Уставниот суд на Република Северна Македонија, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 28 алинеја 1 и член 71 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Македонија“ бр.70/1992 и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.202/2019, 256/2020 и 65/2021), на седницата одржана на 10 мај 2023 година, донесе
Р Е Ш Е Н И Е
1. СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за усвојување на барањето бр.08-140/1, донесена од Советот на Општина Македонска Каменица на ден 15.03.2023 година („Службен гласник на Општина Македонска Каменица“ бр.20/2023 од 28.03.2023 година).
2. Димчо Атанасовски, градоначалник на Општина Македонска Каменица, до Уставниот суд поднесе иницијатива за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката означена во точката 1 од ова решение.
Според наводите на подносителот на иницијативата, со оспорената одлука се повредени член 8 став 1 алинеите 3, 4 и 9 од Уставот на Република Северна Македонија, членовите 3, 7, 22, 32 и 36 од Законот за локална самоуправа и член 20 од Статутот на Општина Македонска Каменица.
Со вакво постапување, Советот ги пречекорил своите надлежности, бидејќи се впуштил во разгледување на барање и оцена на докази, за што, според него, надлежен е судски орган.
Подносителот на иницијативата наведува дека Советот немал законско право да ја донесе оспорената одлука, истата е спротивна на позитивните законски прописи и не може да произведува правно дејство, бидејќи со примена на оспорената одлука на незаконски начин ќе се одлеваат средствата од Буџетот на општината, со што ќе се стори ненадоместлива штета врз Буџетот на општината.
Врз основа на горенаведеното, иницијаторот предлага Уставниот суд на Република Северна Македонија, согласно Деловникот на Судот да донесе Решение за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на оспорената одлука и истата да ја поништи.
3. На седницата, Судот утврди дека Советот на Општина Македонска Каменица врз основа на член 36 од Законот за локалната самоуправа („Службен весник на Република Македонија“ бр. 5/2002) и член 20 од Статутот на Општина Македонска Каменица („Службен гласник на Општина Македонска Каменица“ бр. 20/19 и 38/20), на седницата одржана на 15 март 2023 година, донел Одлука за усвојување на барање бр.08-140/1 од 24 јануари 2023 година.
Според член 1 од Одлуката, Советот на Општина Македонска Каменица го усвоил барањето на Круме Алексовски од Македонска Каменица за надомест на штета како последица на пожар.
Барањето на Круме Алексовски од Македонска Каменица е составен дел на оваа одлука.
Според член 2 од Одлуката, на Круме Алексовски од Македонска Каменица, на име надомест на штета согласно пресметката од д-р Добре Андонов од Кочани – овластен вештак од областа на земјоделството, ќе му бидат исплатени средства во износ од 676.874,00 денари.
Во членот 3 од Одлуката е предвидено дека одлуката влегува во сила со денот на донесувањето, а ќе се објави во „Службен гласник на општина Македонска Каменица“
4. Согласно член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија, Уставниот суд одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.
Според член 28 алинеја 1 од Деловникот на Уставниот суд, Судот ќе ја отфрли иницијативата ако не е надлежен да одлучува за барањето.
Од називот и содржината на оспорената одлука неспорно произлегува дека таа е поединечен акт со кој се усвојува барање за надомест на штета како последица на пожар, за точно определен субјект, што значи дека истата регулира односи inter partes, а не е пропис кој на општ начин уредува определени односи, односно прашања или пак утврдува односи на неопределен број на субјекти во правото, erga omnes.
Со оглед на фактот што оспорената одлука нема карактер на пропис во смисла на член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија, исполнети се условите од член 28 алинеја 1 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија, според кој Уставниот суд ќе ја отфрли иницијативата ако не е надлежен да одлучува по истата.
5. Врз основа на изнесеното, Судот одлучи како во точката 1 од ова решение.
6. Ова решение Судот го донесе во состав од претседателот на Судот, Добрила Кацарска и судиите: Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, д-р Дарко Костадиновски и м-р Фатмир Скендер.
У.бр.59/2023
10 мај 2023 година
Скопје
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
Добрила Кацарска
* * *
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe nenit 28 alineja 1 dhe nenit 71 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 70/1992 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 202/2019, 256/2020 dhe 65/2021), në seancën e mbajtur më 20 prill 2023, miratoi
A K T V E N D I M
1. U REFUZUA iniciativa për fillimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për miratimin e kërkesës nr.08-140/1, të miratuar nga Këshilli i Komunës së Makedonska Kamenicës më 15.03.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Makedonska Kamenicës” nr. 20/ 2023 me datë 28.03.2023).
2. Dimço Atanasovski, kryetar i komunës së Makedonska Kamenicës, në Gjykatën Kushtetuese ka dërguar iniciativë për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit nga pika 1 e këtij aktvendimi.
Sipas pretendimeve të parashtruesit të iniciativës, me vendimin e kontestuar është shkelur neni 8 paragrafi 1 paragrafët 3, 4 dhe 9 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenet 3, 7, 22, 32 dhe 36 të Ligjit për vetqeverisje lokale dhe neni 20 i Statutit të Komunës së Makedonska Kamenicës.
Duke vepruar kështu, Këshilli i ka tejkaluar kompetencat e tij, sepse ka filluar shqyrtimin e kërkesës dhe vlerësimit të provave, për të cilat, sipas tij, është kompetent organi gjyqësor.
Parashtruesi i iniciativës thekson se Këshilli nuk ka pasur të drejtë ligjore për të marrë vendimin e kontestuar, i njëjti është në kundërshtim me dispozitat ligjore pozitive dhe nuk mund të prodhojë efekt juridik, sepse zbatimi i vendimit të kontestuar do të largojë në mënyrë të kundërligjshme mjetet nga buxheti i komunës, me çka do të shkaktohet dëm i pariparueshëm mbi Buxhetit e komunës.
Nga sa u tha më lart, iniciatori propozon që Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në pajtim me Rregulloren e Gjykatës, të miratojë Aktvendim për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së vendimit të kontestuar dhe anulimin e të njëjtit.
3. Gjykata në seancë konstatoi se Këshilli i Komunës së Makedonska Kamenicës në bazë të nenit 36 të Ligjit për vetëqeverisje lokale (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 5/2002) dhe nenit 20 të Statutit të Komunës së Makedonska Kamenicës (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Makedonska Kamenicës” nr. 20/19 dhe 38/20), në seancën e mbajtur më 15 mars 2023, ka miratuar Vendim për miratimin e kërkesës nr. 08-140/1 me datë 24 janar 2023.
Sipas nenit 1 të Vendimit, Këshilli i Komunës së Makedonska Kamenicës miratoi kërkesën e Krume Alexovskit nga Makedonska Kamenica për kompensim të dëmit si pasojë e zjarrit.
Kërkesa e Krume Alexovskit nga Makedonska Kamenica është pjesë përbërëse e këtij vendimi.
Sipas nenit 2 të Vendimit, Krume Alexovskit nga Makedonska Kamenica do t’i paguhen mjete në shumë prej 676.874,00 denarë, në emër të dëmit sipas përllogaritjes së Dr. Dobre Andonov nga Koçani – ekspert i autorizuar nga fusha e bujqësisë.
Në nenin 3 të Vendimit është përcaktuar se vendimi hyn në fuqi me ditën e miratimit, ndërsa do të publikohet në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Makedonska Kamenicës”.
4. Sipas nenit 110 paragrafi 2 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata Kushtetuese vendos për pajtueshmërinë e rregullave tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.
Sipas nenit 28 alineja 1 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese, Gjykata do ta refuzojë iniciativën nëse nuk është kompetente për të vendosur për kërkesën.
Nga titulli dhe përmbajtja e vendimit të kontestuar, rezulton padiskutim se i njëjti është një akt individual që miraton kërkesën për shpërblimin e dëmit si pasojë e zjarrit, për një subjekt të përcaktuar saktë, që do të thotë se rregullon marrëdhëniet inter partes dhe nuk është një rregullore që në mënyrë të përgjithshme rregullon marrëdhënie të caktuara, respektivisht çështje ose përcakton marrëdhënie të një numri të pacaktuar subjektesh në të drejtë, erga omnes.
Duke pasur parasysh se vendimi i kontestuar nuk ka karakter të rregullit në kuptim të nenit 110 paragrafi 2 i Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, kushtet nga neni 28 paragrafi 1 i Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut janë përmbushur, sipas të cilave Gjykata Kushtetuese do ta refuzojë iniciativën nëse nuk është kompetente që të vendosë për të njëjtën.
5. Në bazë të lartëpërmendurës, Gjykata vendosi si në pikën 1 dhe 2 të këtij aktvendimi.
6. Këtë aktvendim Gjykata e miratoi me shumicë votash në përbërje të kryetares së Gjykatës, Dobrilla Kacarska dhe gjykatësve: Naser Ajdari, mr. Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, dr. Darko Kostadinovski dhe mr. Fatmir Skender.
U.nr.59/2023
10 maj 2023
Shkup
KRYETARE
e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut
Dobrilla Kacarska