У.бр.174/2023 – Уставен суд на Република Северна Македонија

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.174/2023
Скопје, 03.04.2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав Добрила Кацарска, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, д-р Дарко Костадиновски, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија и член 71 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Македонија” број 70/1992 и „Службен весник на Република Северна Македонија” број 202/2019, 256/2020 и 65/2021), на седницата одржана на 3 април 2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

НЕ СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување на уставноста на член 1 од Законот за изменување и дополнување на Законот за земјоделско земјиште („Службен весник на Република Македонија“ бр.87/2013).

Образложение

Игорчо Точев од Скопје, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста на член 1 од Законот за изменување и дополнување на Законот за земјоделско земјиште („Службен весник на Република Македонија“ бр.87/2013) со кој е предвидена измена на член 17 став 1 од Законот која измена уредува дека „Земјоделското земјиште во државна сопственост може да биде предмет на продажба под услови и на начин утврдени со закон“. Со вака дефинирана одредба подносителот смета дека се прави отстапка на уставниот принцип кој уредува дека земјоделското земјиште како добро од општ интерес на Републиката ужива посебна заштита.

Имено, според подносителот уставотворецот јасно и прецизно определил какви овластувања законодавецот може со закон да определи за добра од општ интерес за Републиката во кои недвосмислено спаѓа и државното земјоделско земјиште, а тоа е да биде само отстапено на користење.

Според подносителот на иницијативата, располагањето на земјиштето се однесува само на можноста приватните сопственици да располагаат со таквото земјиште, а не и на државата, за кој Уставот утврдил правен режим што е уставно дозволено, а тоа било „да биде отстапено само на користење“, но не и да биде предмет на отуѓување.

Понатаму, подносителот наведува дека според член 56 од Уставот, со закон се уредуваат начинот и условите под кои определени добра од општ интерес за Републиката можат да се отстапат на користење, но според подносителот во времето на донесување на Законот за земјоделско земјиште и во времето на донесување на оспорената законска измена, како и во времето на поднесување на иницијативата, Уставот не дозволува отуѓување на земјоделското земјиште во државна сопственост, поради што оспорената одредба не е во согласност со наведениот член од Уставот, како и со принципот на владеење на правото од член 8 став 1 алинеја 3 од Уставот со што се воспоставува правна несигурност и би можело да настанат тешко отстранливи последици.

Од овие причини предлага Уставниот суд да поведе постапка за оценување на уставноста на оспорената одредба, истата да ја укине или поништи, а со оглед дека оспорената одредба сè уште произведува правно дејство во правниот промет, за да не дојде до тешко отстранливи последици за сите оние кои засновале правно обврзувачки дела според правилата на оспорениот пропис, подносителот предлага да се запрат од извршувањето сите поединечни акти донесени врз основа на оспорената одредба до окончувањето на постапката за оценување на неговата уставност.

На седницата Судот утврди дека со оспорената одредба од Законот за земјоделското земјиште („Службен весник на Република Македонија” број 135/2007, 18/2011, 42/2011, 148/2011, 95/2012, 79/2013, 87/2013, 106/2013, 164/2013, 39/2014, 130/2014, 166/2014, 72/2015, 98/2015, 154/2015, 215/2015, 7/2016 и 39/2016 и „Службен весник на Република Северна Македонија” број 161/2019, 178/2021 и 91/2023), се уредува дека земјоделското земјиште во државна сопственост може да биде предмет на продажба под услови и на начин утврдени со закон.

III

Според член 8 став 1 алинеја 3 од Уставот на Република Северна Македонија, владеењето на правото е темелна вредност на уставниот поредок на Република Северна Македонија.

Согласно со член 30 став 1 од Уставот се гарантира правото на сопственост и правото на наследување. Според ставот 2, сопственоста создава права и обврски и треба да служи за доброто на поединецот и на заедницата, според став 3, никому не може да му биде одземена или ограничена сопственоста и правата кои произлегуваат од неа.

Според член 51 од Уставот, во Република Северна Македонија, законите мораат да бидат во согласност со Уставот, а сите други прописи со Уставот и со закон. Секој е должен да ги почитува Уставот и законите.

Член 56 став 1 од Уставот уредува дека сите природни богатства, растителниот и животинскиот свет, добрата во општа употреба како и предметите и објектите од особено културно и историско значење определени со закон се добра од општ интерес за Републиката и уживаат посебна заштита.

Согласно со член 56 став 3 од Уставот, со закон се уредуваат начинот и условите под кои определени добра од општ интерес за Републиката можат да се отстапат на користење.

Предмет на уредување согласно со член 1 од Законот за земјоделското земјиште е користењето, располагањето, заштитата и пренамената на земјоделското земјиште.

Во јуни 2013 година со донесување на Законот за изменување на Законот за земјоделското земјиште („Службен весник на Република Македонија” број 87/2013) изменет е член 17 став 1 од Законот со што е овозможено земјоделското земјиште да биде предмет на продажба под услови и на начин утврдени со закон. Дотогаш Законот за земјоделското земјиште не содржи изречна одредба која ја дава таа можност и земјоделското земјиште во државна сопственост не може да биде предмет на продажба.

На седницата на која е донесен Законот за изменување на Законот за земјоделското земјиште („Службен весник на Република Македонија” број 87/2013), Собранието го донело и Законот за продажба на земјоделското земјиште во државна сопственост („Службен весник на Република Македонија” број 87/2013), со кој се уредува продажбата на земјоделското земјиште во државна сопственост на начин, постапка и услови согласно со овој закон.

На овој начин законодавецот со донесувањето на оспорената законска измена создал законска можност за донесување на Законот за продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост („Службен весник на Република Македонија” број 87/2013).

Законот за земјоделско земјиште како општ закон (lex generalis) предвидува дека земјоделското земјиште во државна сопственост може да биде предмет на продажба под услови и начин утврдени со закон, а Законот за продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост („Службен весник на Република Македонија” број 87/2013, 106/2013, 137/2013, 61/2015, 97/2015, 215/2015, 53/2016 и 51/2018) како специјален закон (lex specialis) токму тоа го предвидува и ги уредува условите и начинот на продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост.

Во иницијативата по предметот У.бр.88/2023, од истиот подносител, се содржани исти наводи како и во оваа иницијатива, при што е оспорен Законот за продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост. По оваа иницијатива Уставниот суд веќе се има произнесено и донел Решение У.бр.88/2023 од 13.09.2023 година со кое не поведе постапка за оценување на уставноста на Законот за продажба на земјоделското земјиште во државна сопственост.

Со Решението У.бр.88/2023 од 13.09.2023 година, Судот зазел став дека одредбата од член 56 став 3 од Уставот не го уредува прашањето за отуѓување, односно продажба на земјоделското земјиште како добро од општ интерес што може да биде во приватна и државна сопственост, туку го уредува прашањето на отстапување на користење на определени добра од општ интерес за Републиката определувајќи дека начинот и условите ќе се уредат со закон. Имено, продажбата на земјоделско земјиште, односно овластувањето или забраната за негова продажба, не е предмет на уредување на Уставот со ниту една негова одредба.

Притоа Судот утврдил дека прашањата за користење и располагање со земјоделското земјиште се уредени со член 17 од Законот за земјоделското земјиште, на начин што согласно став 1 продажба на земјоделското земјиште во државна сопственост може да се врши под услови и на начин утврдени со закон, додека со ставовите 2 и 3 на членот 17 се регулира прашањето за давање на користење на земјоделското земјиште на начин и под услови предвидени со овој закон.

Воедно, Судот утврдил дека според член 4 став 1 точка 1 од Законот за земјоделското земјиште, „користење” е право да се остварува употребната вредност на земјоделското земјиште од страна на сопствениците и сите други непосредни владетели на земјиштето, како што се закупците, а според точка 2 од истиот член, „располагање” е право земјоделското земјиште да се отуѓи со продажба, подарок или размена, да се даде под хипотека, како и да се даде на користење на други лица со закуп или плодоуживање.

Судот, исто така, ја има предвид уставната одредба од член 30 ставови 2 и 3 од Уставот каде е уредено дека сопственоста создава права и обврски и треба да служи за доброто на поединецот и на заедницата и никому не може да му биде одземена или ограничена сопственоста и правата кои произлегуваат од неа.
Според Судот, по својата содржина, правото на сопственост е дефинирано како право на држење, право на користење и право на располагање со одредена ствар што подразбира и право таа ствар сопственикот да ја отстапи на друг на користење, вклучително и да ја отуѓи.

Законот за сопственост и други стварни права („Службен весник на Република Македонија” број 18/2001, 92/2008, 139/2009 и 35/2010) со член 16 став 3, уредува дека облиците на сопственост врз градежното, земјоделското и шумското земјиште, пасиштата и водите се уредуваат со посебни прописи.

Таков посебен пропис е и Законот за земјоделското земјиште („Службен весник на Република Македонија” број 135/2007, 18/2011, 42/2011, 148/2011, 95/2012, 79/2013, 87/2013, 106/2013, 164/2013, 39/2014, 130/2014, 166/2014, 72/2015, 98/2015, 154/2015, 215/2015, 7/2016 и 39/2016 и „Службен весник на Република Северна Македонија” број 161/2019, 178/2021 и 91/2023), со кој се пропишува дека земјоделското земјиште може да биде во државна и приватна сопствeност и го уредуваaт користењето, располагањето, заштитата и пренамената на земјоделското земјиште, како добро од општ интерес.

Имајќи го предвид ставот на Судот изнесен во Решението У.бр.88/2023 од 13.09.2023 година, како и поврзаноста на двата закони и нивниот однос на општ и специјален закон, односно на Законот за земјоделско земјиште како општ закон кој предвидува дека земјоделското земјиште во државна сопственост може да биде предмет на продажба под услови и начин утврдени со закон и Законот за продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост како специјален закон кој ги уредува условите и начинот на продажба на земјоделско земјиште во државна сопственост, Судот цени дека нема основа за поинакво одлучување.

Врз основа на наведеното, Судот, со мнозинство гласови, одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
Добрила Кацарска

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.174/2024
Shkup, 03.04.2024

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të Dobrilla Kacarska, kryetare e Gjykatës dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr. Tatjana Vasiq – Bozaxhieva, dr. Jadranka Daboviq – Anastasovska, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, dr. Darko Kostadinovski, dr. Ana Pavllovska – Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe nenit 71 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 70/1992 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 202/2019, 256/2020 dhe 65/2021), në seancën e mbajtur më 3 prill 2024, miratoi

A K T V E N D I M

NUK INICIOHET procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së nenit 1 të Ligjit për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 87/2013).

Arsyetim

Igorço Toçev nga Shkupi Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut i ka dorëzuar iniciativë për fillimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë së nenit 1 të Ligjit për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 87/2013) me të cilin është paraparë ndryshimi i nenit 17 paragrafit 1 të Ligjit i cili ndryshim përcakton se “Toka bujqësore në pronësi shtetërore mund t’i nënshtrohet shitjes nën kushtet dhe në mënyrën e përcaktuar me ligj”. Me një dispozitë të përcaktuar në këtë mënyrë, parashtruesi vlerëson se i bëhet lëshim parimit kushtetues që rregullon se toka bujqësore si e mirë e interesit të përgjithshëm të Republikës gëzon mbrojtje të veçantë.

Konkretisht, sipas parashtruesit, përpiluesi i kushtetutës ka përcaktuar qartë dhe saktë se çfarë kompetencash mund të caktojë ligjvënësi me ligj për mallrat me interes të përgjithshëm për Republikën, e cila pa mëdyshje përfshin tokën bujqësore shtetërore dhe ajo është që të jepej për shfrytëzim.

Sipas parashtruesit të iniciativës, disponimi i tokës i referohet vetëm mundësisë së pronarëve privatë që të disponojnë tokën e tillë dhe jo shtetit, për të cilin Kushtetuta vendosi një regjim juridik të lejuar me kushtetutë, i cili ishte “të lirohej vetëm për shfrytëzim”, por jo të jetë objekt tjetërsimi.

Më tej, parashtruesi thekson se sipas nenit 56 të Kushtetutës, ligji rregullon mënyrën dhe kushtet në të cilat disa të mira me interes të përgjithshëm për Republikën mund të jepen në përdorim, por sipas parashtruesit në momentin e miratimit të Ligjiт për Tokën Bujqësore dhe në momentin e miratimit të amendamentit të kontestuar ligjor si dhe në momentin e paraqitjes së iniciativës, Kushtetuta nuk lejon tjetërsimin e tokës bujqësore në pronësi shtetërore, prandaj dispozita e kontestuar nuk është në përputhje me nenin e përmendur të Kushtetutës, si dhe me parimin e sundimit të ligjit nga neni 8, paragrafi 1, alineja 3 e Kushtetutës, i cili krijon pasiguri juridike dhe mund të rezultojë me pasoja të vështira për t’u hequr.

Për këto arsye, ai propozon që Gjykata Kushtetuese të nisë një procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së dispozitës së kontestuar, shfuqizimin ose anulimin e saj dhe duke qenë se dispozita e kontestuar ende prodhon efekt juridik në veprimin juridik, në mënyrë që të mos ketë pasoja të rënda për t’u hequr për të gjitha ata që janë bazuar në akte ligjërisht të detyrueshme sipas rregullave të rregullit të kontestuar, parashtruesi propozon ndalimin e ekzekutimit të të gjitha akteve individuale të miratuara në bazë të dispozitës kontestuese deri në përfundimin e procedurës duke e vlerësuar kushtetutshmërinë e tij.

Gjykata në seancë konstatoi se me dispozitën kontestuese të Ligjit për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 135/2007, 18/2011, 42/2011, 148/2011, 95/2012, 79/2013, 87/2013, 106/2013, 164/2013, 39/2014, 130/2014, 166/2014, 72/2015, 98/2015, 154/2015, 215/2015, 7/2016 dhe 39/2016 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut 161/2019, 178 /2021 dhe 91/2023), thuhet se toka bujqësore në pronësi shtetërore mund të jetë objekt shitjeje nëн kushtet dhe në mënyrën e përcaktuar me ligj.

III

Sipas nenit 8 paragrafi 1 alineja 3 e Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, sundimi i ligjit është vlerë themelore e rendit kushtetues të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Në përputhje me nenin 30 paragrafi 1 i Kushtetutës, garantohet e drejta në pronë dhe e drejta në trashëgimi. Sipas paragrafit 2, pronësia krijon të drejta dhe detyrime dhe duhet t’i shërbejë individit dhe komunitetit, sipas paragrafit 3, askujt nuk mund t’i hiqet apo kufizohet pronësia dhe të drejtat që rrjedhin prej saj.

Sipas nenit 51 të Kushtetutës, në Republikën e Maqedonisë së Veriut, ligjet duhet të jenë në përputhje me Kushtetutën, ndërsa të gjitha dispozitat e tjera me Kushtetutë dhe ligj. Të gjithë janë të detyruar ta respektojnë Kushtetutën dhe ligjet.

Neni 56 paragrafi 1 i Kushtetutës përcakton se të gjitha pasuritë natyrore, jeta bimore dhe shtazore, të mirat në përdorim të përgjithshëm si dhe gjësendet dhe objektet me rëndësi të veçantë kulturore dhe historike të përcaktuara me ligj janë të mira me interes të përgjithshëm për Republikën dhe gëzojnë mbrojtje të veçantë.

Në pajtim me nenin 56 paragrafin 3 të Kushtetutës, mënyra dhe kushtet në të cilat disa të mira me interes të përgjithshëm për Republikën mund të kalohen në shfrytëzim rregullohen me ligj.

Subjekt i rregullimit në përputhje me nenin 1 të Ligjit për Tokën Bujqësore është shfrytëzimi, disponimi, mbrojtja dhe tjetërsimi i tokës bujqësore.

Në qershor të vitit 2013, me miratimin e Ligjit për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 87/2013), është ndryshuar neni 17 paragrafi 1 i Ligjit, me të cilin është mundësuar që toka bujqësore të bëhet subjekt i shitjes sipas kushteve dhe mënyrës së përcaktuar me ligj. Deri atëherë, Ligji për Tokën Bujqësore nuk përmban një dispozitë të shprehur që e ofron atë mundësi dhe toka bujqësore në pronësi shtetërore nuk mund të jetë objekt i shitjes.

Në seancën në të cilën u miratua Ligji për ndryshimin dhe plotësimin e Ligjit për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 87/2013), Kuvendi e miratoi edhe Ligjin për shitjen e Tokës Bujqësore në pronësi shtetërore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 87/2013), me të cilën rregullohet shitja e tokës bujqësore në pronësi shtetërore në mënyrë, procedurë dhe kushte në pajtim me këtë ligj.

Në këtë mënyrë ligjvënësi, me miratimin e amendamentit të kontestuar ligjor, ka krijuar mundësi ligjore për miratimin e Ligjit për Shitjen e Tokës Bujqësore në pronësi shtetërore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 87/2013).

Ligji për Tokën Bujqësore si ligj i përgjithshëm (lex generalis) përcakton se toka bujqësore në pronësi shtetërore mund të jetë objekt i shitjes në kushtet dhe mënyrën e përcaktuar me ligj, si dhe Ligji për Shitjen e Tokës Bujqësore në Pronësi të Shtetit (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 87/2013, 106/2013, 137/2013, 61/2015, 97/2015, 215/2015, 53/2016 dhe 51/2018) si ligj i veçantë (lex specialis) e parashikon pikërisht këtë dhe i rregullon kushtet dhe mënyrën e shitjes së tokës bujqësore në pronësi shtetërore.

Në iniciativën në lëndën U. nr.88/2023, nga i njëjti parashtrues, janë të njëjtat pretendime si në këtë iniciativë, ku kontestohet Ligji për shitjen e tokës bujqësore në pronësi të shtetit. Pas kësaj nisme, Gjykata Kushtetuese është prononcuar dhe e ka miratuar Aktvendimin U.nr.88/2023 të datës 13.09.2023 me të cilën nuk ka iniciuar procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Ligjit për Shitjen e Tokës Bujqësore në Pronë Shtetërore.

Me Aktvendimin U.nr.88/2023, të datës 13.09.2023, Gjykata u shpreh se dispozita e nenit 56 paragrafi 3 i Kushtetutës nuk e rregullon çështjen e tjetërsimit, përkatësisht të shitjes së tokës bujqësore si e mirë e interesit të përgjithshëm që mund të jetë në pronë private dhe shtetërore, por e rregullon çështjen e caktimit të përdorimit të të mirave të caktuara me interes të përgjithshëm për Republikën, duke përcaktuar se mënyra dhe kushtet do të rregullohen me ligj. Gjegjësisht, shitja e tokës bujqësore, përkatësisht autorizimi apo ndalimi i shitjes së saj, nuk është objekt i rregullimit të Kushtetutës me asnjë dispozitë të saj.

Më pas, Gjykata konstatoi se çështjet e shfrytëzimit dhe disponimit të tokës bujqësore rregullohen me nenin 17 të Ligjit për Tokën Bujqësore, në atë mënyrë që sipas paragrafit 1, shitja e tokës bujqësore në pronësi të shtetit mund të bëhet sipas kushteve dhe mënyrës së përcaktuar me ligj, ndërsa paragrafët 2 dhe 3 të nenit 17 e rregullojnë çështjen e dhënies në shfrytëzim të tokës bujqësore në mënyrën dhe kushtet e parapara me këtë ligj.

Njëkohësisht, Gjykata konstatoi se sipas nenit 4 paragrafit 1 pika 1 e Ligjit për Tokën Bujqësore, “shfrytëzim” është e drejta e realizimit të vlerës së shfrytëzimit të tokës bujqësore nga pronarët dhe të gjithë pronarët e tjerë të drejtpërdrejtë të tokës, si qiramarrësit, ndërsa sipas pikës 2 të të njëjtit nen, “disponim” është e drejta e tjetërsimit të tokës bujqësore me shitje, dhuratë ose shkëmbim, për t’ia dhënë atë nën hipotekë, si dhe për t’ua dhënë personave të tjerë në përdorim me një qira ose uzufruktit.

Gjykata merr parasysh edhe dispozitën kushtetuese të nenit 30, pikat 2 dhe 3 të Kushtetutës, ku parashikohet se pronësia krijon të drejta dhe detyrime dhe duhet t’i shërbejë individit dhe komunitetit dhe askush nuk mund të privohet apo kufizohet. të pronësisë dhe të drejtave që rrjedhin prej saj.

Gjykata, gjithashtu e merr parasysh edhe dispozitën kushtetuese të nenit 30, pikat 2 dhe 3 të Kushtetutës, ku parashikohet se pronësia krijon të drejta dhe detyrime dhe duhet t’i shërbejë individit dhe komunitetit dhe askush nuk mund të privohet apo kufizohet në pronësi dhe të drejta që rrjedhin prej saj.

Sipas Gjykatës, sipas përmbajtjes së saj, e drejta e pronësisë përkufizohet si e drejta e mbajtjes, e drejta e përdorimit dhe e drejta e disponimit të një sendi të caktuar, që nënkupton të drejtën e pronarit për t’ia kaluar atë send një personi tjetër për përdorim, duke përfshirë edhe tjetërsimin e tij.

Ligji për pronën dhe të drejtat e tjera sendore (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 18/2001, 92/2008, 139/2009 dhe 35/2010) me nenin 16 paragrafi 3, rregullon se format e pronësisë në ndërtim, Toka Bujqësore dhe Pyjore, Kullotat dhe Ujërat rregullohen me rregullore të veçanta.

Ligji për Pronën dhe të drejtat e tjera sendore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 18/2001, 92/2008, 139/2009 dhe 35/2010) me nenin 16 paragrafin 3, rregullon se format e pronësisë në ndërtim, Toka Bujqësore dhe Pyjore, Kullotat dhe Ujërat rregullohen me rregulla të veçanta.

Rregullore e tillë e veçantë është Ligji për Tokën Bujqësore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 135/2007, 18/2011, 42/2011, 148/2011, 95/2012, 79/2013, 87/2013, 106/2013, 164/2013, 39/2014, 130/2014, 166/2014, 72/2015, 98/2015, 154/2015, 215/2015, 7/2016 dhe 39/2016 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 161/2019, 178/2021 dhe 91/2023), me të cilin përcaktohet se toka bujqësore mund të jetë në pronësi shtetërore dhe private dhe e rregullon përdorimin, disponimin, mbrojtjen dhe shndërrimin e tokës bujqësore, si një e mirë me interes të përgjithshëm.

Duke e marrë parasysh qëndrimin e Gjykatës të shprehur në Aktvendimin U.nr. 88/2023 të 13.09.2023, si dhe lidhjen e dy ligjeve dhe raportin e tyre me të drejtën e përgjithshme dhe të posaçme, përkatësisht Ligjin për Tokën Bujqësore si ligj i përgjithshëm i cili parashikon se toka bujqësore në pronësi shtetërore mund të shitet nën kushte dhe në mënyrën e përcaktuar me ligj dhe Ligji për Shitjen e Tokës Bujqësore Shtetërore si ligj i veçantë që i rregullon kushtet dhe mënyrën e shitjes së tokës bujqësore në pronësi shtetërore, Gjykata vlerëson se nuk ka bazë për një vendim tjetër.

Në bazë të lartpërmendurës, Gjykata, me shumicë votash vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

KRYETARE
e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
Dobrilla Kacarska