У.бр.132/2022

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.132/2022
Скопје, 09.10.2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 38 алинеја 3 и член 73 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија” бр.115/2024), на седницата одржана на 9 октомври 2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Тарифниот систем за изменување на Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 211/2022).

Образложение
I

Друштвото за обезбедување на универзална услуга за снабдување со електрична енергија ЕВН ХОМЕ ДОО Скопје, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на актот означен во диспозитивот на ова решение.

Според подносителот на иницијативата, оспорениот Тарифен систем, како и Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 146/2022) се донесени од страна на Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на Република Северна Македонија, врз основа на член 24 став 1 точка 1 алинеја 7 во врска со член 29 став 3 од Законот за енергетика („Службен весник на Република Македонија” бр.96/2018 и „Службен весник на Република Северна Македонија” бр.96/2019), па како такви, наведените акти претставуваат други прописи кои според член 51 од Уставот, мора да бидат во согласност со Уставот и со закон.

Во продолжението на иницијативата, подоносителот ги цитира членовите 1 и 2, член 3 точките 69 и 76, членовите 4, 6, 7, 10, 16, член 18 став 1, членовите 23, 24, 28, 29, член 30 ставовите 1 и 5, член 34, член 100 став 5, членовите 101 и 102 од Законот за енергетика.

Понатаму, подносителот на иницијативата ги цитира членовите 1, 2 и 3 од Тарифниот систем, членовите 19 и 21 од глава III од Тарифниот систем, како и Прилог 4 кон Тарифниот систем и наведува дека со оспорениот Тарифен систем извршена е измена во Прилог 4 на формулата за пресметување на цената по која снабдувачот во краен случај ги снабдува големите потрошувачи кои останале без снабдувач со електрична енергија, односно намалување на коефициентот од 1,5 на 1,2. Како резултат на измената, цената која ја плаќаат потрошувачите кои се снабдуваат од снабдувачот во краен случај, наместо 50% над HUPX е предвидено да биде 20% над HUPX.

Во образложението на оспорениот Тарифен систем кое е достапно на веб-страницата на РКЕ како орган кој го усвоил оспорениот пропис, исто како и кај предлог тарифниот систем, се наведува дека Владата на Република Северна Македонија на седница на 30.08.2022 година препорачала на РКЕ да го измени Тарифниот систем во насока на промена на цената која ја плаќаат потрошувачите кои се снабдуваат од снабдувачот во краен случај, наместо 50% на HUPX да биде 20% над HUPX, односно да се измени формулата од Прилог 4 на Тарифниот систем.

Во продолжението на иницијативата се образложува дека на 07.09.2022 година РКЕ одржала подготвителна седница на која ЕВН Хоме ДОО Скопје изнел забелешки на предлог-тарифниот систем. На 12.09.2022 година ЕВН Хоме доставил коментари по предлог-тарифниот систем, додека на 16.09.2022 година поднел барање за ревидирање на препораката за намалување на цената што ја плаќаат потрошувачите кои се снабдуваат од снабдувачот во краен случај, до Владата на РСМ, до Министерството за финансии, до Министерството за економија и до РКЕ, дека РКЕ ги разгледала коментарите и забелешките од ЕВН Хоме и на седница на 30.09.2022 година го донела оспорениот Тарифен систем.

Според подносителот на иницијативата, од содржините достапни на веб-страницата на РКЕ, како и од образложението на предлог Тарифниот систем и на оспорениот Тарифен систем, не може да се утврди дека РКЕ како доносител на оспорениот пропис направила проценки на последиците од донесувањето на оспорениот Тарифен систем (член 34 став 2) врз исполнувањето на обврските на снабдувачот во краен случај и дека тие проценки ги објавила.

Со оглед на тоа, подносителот на иницијативата смета дека со оспорениот Тарифен систем се повредени членовите 8, 30, 31, 51, 52 и 55 од Уставот, член 2 точките 1, 2 и 6, член 6, член 10 став 1 точките 1, 2 и 3, член 16 став 3, член 23 став 1 точка 8, член 28 став 4 точките 1, 3, 4 и 5, член 29 став 3 и на член 34 став 4 од Законот за енергетика како и дека со оспорениот Тарифен систем е повредена независноста во одлучувањето на РКЕ при донесувањето на оспорениот Тарифен систем.

Подносителот на иницијативата, исто така, наведува дека оспорениот Тарифен систем не се заснова на начелата на објективност, транспарентност и недискриминација и со него, спротивно на горенаведените одредби, не се обезбедува урамнотежување на интересите на вршителите на енергетски дејности и потрошувачите, вршители на енергетски дејности да ги надоместат оправданите трошоци, како и да стекнат соодветен принос на капитал, финансиски средства неопходни за инвестиции со кои ќе се обезбеди одржливо и сигурно функционирање на енергетските системи. Според тоа, оспорениот Тарифен систем е спротивен на целта на Законот за енергетика, особено од член 2 точка 2, за обезбедување на ефикасен, конкурентен и финансиски одржлив енергетски сектор, заснован на начелата на недискриминација, објективност и транспарентност, којшто обезбедува високо ниво на сигурност во снабдувањето со енергија.

Исто така, оспорениот Тарифен систем е спротивен на член 16 став 3, со што е повредена независноста во одлучувањето на РКЕ при донесувањето на оспорениот Тарифен систем, во однос на Владата на РСМ или кој било друг орган кој е дел од организацијата на државната власт, бидејќи единствен поттик за донесување на овој пропис од страна на РКЕ, видно и од неговото образложение била препораката од Владата на Република Северна Македонија донесена на седница на 30.08.2022 година. Дотолку повеќе што, спротивно на член 34 став 4, РКЕ во постапката на донесување на оспорениот Тарифен систем не објавила на својата веб-страница, ниту пак во образложението на овој пропис, навела какви било образложенија и проценки за последиците од донесувањето, односно одобрувањето на оспорениот Тарифен систем, ниту соодветно се сумирани резултатите од јавната расправа.

Имено, подносителот на иницијативата смета дека самото носење и стапување на сила на оспорениот Тарифен систем процедурално и суштински не е во согласност со Уставот и со Законот за енергетика, истиот создава дополнителна правна несигурност, ги повредува темелните вредности на уставниот поредок на Република Северна Македонија, загарантираните економски права, гаранциите на основните слободи и права и основите на економските односи, загарантираната слобода на пазарот и претприемништвото. Со неговата примена се доведува во прашање стабилноста на електроенергетскиот систем во целина, поради неспорното негативно влијание врз финансиската кондиција и ликвидноста на подносителот на оваа иницијатива.

Поради сето горенаведено, подносителот на иницијативата предлага Судот да поведе постапка за оценување на уставноста и законитоста на оспорениот акт, да донесе решение за запирање на извршувањето на поединечни акти или дејства донесени врз основа на Тарифниот систем за изменување на Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 211/2022) , бидејќи со неговото извршување би можеле да настанат тешко остранливи последици, по што, истиот да се поништи или укине како спротивен на Уставот и на Законот за енергетика.

II

На седницата Судот утврди дека врз основа на член 24 став (1) точка 1) алинеја 7, а во врска со член 29 став (3) од Законот за енергетика* („Службен весник на Република Македонија“ бр. 96/18 и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 96/19), Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на Република Северна Македонија на седницата одржана на 30 септември 2022 година донела Тарифен систем за изменување на Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 211/2022).

Во член 1 од оспорениот акт било предвидено дека во Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 146/22) во Прилогот 4 формулата „𝐶𝑚 = 1,5 ∙ 𝐶m,HUPX” се заменува со формулата „𝐶𝑚 = 1,2 ∙ 𝐶m,HUPX”.

Со член 2 од оспорениот акт бил предвидено дека овој Тарифен систем влегува во сила со денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“, а се применува од 1 октомври 2022 година.

III

Според член 110 алинеја 2 од Уставот, Уставниот суд на Република Северна Македонија одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.
Според член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд, Судот ќе ја отфрли иницијативата ако постојат други процесни пречки за одлучување по иницијативата.

Со иницијативата се оспорува Тарифниот систем за изменување на Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 211/2022) донесен на 30 септември 2022 година од страна на Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на Република Северна Македонија.

По поднесувањето на иницијативата, Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на Република Северна Македонија, на седницата одржана на 13 јули 2023 година, донела нов Тарифен систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 155/2023). Во новиот Тарифен систем во член 21 се предвидува дека со денот на примената на овој тарифен систем престанува да важи Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северен Македонија“ бр. 146/22, 211/22 и 258/22), додека со член 22 се предвидува дека истиот ќе почне да се применува од 1 декември 2023 година.

Исто така, Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија, на седницата одржана на 17 ноември 2023 година, донела нов Тарифен систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 246/2023), каде што во член 18 се предвидува дека со денот на стапување на сила на овој тарифен систем престанува да важи Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” бр. 146/22, 211/22 и 258/22) и Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” бр. 155/23).

Оттаму, со донесувањето на новите тарифни системи, оспорената одредба како дел од Тарифниот систем за продажба на електрична енергија на потрошувачите кои ги снабдува универзалниот снабдувач и снабдувачот во краен случај („Службен весник на Република Северна Македонија” број 211/2022) престанала да важи заедно со означениот Тарифен систем, како негов составен дел.

Врз основа на ова произлегува дека оспорениот тарифник не е веќе дел од правниот поредок, поради што Судот оцени дека се настапени условите за отфрлање на иницијативата поради постоење на процесни пречки за одлучување, согласно со член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд.

IV

Врз основа на наведеното, Судот, одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.132/2022
Shkup, 09.10.2024

 

Gjykata Kushtetue e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të kryetarit të Gjykatës, dr. Darko Kostadinovski dhe gjykatësve mr.Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, dr.Jadranka Daboviq-Anastasovska, Eliazabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska,  dr. Ana Pavllovska-Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenit 38 alineja 3 dhe nenit 73 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.115/2024), në seancën e mbajtur më 9 tetor 2024, miratoi

A K T V E N D I M

REFUZOHET iniciativa për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Sistemit tarifor për ndryshimin e Sistemit tarifor për shitjen e energjisë elektrike konsumatorëve të furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” “numër 211/2022).

Arsyetim

I

Kompania për sigurimin e shërbimit universal për furnizim me energji elektrike EVN HOME SHPK Shkup, në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, ka dërguar iniciativë për fillimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së aktit të përcaktuar në dispozitiv të këtij aktvendimi.

Sipas parashtruesit të iniciativës, sistemi tarifor i kontestuar, si dhe sistemi tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët të cilët i furnizon furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 146 /2022) janë miratuar nga Komisioni Rregullator për Energji dhe Shërbime të Ujit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, në bazë të nenit 24 paragrafi 1 pika 1 alineja 7 në lidhje me nenin 29 paragrafi 3 të Ligjit për energjetikë. (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 96/2018 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 96/2019), kështu që si të tilla aktet e përmendura paraqesin rregulla të tjera të cilat, sipas nenit 51 të Kushtetutës, duhet të jetë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjin.

Në vazhdim të iniciativës, parashtruesi citon nenet 1 dhe 2, nenin 3 pikat 69 dhe 76, nenet 4, 6, 7, 10, 16, nenin 18 paragrafi 1, nenet 23, 24, 28, 29, nenin 30 paragrafët 1 dhe 5, nenin 34, nenin 100 paragrafi 5, nenet 101 dhe 102 të Ligjit për energjetikë.

Për më tepër, parashtruesi citon nenet 1, 2 dhe 3 të Sistemit tarifor, nenet 19 dhe 21 të KRREut III të Sistemit tarifor, si dhe Shtojcën 4 të sistemit tarifor dhe thekson se me sistemin e kontestuar tarifor është bërë një ndryshim në Shtojcën 4 të formulës për llogaritjen e çmimit me të cilin furnizuesi furnizon përfundimisht konsumatorët e mëdhenj që kanë mbetur pa furnizues të energjisë elektrike, respektivisht duke ulur koeficientin nga 1.5 në 1.2. Si rezultat i ndryshimit, çmimi i paguar nga konsumatorët që furnizohen nga furnizuesi në mundësinë e fundit, në vend të 50% mbi HUPX, është vendosur të jetë 20% mbi HUPX.

Në arsyetimin e sistemit të kontestuar tarifor, i cili gjendet në ueb faqen e KRRE-së si autoritet që ka miratuar rregulloren kontestuese, si dhe me propozimin e sistemit tarifor, thuhet se Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në mbledhjen e datës 30.08.2022, i rekomandoi KRRE-së që të ndryshojë Sistemin e Tarifave në drejtim të ndryshimit të çmimit të paguar nga konsumatorët që furnizohen nga furnizuesi si mundësi e fundit, në vend që 50% e HUPX të jetë 20% mbi HUPX, respektivisht të ndryshohet formula nga Shtojca 4 e Sistemit Tarifor.

Në vazhdim të iniciativës, arsyetohet se më 07.09.2022 KRRE-ja ka majtur mbledhje përgatitore në të cilën EVN Home SHPK Shkup ka pasur vërejtje për sistemin e propozuar tarifor. Më 12.09.2022, EVN Home ka dërguar komentet për sistemin e propozuar tarifor, ndërsa më 16.09.2022 ka dërguar kërkesë për revidimin e rekomandimit për uljen e çmimit të paguar nga konsumatorët të cilët furnizohen nga furnizuesi si mundësi e fundit, në Qeverinë e RSM-së, në Ministrinë e Financave, në Ministrinë e Ekonomisë dhe KRRE, se RKE ka marrë parasysh komentet dhe vërejtjet nga EVN Home dhe në seancë më 30 shtator 2022, miratoi Sistemin e kontestuar tarifor.

Sipas parashtruesit të iniciativës, nga përmbajtja e disponueshme në ueb faqen e KRRE-së, si dhe nga arsyetimi i propozimit të sistemit tarifor dhe sistemit të kontestuar tarifor, nuk mund të konstatohet se KRRE-ja, si miratues i rregullores kontestuese, ka bërë vlerësime për pasojat e miratimit të sistemit të kontestuar tarifor (neni 34 paragrafi 2) në përmbushjen e obligimeve të furnizuesit në rastin e fundit dhe se ka publikuar ato vlerësime.

Nisur nga kjo, parashtruesi i iniciativës konsideron se sistemi i kontestuar tarifor shkel nenet 8, 30, 31, 51, 52 dhe 55 të Kushtetutës, nenin 2 pikat 1, 2 dhe 6, nenin 6, nenin 10 paragrafi 1 pikat 1, 2 dhe 3, nenin 16 paragrafi 3, nenin 23 paragrafi 1 pika 8, nenin 28 paragrafi 4 pikat 1, 3, 4 dhe 5, nenin 29 paragrafi 3 dhe nenin 34 paragrafi 4 të Ligjit për Energjetikë, si dhe se sistemi i kontestuar tarifor ka cenuar pavarësinë e vendimmarrjes së KRRE-së me rastin e miratimit të Sistemit të kontestuar tarifor.

Parashtruesi i iniciativës thekson gjithashtu se sistemi tarifor i kontestuar nuk bazohet në parimet e objektivitetit, transparencës dhe mosdiskriminimit dhe në kundërshtim me dispozitat e mësipërme, nuk siguron një balancim të interesave të ofruesve të veprimtarisë energjetike dhe konsumatorëve, ofruesve të aktivitetet energjetike për të kompensuar kostot e justifikuara, si dhe për të përfituar një kthim adekuat të kapitalit, burime financiare të nevojshme për investime që do të sigurojnë funksionim të qëndrueshëm dhe të besueshëm të sistemeve energjetike. Rrjedhimisht, sistemi i diskutueshëm tarifor është në kundërshtim me qëllimin e Ligjit për Energjetikë, veçanërisht nga neni 2 pika 2, për të siguruar një sektor energjetik efikas, konkurrues dhe financiarisht të qëndrueshëm, bazuar në parimet e mosdiskriminimit, objektivitetit dhe transparencës, i cili siguron një nivel të lartë sigurie në furnizimin me energji.

Gjithashtu, sistemi i kontestuar tarifor është në kundërshtim me nenin 16 paragrafi 3, i cili cenon pavarësinë e vendimmarrjes së KRRE-së me rastin e miratimit të Sistemit tarifor të kontestuar, në raport me Qeverinë e RMV-së apo ndonjë organ tjetër që është pjesë e organizimit të pushtetit shtetëror, sepse e vetmja nxitje për miratimin e kësaj rregulloreje nga KRRE-ja, evident nga arsyetimi i saj, ka qenë rekomandimi i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut i miratuar në seancën e 30.08.2022. Aq më tepër që, në kundërshtim me nenin 34 paragrafi 4, KRRE-ja nuk ka publikuar në faqen e saj në procedurën e miratimit të sistemit të kontestuar tarifor dhe as në arsyetimin e kësaj rregulloreje nuk ka dhënë shpjegime dhe vlerësime për pasojat e miratimit, respektivisht miratimin e sistemit të kontestuar tarifor, dhe as rezultatet e debatit publik nuk janë përmbledhur në mënyrë adekuate.

KonKRREtisht, parashtruesi i iniciativës konsideron se vetë miratimi dhe hyrja në fuqi e sistemit të kontestuar tarifor në mënyrë procedurale dhe esenciale nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe Ligjin për Energjetikë, i njëjti krijon pasiguri juridike shtesë, cenon vlerat themelore të rendin kushtetues të Republikës së Maqedonisë së Veriut, të drejtat e garantuara ekonomike, garancitë e lirive dhe të drejtave themelore dhe bazat e marrëdhënieve ekonomike, lirinë e garantuar të tregut dhe të sipërmarrësisë. Me zbatimin e tij vihet në pikëpyetje stabiliteti i sistemit elektroenergjetik në tërësi, për shkak të ndikimit negativ të pamohueshëm në gjendjen financiare dhe likuiditeti i parashtruesit të kësaj iniciative.

Për të gjitha sa më sipër, parashtruesi i propozon Gjykatës që të inicojë procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së aktit të kontestuar, për marrjen e vendimit për ndalimin e zbatimit të akteve individuale apo veprimeve të miratuara në bazë të Sistemit Tarifor për ndryshimin e Sistemit tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët të cilët furnizohen nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 211/2022), për shkak se me zbatimin e tij mund të shkaktohen pasoja të vështira për ti shmangur, me çka, i njëjti duhet të anulohet ose shfuqizohet në si kundërshtim me Kushtetutën dhe Ligjin për Energjetikë.

II

Gjykata në seancë konstatoi se në bazë të nenit 24 paragrafi (1) pika 1) alineja 7, dhe në lidhje me nenin 29 paragrafi (3) të Ligjit për energjetikë* (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 96/18 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 96/19), Komisioni Rregullator për Energjetikë dhe Shërbime të Ujit i Republikës së Maqedonisë së Veriut në mbledhjen e mbajtur më 30 shtator 2022 miratoi Sistemin tarifor për ndryshimin e sistemit tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 211/2022).

Në nenin 1 të aktit të kontestues është parashikuar se në Sistemin tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 146/22) në Shtojcën 4 formula “𝐶𝑚 = 1,5 ∙ 𝐶m, HUPX” zëvendësohet me formulën “𝐶𝑚 = 1,2 ∙ 𝐶m, HUPX”.

Me nenin 2 të aktit të kontestuar është parashikuar se ky sistem tarifor hyn në fuqi me ditën e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, dhe zbatohet nga 1 tetori i vitit 2022.

III

Sipas nenit 110 paragrafi 2 të Kushtetutës, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut vendos për pajtueshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.

Sipas nenit 38 paragrafi 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese, Gjykata do ta refuzojë iniciativën nëse ka pengesa të tjera procedurale për të vendosur për iniciativën.
Me iniciativën kontestohet sistemi tarifor për ndryshimin e Sistemit tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 211/2022) e miratuar më 30 shtator 2022 nga Komisioni Rregullator për Energji dhe Shërbime të Ujit të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Pas dërgimit të iniciativës, Komisioni Rregullator për Energji dhe Shërbime të Ujit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, në mbledhjen e mbajtur më 13 korrik 2023, miratoi sistemin e ri tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët që furnizohet nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 155/2023). Në sistemin e ri tarifor në nenin 21, parashikohet që me ditën e zbatimit të këtij sistemi tarifor, pushon së vlejturi Sistemi tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët, i furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit, “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 146/22, 211/22 dhe 258/22), ndërsa me nenin 22 parashihet që i njëjti do të fillojë të zbatohet nga 1 dhjetori i vitit 2023.

Po ashtu, Komisioni Rregullator për Energjetikë, Shërbime të Ujit dhe Shërbime për Menaxhimin e Mbeturinave Komunale të Republikës së Maqedonisë së Veriut, në mbledhjen e mbajtur më 17 nëntor 2023, miratoi sistemin e ri tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 246/2023), ku neni 18 përcakton se me hyrjen në fuqi të këtij sistemi tarifor , pushon së vlejtri Sistemi tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 146/22, 211/22 dhe 258/22) dhe Sistemi tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 155/23).
Prandaj, me miratimin e sistemeve të reja tarifore, dispozita e kontestuar si pjesë e Sistemit Tarifor për shitjen e energjisë elektrike për konsumatorët e furnizuar nga furnizuesi universal dhe furnizuesi i mundësisë së fundit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 211/2022) ka pushuar së vlejturi së bashku me Sistemin e shënuar tarifor, si pjesë përbërëse e tij.
Nga kjo rezulton se tarifa e kontestuar nuk është më pjesë e rendit juridik, për këtë arsye Gjykata vlerësoi se janë plotësuar kushtet për refuzimin e iniciativës për shkak të ekzistimit të pengesave procedurale në vendimmarrje, në përputhje me nenin 38 paragrafi 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese.

IV

Nisur nga sa më sipër, Gjykata, vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

 

KRYETAR  
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski