Вовед
Р Е Ш Е Н И Е
Текст
Ustavniot sud na Republika Makedonija, vrz osnova na člen 110 od Ustavot na Republika Makedonija i člen 71 od Delovnikot na Ustavniot sud na Republika Makedonija (“Služben vesnik na Republika Makedonija” br.70/92), na sednicata održana na 9 oktomvri 2002 godina, donese
R E Š E N I E
1. SE POVEDUVA postapka za ocenuvawe zakonitosta na:
a) Člen 6 stav 1 i člen 12 od Odlukata za izvršuvawe na Buxetot na opština Petrovec za 2002 godina (“Služben glasnik na opština Petrovec” br.2/2002).
b) Člen 2 stav 2 i 3 od Odlukata za usvojuvawe na Završnata smetka na opština Petrovec (“Služben glasnik na opština Petrovec” br.2/2002).
v) Odluka za dopolnuvawe na Statutot na opština Petrovec, donesena od Sovetot na opština Petrovec na 4 juli 2002 godina.
g) Odluka za promena na potpisnikot na žiro smetkata na Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište na opština Petrovec, donesena od Sovetot na opština Petrovec na 5 oktomvri 2001 godina.
d) Odluka za dopolnuvawe na Odlukata za odreduvawe na potpisnik na žiro smetkata na opština Petrovec, donesen od Sovetot na opštinata na 5 oktomvri 2001 godina.
đ) Odluka za promena na potpisnikot na žiro smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici na opština Petrovec, donesen od Sovetot na opština Petrovec na 5 oktomvri 2001 godina.
2. NE SE POVEDUVA postapka za ocenuvawe zakonitosta na člen 4 od Buxetot na opština Petrovec (“Služben glasnik na opština Petrovec” br.2/2002).
3. Orce Božinovski, gradonačalnik na opština Petrovec na Ustavniot sud na Republika Makedonija mu podnese inicijativa za ocenuvawe zakonitosta na aktite označeni vo točkite 1 i 2 od ova rešenie. Spored navodite od inicijativata osporeniot člen 6 stav 1 od Odlukata za izvršuvawe na Buxetot ne bila vo soglasnost so člen 50 stav 1 točka 8 od Zakonot za lokalnata samouprava, zatoa što kako naredbodavci za trošewe na del od sredstvata od Buxetot se predvideni pretsedavačot i sekretarot na opštinata.
Členot 12 od Odlukata isto taka ne bil vo soglasnost so navedenite zakonski odredbi zatoa što vo nego bilo predvideno deka isplatata na sredstvata od Buxetot se vrši vrz osnova na Odlukata na Sovetot od 5 oktomvri 2001 godina. Voedno, vo inicijativata se naveduva deka navedenata odluka i ako e donesena, ne e objavena vo službeno glasilo na opštinata, poradi što taa ne može da proizvede pravno dejstvo;
Členot 4 od Buxetot na opštinata ne bil vo soglasnost so člen 62 stav 4 od Zakonot za lokalnata samouprava zatoa što propisite na ediniciata na lokalnata samouprava se objavuvaat vo službenoto glasilo na ediniciata na lokalnata samouprava, a ne vo službenoto glasilo na gradot Skopje;
Odlukata za usvojuvawe na završnata smetka na opština Petrovec ne bila vo soglasnost so Zakonot za lokalnata samouprava, zatoa što so predviduvawe deka so razlikata pomeđu ostvarenite prihodi i izvršenite rashodi raspolaga sovetot preku donesuvawe na poedinečeni odluki se ograničuva izvršnata funkcija na gradonačalnikot za izvršuvawe na Buxetot od pričini što prensenite sredstva prestavuvaat prihod vo Buxetot na opštinata za 2002 godina;
Odlukata za dopolnuvawe na Statutot na opština Petrovec ne bila vo soglasnost so Zakonot za plati i nadomestoci na pratenicite vo Sobranieto na Republika Makedonija i drugi izbrani i imenuvani funkcioneri so ogled na toa što opštinite ne možat so svoj akt da predvidat pravo na gradonačalnikot i sekretarot da ostvaruvaat plata i po prestanuvawe na funkcijata za vršewe do 1 godina;
Isto taka vo inicijativata se naveduva deka odlukite navedeni vo točkata 1 pod g), d) i đ) od ova rešenie ne bile vo soglasnost so Zakonot za lokalnata samouprava zatoa što so predviduvawe deka kako potpisnici na žiro smetkite na Buxetot na opština Petrovec, žiro smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici i Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište se opredeluvaat lica členovi na sovet se ograničuva izvršnata funkcija na gradonačalnikot na opštinata.
4. Sudot na sednicata utvrdi deka vo člen 6 stav 1 od Odlukata za izvršuvawe na Buxetot na opština Petrovec e predvideno deka “Naredbodavači za trošeweto na sredstvata od razdel 1 na Buxetot se pretsedavačot i sekretarot na opština Petrovec”.
(Razdel I od Buxetot se odnesuva na oddelni stavki planirani za izvršuvawe na funkcijata na Sovetot na opština Petrovec).
Vo členot 12 od navedenata odluka e predvideno deka “Isplatat na sredstvata od Buxetot na opština Petrovec će se vrši vrz osnova na Odlukata na Sovetot na opštinata Petrovec br.07-586/8 od 5 oktomvri 2001 godina (zavedeno na 16 oktomvri 2001 godina).
Spored člen 50 točka 8 od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.5/2002) gradonačalnikot go izvršuva buxetot na opštinata.
Spored člen 50 točka 4 i 5 od navedeniot zakon gradonačalnikot go obezbeduva izvršuvaweto na odlukite na sovetot i go obezbeduva izvršuvaweto na rabotite koi što so zakon i se delegirani na opštinata.
So ogled na toa što vo člen 6 stav 1 i člen 12 od Odlukata za izvršuvawe na Buxetot na opštinata e predvideno deka kako naredbodavači za trošewe na del od sredstvata od buxetot za razdel 1 se opredeleni pretsedavačot i sekretarot na opštinata, za što e donesena i posebna odluka, Sudot smeta deka osnovano može da se postavi prašaweto za soglasnosta na navedenite členovi so Zakonot za lokalna samouprava, odnosno se postavuva prašaweto dali na ovoj način ne se ograničuva izvršnata funkcija na gradonačalnikot.
5. Sudot ponatamu utvrdi deka vo člen 1 od Odlukata za usvojuvawe na Završnata smetka na opština Petrovec za 2001 godina e predvideno deka se usvojuva Završnata smetka na Buxetot na opština Petrovec za 2001 godina so predloženite i usvoeni izmeni vo tekstualniot del na istata.
Vo členot 2 e predvideno deka se briše člen 2 na Predlog-završnata smetka na opština Petrovec za 2001 godina.
Na mestoto na izbrišaniot člen 2 se dodava nov člen 2 .
Vo stav 2 na ovoj člen koj e osporen se naveduva deka “razlikata pomeđu ostvarenite prihodi i izvršenite rashodi vo iznos od 391.124.000 se prenesuva kako prihod vo Buxetot na opština Petrovec za 2002 godina.
Prenesenite sredstva vo visina od 391.124.000 će se trošat namenski so prethodno donesena Odluka na Sovetot na opština Petrovec za sekoj slučaj posebno.
Vo člen 97 od Zakonot za lokalnata samouprava e predvideno deka do donesuvawe na Zakon so koj će se uredat prašawata za finansirawe na opštinite, finansiraweto na opštinite će prodolži da se vrši soglasno so odredbite od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.52/95) i Zakonot za buxetot.
Vo člen 65 od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.52/95) e predvideno deka prihodite i trošocite na edinicata na lokalnata samouprava se utvrduvaat so buxet. Izrabotkata, donesuvaweto, izmenite i izvršuvaweto na buxet se ureduva so statut na edinicata na lokalnata samouprava vo soglasnost so zakon.
Vo členot 29 od navedeniot zakon sovetot na edinicata na lokalnata samouprava, pokraj drugoto, donesuva buxet na edinicata na lokalnata samouprava i završna smetka na buxetot.
Od navedenite odredbi od Zakonot za lokalna samouprava proizleguva deka sovetot na edinicata na lokalnata samouprava donesuva sopstven buxet koj prestavuva godišen plan za finansirawe na funkciite na edinicata na lokalnata samouprava, a donesuva i završna smetka vo koja e daden pregled na naplatenite prihodi i izvršenite trošoci.
Spored člen 8 od Zakonot za izmenuvawe i dopolnuvawe na Zakonot za buxetite so koj se menuva člen 36 (“Služben vesnik na RM” br.79/93, 3/94, 71/96, 46/00, 11/01, 93/01 i 46/02) pravata na korisnicite na buxet za trošewe na buxetot prestanuva na 31 dekemvri. Site neplateni obvrski na korisnicite na buxetot od fiskalnata godina će bidat povtorno odobreni i predvideni vo pozicii vo buxetot za slednata fiskalna godina.
Odobraniot buxet za korisnici na buxetot važi do krajot na fiskalnata godina. Neiskoristeniot buxet na krajot na godinata ne se prenesuva vo narednata fiskalna godina.
Prihodite naplateni posle 31 dekemvri na smetka na Buxetot se evidentiraat kako prihodi na buxetot za slednata fiskalna godina.
Vo členot 53 od Zakonot za buxetot e predvideno deka završnite smetki na buxetot na edinicata na lokalnata samouprava se izgotvuvaat soglasno so postapkata propišana za izgotvuvawe i izvršuvawe na buxet na Republikata i fondovite.
Završnite smetki na edinicata na lokalnata samouprava se priložuvaat kon završnata smetka na Buxetot na Republikata.
Završnata smetka na buxetot na edinicata na lokalnata samouprava ja donesuva sovet najdocna do 15 mart i istata se dostavuva do Ministerstvoto za finansii do 31 mart.
Vo člen 54 od Zakonot e predvideno deka Ministerstvoto za finansii završnata smetka na Buxetot na Republikata po nejzinoto utvrduvawe od strana na Vladata, ja dostavuva do Sobranieto na Republika Makedonija za donesuvawe, zaedno so završnite smetki na buxetite na edinicite na lokalnata samouprava i fondovite.
Od navedenite odredbi od Zakonot za buxetite proizleguva deka pravoto na korisnicite za trošewe na sredstvata od buxetot prestanuva do krajot na kalendarskata godina so toa što neiskoristenite prava (parični sredstva do 31 dekemvri se dolžni da gi vratat vo Buxetot na Republikata). No toa ne znači deka pravoto na koristewe na ovie sredstva vo narednata godina go zadržuvaat korisnicite koi gi vratile ovie sredstva kako neiskoristeni, tuku tie sredstva povtorno će bidat rasporedeni so buxetot za narednata godina soglasno procenkata za potrebite na sredstva vo narednata godina za sekoj korisnik pooddelno.
Vo konkretniov slučaj, so osporenata odluka razlikata pomeđu ostvarenite prihodi i izvršenite rashodi na edinicata na lokalnata samouprava od prethodnata godina se prenesuvaat kako prihodi vo Buxetot na opštinata, odnosno se vraćaat vo buxetot na opštinata. Pritoa, so tie sredstva raspolaga odnosno gi rasporeduva sovetot na edinicata na lokalnata samouprava so donesuvawe na posebni odluki od slučaj do slučaj, namesto tie sredstva da bidat rasporedeni i predvideni po poziicii vo Buxetot. So ogled na takvata sodržina na odlukata, a imajći gi predvid navedenite zakonski odredbi, Sudot oceni deka osnovano može da se postavi prašaweto za nejzinata soglasnost so Zakonot za buxetite.
6. Sudot, isto taka , utvrdi deka so Odlukata za dopolnuvawe na Statutot na opština Petrovec, donesen od Sovetot na opština Petrovec na 4 juli 2000 godina se vrši izmena na člen 43 i 62 od Statutot na opština Petrovec. Imeno, vo Odlukata e predvideno deka:
1. Se vrši dopolna na člen 43 od od Statutot na Opština Petrovec so nova slinaja koja glasi:
Sekretarot ima status na rakovoden rabotnik i ima pravo da ostvaruva ličen dohod po prestanuvaweto ili razrešuvaweto od funkcijata na koja e izbran za vreme do edna godina, vo slučaj na nevrabotenost ili neangažirawe so rabota vo organot ili firmata vo koja porano rabotel.
So vaka izvršenata dopolna člen 43 će glasi:
Sovetot na opštinata ima sekretar.
Sekretarot go imenuva Sovetot na opštinata za vreme od četiri godini.
Za sekretar na Sovetot se imenuva lice, diplomiran pravnik so rabotno iskustvo od najmalku tri godini vo strukata, na način i postapka utvrdeni so Delovnikot na Sovetot.
Sekretarot na Sovetot gi izvršuva stručnite, administrativnite i organizaciskite raboti na Sovetot i negovite rabotni tela.
Sekretarot na Sovetot ne može da bide člen na Sovetot.
Sekretarot na Sovetot gi koordinira aktivnostite na upravnite i administrativnite organi na opštinata koga vršat raboti od nadležnost na Sovetot na opštinata.
Sekretarot ima status na rakovoden rabotnik i ima pravo da ostvaruva ličen dohod po prestanuvaweto ili razrešavaweto od funkcijata na koja e izbran, za vreme do edna godina, vo slučaj na nevrabotenost ili neangažirawe so rabota vo organot ili firmata vo koja porano rabotel.
2. Se vrši dopolna na člen 62 od Statutot na Opština Petrovec so nova alineja koja glasi:
Gradonačalnikot ima status na funkcioner i ima pravo da ostvaruva ličen dohod po prestanuvaweto ili razrešuvaweto od funkcijata za vreme do edna godina, vo slučaj na navrabotenost ili neangažirawe so rabota vo organot ili firmata vo koja porano rabotel.
So vaka izvršenata dopolna člen 62 će glasi:
Gradonačalnikot ja pretstavuva i zastapuva Opštinata.
Gradonačalnikot se izbira na opšti, neposredni i slobodni izbori so tajno glasawe vo soglasnot so Zakon vo period od 4 god.
Gradonačalnikot svojata funkcija ja izvršuva profesionalno.
Gradonačalnikot ima status na funkcioner i ima pravo da ostvaruva ličen dohod po prestanuvaweto ili razrešuvaweto od funkcijata za vreme do edna godina, vo slučaj na nevrabotenost ili neangažirawe so rabota vo organot ili firmata vo koja porano rabotel.
3. Odlukata vleguva vo sila 8 dena po objavuvaweto vo Služben glasnik na Opština Petrovec.
Spored člen 29 stav 1 točka 13 od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.52/95) Sovetot na edinicata na lokalnata samouprava izbira pretsedavač i sekretar na sovetot.
Vo Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.5/2002) ne e predviden sekretar kako izbrano lice od sovetot na edinicata na lokalnata samouprava.
Vo preodnite i završnite odredbi od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM”br.5/2002) odnosno vo člen 95 e predvideno deka sekretarite na sovetite izbrani soglasno so odredbite na člen 29 stav 1 točka 13 i glavniot arhitekt na gradot imenuvani soglasno odredbite od člen 53 od Zakonot za lokalnata samouprava (“Služben vesnik na RM” br.52/95) prodolžuvaat da gi vršat rabotite i da ja primaat platata koja ja primaat do završuvawe na mandatot za koj se izbrani odnosno imenuvani.
Od navedenoto proizleguva deka so noviot Zakon za lokalnata samouprava sekretarite na Sovetot i ako ne se predvideni kako izbrani lica tie prodolžuvaat da gi vršat rabotite i da primaat plata do završuvawe na mandatot po što im prestanuva rabotniot odnos.
Spored toa, Sudot smeta deka sekretarot na edinicata na lokalnata samouprava ne e izbrano lice vo smisla na Zakonot za plati, tuku vraboteno lice so status na izbrano odnosno imenuvano lice, i na nego soglasno člen 54 od prethodniot Zakon za lokalna samouprava ne može da se primenuvaat odredbite od Zakonot za plati….. koi se odnesuvaat na pravoto na nadomestok po prestanuvawe na funkcijata, tuku će se primenuvaat opštite propisi od rabotnite odnosi.
So ogled na toa što so osporenata odluka so koja se menuva člen 43 od Statutot na opštinata e predvideno sekretarot da prima nadoemstok i po prestanok na mandatot za koj e izbran, Sudot smeta deka osnovano može da se postavi prašaweto za nejzinata soglasnost so Zakonot.
Spored člen 17-v od Zakonot za plati i drugite nadomestoci na prateniciete na Sobranieto na Republika Makedonija i drugi izbrani i imenuvani lica vo Republikata (“Služben vesnik na RM” br.36/90, 38/91 i 23/97) kako plateni izbrani funkcii vo lokalnata samouprava e opredeleno samo funkcijata na gradonačalnikot na opštinata, so toa što koeficientot za utvrduvawe na platite na gradonačalnicite na opštinite se opredeleni spored brojot na žiteli na opštinata.
Toa znači deka pravata što pripađaat po osnov na plata i drugi nadomestoci od vršewe na funkcijata gradonačalnik kako izbrana funkcija se uredeni so navedeniot zakon bez možnost edinicata na lokalnata samouprava so svoj akt da gi ureduva ovie prašawa na bilo koj način.
So ogled na toa što so osporenata odluka se vrši izmena na člen 62 od Statutot i se ureduva prašawe za pravo na gradonačalnikot da prima nadomestok po prestanok na funkcijata, Sudot smeta deka osnovano može da se postavi prašaweto za nejzinata soglasnost so Zakonot za plati.
7. Sudot ponatamu utvrdi deka vo Odlukata za promena na potpisnikot na žiro smetkata na Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište na opština Petrovec e predvideno deka:
“1. Se vrši promena na potpisnikot na žiro-smetkata na Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište na Opština Petrovec br. 40110-652-565, EDB 4030997344023.
2. Se briše dosegašniot potpisnik na žiro smetkata na Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište na Opština Petrovec – Orce Božinovski (gradonačalnik).
3. Za zavisni potpisnici na žiro smetkata na Fondot za ureduvawe na gradežno zemjište se odreduvaat:
– Elmi Kerimi, EMBG 0102968450082
– Jane Jovanovski, EMBG 2804960450026
4. Odlukata vleguva vo sila so denot na donesuvaweto i će se objavi vo Služben glasnik na Opština Petrovec”.
Vo Odlukata za dopolnuvawe na Odlukata za odre4duvawe na potpisnik na žiro smetkata na Opština Petrovec e predvideno deka:
” 1. Se vrši dopolna na Odlukata za ureduvawe na potpisnik na žiro-smetkata na Opština Petrovec:
– Opština Petrovec-Buxet, 40110-630-128
– Organ na Opština Petrovec-Petrovec, 40110-637-2346
2. Pokraj dosegašniot potpisnik nažiro smetkata na Opština Petrovec – Orce Božinovski (gradonačalnik), kako ušte eden zavisen potpisnik se odreduva Milisav Rikalovski (pretsedavač na sovetot), EMBG 3105956450117.
3. Odlukata vleguva vo sila so denot na donesuvaweto i će se objavi vo Služben glasnik na Opština Petrovec”.
Vo Odlukata za promena na potpisnikot na žiro smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici na opština Petrovec e predvideno deka:
“1. Se vrši promena na potpisnikot na žiro-smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici na Opština Petrovec broj 40110-661-219, EDB 4030983344051, komintentna banka Komercijalna banka – Skopje.
2. Se briše dosegašniot potpisnik na žiro smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici na Opština Petrovec – Orce Božinovski (gradonačalnik).
3. Za zavisni potpisnici na žiro smetkata na Fondot za lokalni patišta i ulici se odreduvaat:
– Velkovski Orce, EMBG 1810966450032
– Duraković Ramiz, EMBG 2511965450051
4. Odlukata vleguva vo sila so denot na donesuvaweto i će se objavi vo Služben glasnik na Opština Petrovec”.
Spored člen 36 stav 1 točka 4 od Zakonot za lokalnata samouprava, sovetot osnova javni službi vo ramkite na nadležnosta na opštinata i vrši nadzor nad nivnata rabota.
Soglasno člen 50 točka 4 i 5 od Zakonot za lokalnata samouprava od 2002 godina, gradonačalnikot go obezbeduva izvršuvaweto na odlukite na sovetot.
Spored člen 50 točka 8 od Zakonot gradonačalnikot na edinicata na lokalnata samouprava go izvršuva buxetot na edinicata na lokalnata samouprava.
Od navedenite odredbi proizleguva deka gradonačalnikot na edinicata na lokalnata samouprava go izvršuva buxetot na edinicata na lokalnata samouprava vo koj vleguvaat sredstvata na fondot za ureduvawe na gradežno zemjište i fondot za lokalni patišta soglasno Zakonot za buxetite, koi fondovi soglasno zakonot kako javni službi gi osnova sovetot.
So ogled na toa što so osporenite odluki gradonačalnikot na edinicata na lokalna samouprava kako potpisnik na žiro smetkite na fondot za ureduvawe na gradežnoto zemjište, na Fondot za lokalni patišata i ulici i žiro smetkata na opštinata e zamenet so členovi od sovet na edinicata na lokalnata samouprava ili, pak, pokraj nego se utvrdeni i drugi lica členovi na sovetot kako potpisnici na žiro smetkite, Sudot smeta deka osnovano može da se postavi prašaweto za soglasnosta na osporenite odluki so Zakonot za lokalnata samouprava od pričini što so niv se ograničuva izvršnata funkcija, vlasta i funkcijata na gradonačalnikot vo izvršuvawe i sproveduvawe na odlukite na sovetot.
8. Sudot, isto taka, utvrdi deka vo člen 4 od Buxetot na opština Petrovec e predvideno deka Buxetot na opštinata Petrovec za 2002 godina vleguva vo sila naredniot den od denot na objavuvaweto vo “Služben glasnik na grad Skopje” a će se primenuva od 1 januari 2002 godina.
Vo vrska so objavuvaweto na Buxetot na opština Petrovec Sudot utvrdi deka toj e objaven i vo “Služben glasnik na opština Petrovec”.
Spored člen 62 od Zakonot za lokalna samouprava vo vršeweto na rabotite od svojata ndležnost sovetot donesuva statut, programi, planovi, odluki i drugi propisi utvrdeni so zakon.
Vo točka 4 od ovoj člen e predvideno deka propisite se objavuvaat vo službenoto glasilo na opštinata najdocna vo rok od sedum dena od denot na nivnoto donesuvawe.
Imajći ja predvid navedenata zakonska odredba kako i faktot što buxetot na opštinata e temporalen propis i istiot e objaven ne samo vo Služben glasnik na grad Skopje, tuku i vo službenoto glasilo na opštinata, Sudot smeta deka so toa e konvalidirana zakonskata obvrska za objavuvawe na propisite na edinicata na lokalnata samouprava, poradi što odluči kako vo točkata 2 od ova rešenie.
9. Ova rešenie Sudot go donese vo sostav od pretsedatelot na Sudot d-r Todor Xunov i sudiite Bahri Isqami, d-r Nikola Krleski, d-r Stojmen Mihajlovski, d-r Milan Nedkov, d-r Jovan Proevski, Besim Selimi i d-r Josif Talevski i toa ednoglasno za aktite pod točkata 1 od ova rešenie i so mnozinstvo glasovi za aktot označen vo točkata 2 od ova rešenie.
U.br.80/2002
9 oktomvri 2002 godina
S k o p j e
lk.
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република
Македонија
д-р Тодор Џунов