У.бр.195/2024 – Уставен суд на Република Северна Македонија

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.195/2024
Скопје, 02.10.2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 38 алинеја 3 и член 73 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија” бр.115/2024), на седницата одржана на 2 октомври 2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Нотарската тарифа за изменување и дополнување на Нотарската тарифа („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.125/2024).

Образложение

Оливер Давидовски од Скопје, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Нотарската тарифа за изменување и дополнување на Нотарската тарифа („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.125/2024).

Со иницијативата се бара оценување на уставноста и законитоста на предметната Нотарска тарифа, со нагласување дека истата е во спротивност со Законот за нотаријат, а истовремено во спротивност и со повеќе уставни норми.

Цитирајќи ја содржината на нормите содржани во член 8 став 1 алинеи 3 и 4, член 50 став 1, член 51, член 52, член 68 став 1 алинеи 2 и 3, член 91 алинеи 1 и 5 и член 96 од Уставот на Република Северна Македонија, подносителот конкретно нагласувајќи го член 52 од Уставот, констатира дека оваа уставна норма е содржана во главата за основните слободи и права на човекот и граѓанинот, во делот за гаранциите на основните слободи и права, што укажува дека Уставот во однос на објавувањето на законите и другите прописи не приоѓа како на техничко прашање, туку како на суштинско прашање од значење и во функција на обезбедување на принципот на владеење на правото и правната сигурност на граѓаните во остварувањето на слободите и правата гарантирани со Уставот.

Во смисла на наведеното, подносителот додава дека во конкретниот случај, оспорениот подзаконски акт е објавен во „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.125 на 12 јуни 2024 година, од каде произлегува дека од датумот на неговото донесување – 2 февруари 2024 година, до денот на неговото објавување во „Службен весник на Република Северна Македонија“ се изминати повеќе од седум дена, односно истиот е објавен надвор од предвидениот рок во член 52 став 2 од Уставот кој го утврдува временскиот период во кој законите и другите прописи треба да бидат објавени по нивното донесување. Според него, на овој начин се повредува уставниот принцип на владеењето на правото од член 8 став 1 алинеја 3 од Уставот и правната сигурност на граѓаните како негов составен дел.

Анализирајќи ја, пак, одредбата од член 153 став 1 од Законот за нотаријат која претставува основ за донесување на предметниот подзаконски акт, а во која е уредено дека нотарската тарифа министерот ја донесува по претходно прибавено мислење од Комората и согласност од Владата, подносителот нагласува дека нејасно е како во член 18 од оспорениот подзаконски акт се предвидува дека „оваа тарифа влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“, а ќе се објави по добивањето на согласност од Владата на Република Северна Македонија“. Согласно вака пропишаното, тој заклучува дека предметната Нотарска тарифа најпрво е донесена од министерот, а дури потоа е побарана согласност од Владата, а не како што предвидува законската одредба од член 153 став 1 од Законот за нотаријат.

Согласно наведеното, од Судот се бара да поведе постапка за оцена на уставноста и законитоста на оспорениот подзаконски акт и истиот да го укине.

На седницата Судот утврди дека основ за донесување на Нотарската тарифа за изменување и дополнување на Нотарската тарифа е член 153 став 1 од Законот за нотаријатот („Службен весник на Република Македонија“ бр.72/2016, 142/2016 и 233/2018).

Во член 1 е определено дека во Нотарската тарифа („Службен весник на Република Македонија“ бр. 226/16 и 33/19), членот 11 се менува и гласи: „(1) За подготовката и составувањето на нотарските акти од член 52 став (1) од Законот за нотаријатот и други закони на нотарот му припаѓа награда според вредноста на предметот на службеното дејствие, и тоа:

Од денари До денари Награда во денари
0 3.000.000,00 8.000,00
3.000.001,00 6.000.000,00 10.000,00
6.000.001,00 9.000.000,00 12.000,00
9.000.001,00 12.000.000,00 14.000,00
12.000.001,00 20.000.000,00 20.000,00
20.000.001,00 40.000.000,00 30.000,00
40.000.001,00 60.000.000,00 40.000,00
60.000.001,00 120.000.000,00 60.000,00
Над 120.000.001,00 90.000,00

(2) Во наградата од ставот (1) на овој член, опфатена е и наградата за издавање на изводи и преписи ако се издаваат непосредно по составувањето на нотарскиот акт.“

Согласно член 2 од Тарифата, во член 16 во ставот (1) износот „400,00“ се заменува со износот „1.300,00“. Во член 3 од Тарифата е определено дека во член 21 ставот (4) се менува и гласи: „(4) За прогласување на тестамент или за составување на смртовница, на нотарот му припаѓа единствена награда во износ од 2.000,00 денари.“ Додека, согласно член 4, во член 24 по ставот (1) се додаваат два нови ставови (2) и (3), кои гласат: „(2) Нотарот наплатува трошоци за секоја достава во износ од 200,00 денари. (3) Нотарот има право на материјални трошоци во износ од 50,00 денари без соодветен доказ, а за поголем износ го наплатува направениот реален трошок.“ Ставот (2) станува став (4).

Во член 5 од Тарифата е определено дека во член 27 ставот (3) се менува и гласи: „(3) За дејствијата за издавање на нотарски платен налог според член 68 став (3) од Законот за нотаријатот, кога должник е физичко лице на нотарот му припаѓа единствена награда во износ од 500,00 денари.“ А, согласно член 6 од Тарифата, насловот на членот 31 и членот 31 се менуваат и гласат:

„Заверка на договори за моторни возила

Член 31

Нотарската награда за заверка на договори за продажба на моторни возила се определува според вредноста на предметот на продажба, и тоа:

Од денари До денари Награда во денари
300.000,00 1.000,00
300.001,00 600.000,00 2.000,00
Над 600.001,00 3.000,00

Судот, исто така, утврди дека член 7 од Тарифата уредува дека насловот на членот 32 и членот 32 се менуваат и гласат:

„Заверка на препис или фотокопија на исправи

Член 32

(1) За секој заверен препис или фотокопија на исправата, наградата на нотарот изнесува 200,00 денари за секоја страница заверен препис или фотокопија на исправата, до три страници.
(2) Ако исправата се состои од четири или повеќе страници, покрај наградата од став (1) на овој член, на нотарот му припаѓа награда во висина од 30,00 денари за четвртата и за секоја наредна страница од заверениот препис или фотокопија на исправата, но не повеќе од 500,00 денари.“

Согласно член 8 од Тарифата, членот 33 се менува и гласи:

„(1) За заверка на извод од трговски, деловни и јавни книги или регистри наградата на нотарот изнесува 200,00 денари за секоја страница заверен извод од исправата до три страници.
(2) Ако изводот се состои од четири или повеќе страници, покрај наградата од став (1) на овој член, на нотарот му припаѓа награда во висина од 30,00 денари за четвртата и за секоја наредна страница од заверениот извод, но не повеќе од 500,00 денари.“

Во член 9 од Тарифата е определено дека во член 34 износот „100,00“ се заменува со износот „200,00“. Согласно член 10 од Тарифата, во член 35 во ставовите (1) и (3) износот „100,00“ се заменува со износот „200,00“. Додека, според член 11, во насловот на точката 9 зборот „ИЗВОДИ,“ се брише. А, согласно член 12, насловот на членот 45 се менува и гласи: „Преписи“.

Во член 13 од Тарифата е определено дека во член 45 ставот (1) се менува и гласи: „(1) За издавање на преписи од нотарски исправи и нотарски заверки од нотарската архива, на нотарот му припаѓа награда во износ од 600,00 денари, но не повеќе од 3.000,00 денари во зависност од големината на преписот, бројот и големината на прилозите и времето потребно за неговото издавање.“ Во ставот (2) зборот „акти“ се заменува со зборовите „исправи и нотарските заверки“. По ставот (3) се додава нов став (4), кој гласи: „(4) За вршење увид во списи од архивата на нотарот и за издавање на службена белешка, на нотарот му припаѓа награда во износ од 300,00 денари и трошоци во реален износ направени во врска со увидот пропишани со оваа тарифа.“

Согласно член 14 од Тарифата, во член 46 ставот (2) се менува и гласи: „(2) За издавање на фотокопија од архивата на нотарот, а по барање на странка, на нотарот му припаѓа награда во износ од 30,00 денари од страница.“ А, според член 15, во насловот на точката 14 сврзникот „И“ се заменува со запирка, а по зборот „РЕГИСТРИ“ се додаваат зборовите „И ПИСМЕНИ БАРАЊА“.

Според член 16 од Тарифата, во член 55 ставовите (1) и (2) се менуваат и гласат: „(1) За дејствијата кои нотарот ги презема заради запишување или бришење во јавни книги и регистри, по сила на закон или по барање на странка, на нотарот му припаѓа награда во износ од 600,00 денари. (2) За изготвување и доставување на писмени барања до органите на државната управа, единиците на локална самоуправа, судовите, други институции, организации и субјекти, до кои нотарот е должен или овластен да се обрати, на нотарот му припаѓа награда во износ од 600,00 денари по изготвено барање.“ Ставот (4) се менува и гласи: (4) За издавање на имотен лист, нотарот како овластен субјект согласно Законот за катастар на недвижности има право на награда во износ од 100,00 денари и материјални трошоци во износ од пет денари по испечатен лист хартија.“

Со член 17 од Тарифата е уредена нејзината примена која отпочнува од 1 септември 2024 година. А, согласно член 18, истата влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“, а ќе се објави по добивањето на согласност од Владата на Република Северна Македонија.

Судот утврди и дека Тарифата е донесена од страна на министерот за правда, со архивски бр.01-560/1 од 2 февруари 2024 година.

III

Согласно со член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија, Уставниот суд одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.

Во член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија е определено дека Уставниот суд ќе ја отфрли иницијативата ако постојат други процесни пречки за одлучување по иницијативата.

Министерот за правда, на 19 август 2024 година, донел Нотарска тарифа за престанување на важењето на Нотарската тарифа за изменување и дополнување на нотарската тарифа, објавена во „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.173 од 20.08.2024 година. Во член 1 од истата е определено дека со оваа тарифа престанува да важи Нотарската тарифа за изменување и дополнување на Нотарската тарифа („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.125/24). А, согласно членот 2, оваа тарифа влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“.

При вака утврдена фактичка состојба, Судот цени дека со донесувањето на Нотарската тарифа за престанување на важењето на Нотарската тарифа за изменување и дополнување на нотарската тарифа („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.173) и нејзиното влегување во сила, престанала да важи оспорената Нотарска тарифа за изменување и дополнување на Нотарската тарифа („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.125/2024), поради што истата е надвор од правниот поредок на Република Северна Македонија.

Со оглед на наведеното, Судот оцени дека се исполнети условите за примена на одредбата од член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија, за отфрлање на иницијативата, поради постоење процесни пречки за постапување по истата.

Врз основа на наведеното, Судот одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.195/2024
Shkup, 02.10.2024

Gjykata Kushtetue e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të kryetarit të Gjykatës, dr. Darko Kostadinovski dhe gjykatësve mr.Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, dr.Jadranka Daboviq-Anastasovska, Eliazabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska, dr. Ana Pavllovska-Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenit 38 alineja 3 dhe nenit 73 alineja 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.115/2024), në seancën e mbajtur më 02.10.2024, miratoi

A K T V E N D I M

REFUZOHET iniciativa për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Tarifës së Noterisë për ndryshimin dhe plotësimin e Tarifës së Noterisë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr.125/2024).

Arsyetim

Oliver Davidovski nga Shkupi, në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, ka parashtruar iniciativë për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Tarifës së Noterisë për ndryshimin dhe plotësimin e Tarifës së Noterisë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 125/2024).

Me iniciativën kërkohet vlerësim i kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Tarifës së Noterisë në fjalë, duke theksuar se ajo është në kundërshtim me Ligjin për noterinë, dhe në të njëjtën kohë në kundërshtim me disa norma kushtetuese.

Duke cituar përmbajtjen e normave të nenit 8 paragrafi 1 alinetë 3 dhe 4, nenin 50 paragrafi 1, nenin 51, nenin 52, nenin 68 paragrafi 1 alinetë 2 dhe 3, nenin 91 paragrafët 1 dhe 5 dhe nenin 96 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, parashtruesi duke theksuar konkretisht nenin 52 të Kushtetutës, konstaton se kjo normë kushtetuese është e përfshirë në kapitullin për liritë dhe të drejtat bazë të njeriut dhe qytetarit, në pjesën e garancive të lirive dhe të drejtave themelore, që tregon se Kushtetuta lidhur me publikimin e ligjeve dhe rregullave të tjera nuk ka qasje në çështje teknike, por si një çështje thelbësore me rëndësi dhe në funksionin e garantimit të parimit të sundimit të së drejtës dhe sigurisë juridike të qytetarëve në realizimin e lirive dhe të drejtave të garantuara me Kushtetutë.

Në kuptim të sa më sipër, parashtruesi shton se në rastin konkret akti nënligjor i kontestuar është publikuar në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr.125 më 12 qershor 2024, prej ku rezulton se nga data e miratimit të tij – 2 shkurt 2024, deri në ditën e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, kanë kaluar më shumë se shtatë ditë, gjegjësisht është publikuar jashtë afatit të përcaktuar në nenin 52 paragrafi 2 të Kushtetutës që e përcakton periudhën kohore në të cilën ligjet dhe rregulloret e tjera duhet të publikohen pas miratimit të tyre. Sipas tij, në këtë mënyrë është shkelur parimi kushtetues i sundimit të së drejtës nga neni 8 paragrafi 1 alineja 3 të Kushtetutës dhe siguria juridike e qytetarëve si pjesë përbërëse e saj.

Duke analizuar, në anën tjetër, dispozitën e nenit 153 paragrafi 1 të Ligjit për noterinë, që paraqet bazë për miratimin e aktit nënligjor në fjalë dhe në të cilën është rregulluar që tarifën noteriale e miraton ministri me mendim të marrë paraprakisht nga Oda dhe pëlqimin e Qeverisë, parashtruesi thekson se është e paqartë se si neni 18 i aktit nënligjor të kontestuar parashikon se “kjo tarifë hyn në fuqi ditën e nesërme nga dita e publikimit në Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, dhe do të publikohet pas marrjes së pëlqimit të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut”. Sipas asaj që është përcaktuar, ai konstaton se Tarifa e Noterisë në fjalë fillimisht është miratuar nga ministri dhe pastaj është kërkuar pëlqimi i Qeverisë dhe jo siç parashihet me dispozitën ligjore të nenit 153 paragrafi 1 të Ligjit për noterinë.

Sipas sa më sipër, nga Gjykata kërkohet fillimi i procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së aktit nënligjor të kontestuar dhe shfuqizimi i tij.

Në seancë, Gjykata konstatoi se bazë për miratimin e Tarifës së Noterisë për ndryshimin dhe plotësimin e Tarifave të Noterisë është neni 153 paragrafi 1 i Ligjit për Noterinë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr.72/2016, 142/2016 dhe 233/2018).

Në nenin 1, është përcaktuar se në Tarifën e noterisë (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 226/16 dhe 33/19), neni 11 ndryshohet si vijon: “(1) Për përgatitjen dhe përpilimin e akteve të noterit nga neni 52 paragrafi (1) nga Ligji për noterinë dhe ligjet tjera, noteri ka të drejtë në shpërblim sipas vlerës së lëndës së veprimit zyrtar edhe atë:

Nga denarë Në denarë Shpërblim në denarë
13 3.000.000,00 8.000,00
3.000.001,00 6.000.000,00 10.000,00
6.000.001,00 9.000.000,00 12.000,00
9.000.001,00 12.000.000,00 14.000,00
12.000.001,00 20.000.000,00 20.000,00
20.000.001,00 40.000.000,00 30.000,00
40.000.001,00 60.000.000,00 40.000,00
60.000.001,00 120.000.000,00 60.000,00
Mbi 120.000.001,00 90.000,00

(2) Vendimi nga paragrafi (1) i këtij neni përfshin edhe shpërblimin për lëshimin e ekstrakteve dhe transkripteve nëse ato janë lëshuar menjëherë pas përpilimit të aktit noterial.”

Sipas nenit 2 të Tarifës, në nenin 16 në paragrafin (1) shuma “400,00” zëvendësohet me shumën “1,300,00”. Në nenin 3 të Tarifës, është përcaktuar se në nenin 21 paragrafi (4) ndryshon si vijon: “(4) Për shpalljen e testamentit ose për përpilimin e certifikatës së vdekjes, noteri ka të drejtë në një shpërblim të vetëm në shumë prej 2.000,00 denarë.” Ndërsa, në pajtim me nenin 4, në nenin 24 pas paragrafit (1) shtohen dy paragrafë të rinj (2) dhe (3), si vijon: “(2) Noteri paguan shpenzime për secilën dërgesë në vlerë prej 200.00 denarë. (3) Noteri ka të drejtë për shpenzime materiale në shumë prej 50,00 denarë pa dëshmi adekuate, ndërsa për shumë më të madhe e paguan shpenzimin e bërë real.” Paragrafi (2) bëhet paragrafi (4).

Në nenin 5 të Tarifës është përcaktuar se në nenin 27 paragrafi (3) ndryshon si vijon: “(3) Për veprimet për lëshimin e urdhërpagesës noteriale sipas nenit 68 paragrafi (3) të Ligjit për noterinë, kur debitori është person fizik, noterit i takon e drejta e vetme e shpërblimit në shumë prej 500,00 denarë.” Dhe sipas nenit 6 të Tarifës, titulli i nenit 31 dhe nenit 31 ndryshon si vijon:

„Verifikimi kontratave për mjete motorike

Neni 31

Shpërblimi i noterit për verifikimin e kontratave për shitjen e mjeteve motorike përcaktohet sipas vlerës së sendit në shitje, edhe atë:

Nga denarë Në denarë Shpërblim në denarë
300.000,00 1.000,00
300.001,00 600.000,00 2.000,00
Над 600.001,00 3.000,00

Gjykata gjithashtu përcaktoi se neni 7 i Tarifës rregullon se titulli i nenit 32 dhe nenit 32 ndryshojnë si vijon:

„Verifikimi i transkriptit ose fotokopje të dokumenteve

Neni 32

(1) Për çdo kopje të verifikuar ose fotokopje të dokumentit, shpërblimi i noterit është 200,00 denarë për çdo faqe të kopjes së vërtetuar ose fotokopje të dokumentit, deri në tri faqe.

(2) Nëse dokumenti përbëhet nga katër ose më shumë faqe, përveç shpërblimit nga paragrafi (1) i këtij neni, noteri ka të drejtë në shpërblim në lartësi prej 30,00 denarë për faqen e katërt dhe çdo faqe të radhës kopjes së verifikuar ose fotokopjes së dokumentit, por jo më shumë se 500,00 denarë.”

Sipas nenit 8 të Tarifës, neni 33 ndryshohet si vijon:

“(1) Për verifikimin e ekstraktit nga librat ose regjistrat e tregtarëve, ato afariste dhe publike, shpërblimi i noterit arrin 200,00 denarë për çdo faqe të ekstraktit të verifkuar nga dokumenti deri në tri faqe.

(2) Nëse ekstrakti përbëhet nga katër ose më shumë faqe, përveç shpërblimit nga paragrafi (1) i këtij neni, noteri ka të drejtë në shpërblim në shumë prej 30,00 denarë për faqen e katërt dhe çdo faqe vijuese të të ekstarktit të verifikuar, por jo më shumë se 500,00 denarë”.

Në nenin 9 të Tarifës përcaktohet se në nenin 34 shuma “100,00” zëvendësohet me shumën “200,00”. Në pajtim me nenin 10 të Tarifës, në nenin 35 në paragrafët (1) dhe (3) shuma “100.00” zëvendësohet me shumën “200.00”. Ndërsa, sipas nenit 11, në titullin e pikës 9, fjala “EKSTRAKTE” shlyhet dhe, në pajtim me nenin 12, titulli i nenit 45 ndryshon si vijon: “Kopje”.

Në nenin 13 të Tarifës, përcaktohet se në nenin 45, paragrafi (1) ndryshon si vijon: “(1) Për lëshimin e kopjeve të dokumenteve noteriale dhe vërtetimeve noteriale nga arkivi noterial, noterit i takon shpërblim në shumën prej 600,00 denarë, por jo më shumë se 3.000,00 denarë në varësi të madhësisë së kopjes, numrit dhe madhësisë së shtojcave dhe kohës së nevojshme për lëshimin e tij.” Në paragrafin (2) fjala “akte” zëvendësohet me fjalën “dokumentet dhe verifikimet noteriale”. Pas paragrafit (3) shtohet paragrafi i ri (4) si vijon: “(4) Për kryerjen e mbikëqyrjes së shkresave nga arkivi i noterit dhe lëshimin e shënimit zyrtar noterii i takon shpërblim në shumë prej 300,00 denarë dhe shpenzime në shumën reale të bëra në lidhje me mbikëqyrjen e përcaktuar me këtë tarifë.”

Në bazë të nenit 14 të Tarifës, në nenin 46 paragrafi (2) ndryshon si vijon: “(2) Për lëshimin e fotokopjes nga arkivi i noterit dhe me kërkesë të palës noterit i takon shpërblim në shumë prej 30,00 denarë në faqe.” Ndërsa, sipas nenit 15, në titullin e pikës 14, lidhëza “Dhe” zëvendësohet me presje, ndërsa pas fjalës “REGJISTRA” shtohen fjalët “DHE KËRKESAT ME SHKRIM“.

Sipas nenit 16 të Tarifës, në nenin 55 paragrafët (1) dhe (2) ndryshjnë si vijon: “(1) Për veprimet e bëra nga noteri me qëllim regjistrimin ose shlyerjen në librat dhe regjistrat publikë, me fuqi të ligjit ose me kërkesë të palës noterit i takon shpërblim në shumë prej 600,00 denarë. (2) Për përgatitjen dhe dërgimin e kërkesave me shkrim organeve të administratës shtetërore, njësive të vetëqeverisjes lokale, gjykatave, institucioneve të tjera, organizatave dhe subjekteve, të cilave noteri është i detyruar ose i autorizuar t’u drejtohet, noteri ka të drejtë në shpërblim në shumë prej 600,00 denarë pas kërkesës së përgatitur.” Paragrafi (4) ndryshon si vijon: (4) Për dhënien e fletëpronësisë, noteri si person i autorizuar në pajtim me Ligjin për kadastër të patundshmërive ka të drejtë për një shpërblim në vlerë prej 100,00 denarë dhe shpenzime materiale në vlerë prej pesë denarë për fletë të shtypur”.

Neni 17 i Tarifës rregullon zbatimin e saj duke filluar nga 1 shtatori 2024. Ndërsa, sipas nenit 18, hyn në fuqi ditën e radhës nga dita e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, dhe do të publikohet pas marrjes së pëlqimit nga Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Gjykata vendosi gjithashtu se Tarifa është miratuar nga ministri i Drejtësisë, me numër arkivor 01-560/1 nga 02.02.2024.

III

Në pajtim me nenin 110 paragrafi 2 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata Kushtetuese vendos për pajtueshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.

Në nenin 38 paragrafi 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut është përcaktuar se Gjykata Kushtetuese do ta refuzojë iniciativën nëse ka pengesa të tjera procedurale për vendosjen e iniciativës.

Ministri i Drejtësisë, më 19 gusht 2024, ka miratuar Tarifa noteriale për përfundimin e vlefshmërisë së tarifës noteriale për ndryshimin dhe plotësimin e tarifës noteriale, të publikuar në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 173 nga 20.08. 2024. Në nenin 1 të të njëjtit, është përcaktuar se me këtë tarifë pushon së vlejturi Tarifa noteriale për ndryshimin dhe plotësimin e tarifës noteriale (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 125/24). Dhe, sipas nenit 2, kjo tarifë hyn në fuqi ditën e nesërme nga dita e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”.

Në këtë gjendje faktike të përcaktuar, Gjykata vlerëson se me miratimin e tarifës noteriale për përfundimin e vlefshmërisë së tarifës noteriale për ndryshimin dhe plotësimin e tarifës noteriale (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 173) dhe me hyrjen e saj në fuqi ka pushuar së vlejturi tarifa kontestuese noteriale për ndryshimin dhe plotësimin e tarifës noteriale (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 125/2024), për shkak se është jashtë rendit juridik të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Nga sa u tha më lart, Gjykata vlerësoi se janë ploësuar kushtet për zbatimin e dispozitës së nenit 38 paragrafi 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, për refuzimin e iniciativës, për shkak të ekzistimit të pengesave procedurale për veprim.

Nisur nga sa më sipër, Gjykata, vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

KRYETAR
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski