Службен весник на Република Македонија“ број 4/2005, 13/07, 165/08;.146/09, 18/11, 51/11, 27/14, 144/14, 72/15, 104/15, 153/15, 23/16, 178/16, 120/18 и „Службен весник на Република Северна Македонија” бр.122/21).
Според подносителот, со оспорениот член од Уредбата се дава повратно дејство на самата Уредба, иако е понеповолна за странките, истата овозможува да се примени надоместокот утврден во прегледот на веќе започнатите постапки за приватизација кои се во постапка на решавање пред надлежен орган, а кои поради неажурност на органите сè уште не се решени. Дијаметрално од нив, постојат повластени баратели за приватизација чии барања се веќе решени со помал износ на надоместок, согласно Уредбата пред нејзината измена, од што произлегува дека со ретроактивното важење на оспорената уредба, барателите чии предмети не се окончани, се доведени во дискриминирачка и понеповолна положба во однос на другите баратели.
Оттука, подносителот предлага Уставниот суд на Република Северна Македонија да поведе постапка и да донесе одлука со која ќе ја поништи оспорената одредба, со оглед на фактот дека истата е спротивна на член 52 став 4 од Уставот.
II
На седницата Судот утврди дека во член 2 од Уредбата за изменување на Уредбата за висина на надомест за приватизација на градежното земјиште што се приватизира, начинот и постапката за наплата на надоместот за приватизација на градежно земјиште, донесена од Владата на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија“ број 81/2022) е предвидено „На постапките за приватизација на градежното земјиште започнати пред денот на влегувањето во сила на оваа уредба, ќе се применува висината на надоместот определена со Прегледеот кој е составен дел на оваа уредба“.
III
Согласно со член 110 алинеи 1 и 2 од Уставот, Уставниот суд на Република Северна Македонија одлучува за согласноста на законите со Уставот и за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.
Уставниот суд ќе ја отфрли иницијативата ако за истата работа веќе одлучувал, а нема основи за поинакво одлучување, согласно со член 38 алинеја 2 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија.
Во однос на член 2 од оспорената Уредба за изменување на Уредбата за висина на надомест за приватизација на градежното земјиште што се приватизира, начинот и постапката за наплата на надоместот за приватизација на градежно земјиште („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.81/2022), Уставниот суд веќе се има произнесено за прашањата што се покренати со предметната иницијатива, постапувајќи по предметот У.бр.36/2022 каде со Одлуката од 15.05.2024 година, го укина член 2 од Уредбата.
Имајќи предвид дека Судот веќе одлучувал за член 2 од Уредбата, а притоа подносителот нема наведено причини за неуставноста на член 24 од Законот за приватизација и закуп на градежно земјиште во државна сопственост, поради што нема основи за поинакво одлучување, Судот утврди дека се исполнети условите од член 38 алинеја 2 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија, за отфрлање на иницијативата.
IV
Врз основа на наведеното, Судот одлучи како во диспозитивот на ова решение.
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд нa Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски
* * *
Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.150/2024
Shkup, 30.10.2024
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të kryetarit të Gjykatës, dr. Darko Kostadinovski dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr.Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, dr.Jadranka Daboviq-Anastasovska, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska, dr. Ana Pavllovska-Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenit 38 alinesë 2 dhe nenit 73 alinesë 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.115/2024), në seancën e mbajtur më 30 tetor 2024, miratoi
A K T V E N D I M
HIDHET POSHTË iniciativa për fillimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së nenit 2 të Dekretit për ndryshimin e Dekretit për lartësinë e kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore që privatizohet, mënyrën dhe procedurën e pagesës së kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 81/2022)
Arsyetim
I
Nikolla Temellkovski nga Manastiri, Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedeonisë së Veriut i parashtroi iniciativë për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së dispozitës së kontestuar të paraqitur në dispozitivin e Aktvendimit.
Parashtruesi i iniciativës potencon se neni 2 i Dekretit nuk është në përputhje me nenin 8 paragrafin 1 alinetë 1, 3 dhe 6, nenin 9 dhe nenin 52 paragrafin 4 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut si dhe me nenin 24 të Ligjit për privatizimin dhe dhënien me qira të tokës ndërtimore në pronë shtetërore.
Sipas parashtruesit, neni i kontestuar i Dekretit i jep fuqi prapavepruese vetë Dekretit, megjithëse është më pak i favorshëm për palët, ai lejon zbatimin e kompensimit të përcaktuar në shqyrtimin e procedurave të privatizimit të filluara tashmë që janë në proces zgjidhjeje para një organi kompetent, dhe të cilat për shkak të mosveprimit të organeve ende nuk janë zgjidhur. Diametralisht të kundërt me ta, ka aplikues të autorizuar për privatizim preferencial, kërkesat e të cilëve tashmë janë zgjidhur me një shumë më të ulët kompensimi, në përputhje me Dekretin para ndryshimit të tij, gjë që rezulton në zbatimin prapaveprues të dekretit të kontestuar, aplikuesit rastet e të cilëve nuk janë finalizuar vendosen në një pozicion diskriminues dhe më pak të favorshëm në krahasim me aplikuesit e tjerë.
Prandaj, parashtruesi propozon që Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut të fillojë procedurën dhe të miratojë një vendim me të cilin anulohet dispozita e kontestuar, duke e pasur parasysh faktin se është në kundërshtim me nenin 52 paragrafin 4 të Kushtetutës.
II
Në seancë, Gjykata përcaktoi se Neni 2 i Dekretit për ndryshimin e Dekretit për shumën e kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore që privatizohet, metoda dhe procedura për pagesën e kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore, të miratuar nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 81/2022), është paraparë që “Në procedurat për privatizimin e tokës ndërtimore të filluara para datës së hyrjes në fuqi të këtij Dekreti do të zbatohet shuma e kompensimit e përcaktuar me Rishikimin i cili është pjesë përbërëse e këtij Dekreti.”
III
Në përputhje me nenin 110 alinetë 1 dhe 2 të Kushtetutës, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut vendos për pajtueshmërinë e ligjeve me Kushtetutën dhe për pajtueshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.
Gjykata Kushtetuese do ta hedhë poshtë iniciativën nëse për të njëjtën ka marrë vendim dhe nuk ka baza për një vendim tjetër, në përputhje me nenin 38 paragrafin 2 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut.
Lidhur me nenin 2 të Dekretit të kontestuar për ndryshimin e Dekretit për shumën e kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore që privatizohet, mënyrën dhe procedurën e pagesës së kompensimit për privatizimin e tokës ndërtimore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 81/2022), Gjykata Kushtetuese tashmë ka vendosur për çështjet e ngritura nga iniciativa në fjalë, duke vepruar mbi lëndën U.nr. 36/2022 ku, me Vendimin e 15.05.2024, e shfuqizoi nenin 2 të Dekretit.
Duke e marrë parasysh se Gjykata tashmë ka vendosur për nenin 2 të Dekretit, ndërsa parashtruesi nuk i ka dhënë arsyet për jokushtetutshmërinë e nenit 24 të Ligjit për privatizimin dhe qiradhënien e tokës ndërtimore në prone shtetërore, prandaj nuk ka baza për një vendim tjetër, Gjykata konstaton se janë përmbushur kushtet e nenit 38 alinesë 2 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut për refuzimin e iniciativës.
IV
Nisur nga sa më sipër, Gjykata vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.
KRYETAR
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski