У.бр.166/2023

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.166/2023
Скопје, 30 октомври 2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска,  д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 73 алинеја 3 и член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Северна Македонија” бр.115 /2024), на седницата одржана на 30 октомври 2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за времен прекин на дел од постапките со кои се спроведува Деталниот урбанистички план Градска четврт С3 03, Општина Ѓорче Петров, Скопје („Службен гласник на Општина Ѓорче Петров“ бр.8/2023).

Образложение
I

Друштвото за инвестиции и услуги СОЕН ИНВЕСТ ДООЕЛ Скопје, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на актот означен во диспозитивот на ова решение.

Според подносителот, оспорениот акт е спротивен на членовите 9, 30 и 51 од Уставот и член 23 ставови 1, 5, 6, 7, 8 и 9 од Законот за урбанистичко планирање.

Имено, подносителот, како инвеститор на објект кој се наоѓа во границите на опфатот на Деталниот урбанистички план за Градска четврт С3 03, Општина Ѓорче Петров, Скопје, смета дека оспорената одлука важи селективно, односно само за градежни парцели со основна класа на намена „А1- домување во стамбени куќи“ и „А2 – домување во стамбени згради“, но не и за градежни парцели со класи на намена „В – Јавни институции“ и „Е – инфраструктура“. Подносителот смета дека на тој начин граѓаните се ставаат во нееднаква положба, односно физичките и правните лица сопственици на катастарските парцели како носители на право на градење со основна намена „А1“ и „А2“, во однос на лицата коишто биле носители на право на градење, односно инвеститори на катастарските парцели со класи на намена „В“ и „Е“.

Понатаму, во иницијативата се наведува дека оспорената одлука ги ограничува правата коишто произлегуваат од правото на сопственост, правото на градење, коишто веќе биле стекнати со веќе донесен важечки Детален урбанистички план, кој со оспорената одлука бил ставен во времен прекин. Со донесувањето на оспорената одлука, сопствениците на градежното земјиште, и лицата на кои им било пренесено правото на градење, биле спречени да го остварат веќе стекнатото право на градење на земјиштето во параметри коишто биле предвидени во Деталниот урбанистичи план и ставени во времен прекин со оспорената одлука.

Подносителот смета дека ваквата противуставна одлука била донесена без законска основа и како таква е спротивна и на Законот за урбанистичко планирање, поради што предложи Уставниот суд истата да ја укине.

II

На седницата Судот утврди дека Советот на Општина Ѓорче Петров донел Одлука за времен прекин на дел од постапките со кои се спроведува Деталниот урбанистички план за Градска четврт С303, Општина Ѓорче Петров, Скопје („Службен гласник на Општина Ѓорче Петров“ бр.8/2023).

Според член 1 од Одлуката се врши времен прекин на дел од постапките со кои се спроведува Деталниот урбанистички план за Градска четврт СЗ 03, Општина Ѓорче Петров, Скопје (Одлука бр. 07-4609/7 од 12.11.2014 год.).

Во член 2 од Одлуката е предвидено дека:

(1) Се прекинува издавање на Одобренија за градење за сите нови градби од градежните парцели со основна класа на намена „А1 – Домување во станбени куќи“ и „А2 – Домување во станбени згради“ планирани со деталниот урбанистички план од член 1 на оваа Одлука, во времетраење од 12 месеци по донесувањето на оваа Одлука.
(2) Се прекинува издавање на Одобренија на идејни проекти за сите нови градби од градежните парцели со основна класа на намена „А1 – Домување во станбени куќи“ и „А2 – Домување во станбени згради“ планирани со деталниот урбанистички план од член 1 на оваа Одлука, во времетраење од 12 месеци по донесувањето на оваа Одлука.

Според член 3 од Одлуката, во сите останати сегменти на спроведувањето на планот надвор од наведените во член 2 од оваа одлука, истиот ќе продолжи да се спроведува непречено и тоа за:
– издавање на Одобренија за градење за градби кои припаѓаат на групите на класи на намена „В – Јавни институции“ и „Е – Инфраструктура“;
– издавање на Одобренија за измени во текот на изградбата;
– издавање на Одобренија за отстранување на постојни објекти или нивни делови;
– издавање на Решенија за адаптација, пренамена и / или реконструкција на постојни градби;
– издавање на Решенија за изведување на градби односно поставување на опрема за градби за кои не е потребно одобрение за градење согласно член 73 од Законот за градење („Службен весник на Република Македонија“ број 130/2009, 124/10, 18/11, 36/11, 54/11, 13/12, 144/12, 25/13, 79/13, 137/13, 163/13, 27/14, 28/14, 42/14, 115/14, 149/14, 187/14, 44/15, 129/15, 217/15, 226/15, 30/16, 31/16, 39/16, 71/16, 132/16, 35/18, 64/18 и 168/18 и „Службен весник на Република С.Македонија“ број 244/19, 18/20, 279/20, 227/22 и 111/23);
– издавање на Одобренија за поставување на времени објекти;
– издавање на Одобренија за поставување на урбана опрема;
– постапки за отуѓување на градежно земјиште во државна сопственост согласно Законот за градежно земјиште („Службен весник на Република Македонија“ број 15/15, 98/15, 193/15, 226/15, 31/16, 142/16 и 190/16 и „Службен весник на Република С.Македонија“ број 275/19)
– постапки за утврдување на правен статус и санкционирање на бесправно изградени објекти согласно Законот за постапување собесправно изградени објекти („Службен весник на Република Македонија“ број 23/11, 54/11, 155/12, 53/13, 72/13, 44/14, 115/14, 199/14, 124/15, 129/15, 217/15, 31/16 и 190/17);
– сите други сегменти на спроведување на планот за чие завршување не е надлежна Општина Ѓорче Петров.

Член 4 од Одлуката определува дека:

(1) По истекот на временскиот период за кој се донесува оваа Одлука, деталниот урбанистички план од член 1 на оваа Одлука ќе продолжи да се спроведува непречено во сите сегменти.
(2) Доколку во меѓувреме се донесе изменување и дополнување на дел од деталниот урбанистички план или се донесе нов детален урбанистички план за просторот, новиот урбанистички план ќе се спроведува непречено во сите сегменти и пред истекот на временскиот период за кој се донесува оваа Одлука.
(3) По истекот на временскиот период за кој се донесува оваа Одлука, доколку сѐ уште не се отстранети причините за нејзиното првично донесување, може да се донесе нова Одлука за продолжување на мерките пропишани со член 2 од оваа Одлука, а по претходна анализа од стручните служби на општината.

Оваа Одлука влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен гласник на Општина Ѓорче Петров“ според членот 5.

Одлуката е заведена под бр.08-1360/5 од 13.07.2023 година и е објавена во „Службен гласник на Општина Ѓорче Петров“ бр.8/2023.

III

Согласно со член 110 алинеја 2 од Уставот, Уставниот суд на Република Северна Македонија одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.

Според член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија, Судот ќе ја отфрли иницијативата ако постојат други процесни пречки за одлучување по иницијативата.

Советот на Општина Ѓорче Петров на 31-та седница одржана на ден 13.07.2023 година, донел Одлука број 08-1360/5 за времен прекин на дел од постапките со кои се спроведува Деталниот урбанистички план за Градска четврт С3 03, Општина Ѓорче Петров, Скопје. Во член 2 од оспорената одлука е предвиден прекин за издавање одобренија за сите нови градби и идејни проекти од градежни парцели со основна класа на намена „А1- Домување во стамбени куќи“ и „А2-Домување во стамбени згради“, во времетраење од 12 месеци по донесување на Одлуката.

Согласно со член 4 од Одлуката, по истекот на временскиот период од времениот прекин, продолжува непречено да се спроведува Деталниот урбанистички план во сите сегменти. Став 3 од истиот член од Одлуката, предвидува дека може да се донесе нова Одлука за продолжување на времен прекин, доколку по истекот на времетраењето не се отстранети причините за нејзиното првично донесување.

Оттаму, имајќи предвид дека оспорената Одлука на Советот на Општина Ѓорче Петров број 08-1360/5 е донесена на 13.07.2023 година и е објавена во „Службен гласник на Општина Ѓорче Петров“ број 8/2023 на 13.07.2023 година, а стапува на сила осмиот ден од објавувањето, произлегува дека истата важи од 21.07.2023 година. Времениот прекин на дел од постапките со кои се спроведува Деталниот урбанистички план за Градска четврт С3 03, согласно со член 2 од Одлуката, е со времетраење од 12 месеци од донесување на истата.

Со оглед на тоа дека времетраењето на времениот прекин престанал да важи заклучно со 21.07.2024 година, а Советот не донел нова одлука за продолжување на времениот прекин како што предвидел во член 4 од истата, постои процесна пречка за одлучување на Судот поради што се исполнети условите за отфрлање на иницијативата, согласно со член 38 алинеја 3 од Актот на Уставниот суд на Република Северна Македонија.

IV

Врз основа на наведеното, Судот одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.166/2023
Shkup, 30 tetor 2024

 

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të kryetarit të Gjykatës, dr. Darko Kostadinovski dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr.Tatjana Vasiq-Bozaxhieva, dr.Jadranka Daboviq-Anastasovska, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska,  dr. Ana Pavllovska-Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe nenit 73 alinesë 3 dhe nenit 38 alinesë 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut“ nr.115/2024), në seancën e mbajtur më 30 tetor 2024, miratoi

A K T V E N D I M

HIDHET POSHTË iniciativa për ngritjen e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për ndërprerjen e përkohshme të një pjese të procedurave me të cilat zbatohet Plani Urbanistik i Detajuar Kuarti i qytetit C3 03, Komuna e Gjorçe Petrovit, Shkup (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Gjorçe Petrovit” nr. 8/2023).

Arsyetim

I

Shoqëria e investimeve dhe shërbimeve SOEN INVEST SHPKNJP Shkup ka parashtruar iniciativë në Gjykatën Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut për të filluar procedurë për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së aktit të specifikuar në dispozitiv të këtij aktvendimi.

Sipas parashtruesit, akti i kontestuar është në kundërshtim me nenet 9, 30 dhe 51 të Kushtetutës dhe nenin 23 paragrafët 1, 5, 6, 7, 8 dhe 9 të Ligjit për Planifikimin Urbanistik.

Konkretisht, parashtruesi, si investitor i një objekti që ndodhet brenda kufijve të Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit C3 03, Komuna Gjorçe Petrov, Shkup, konsideron se vendimi i kontestuar zbatohet në mënyrë selektive, përkatësisht vetëm për parcelat ndërtimore me klasën bazë të qëllimit “A1 – banim në shtëpi banimi” dhe “A2 – banim në ndërtesa banimi”, por jo për parcelat ndërtimore me klasat e qëllimit “B – Institucione publike” dhe “E – infrastrukturë”. Parashtruesi konsideron se në këtë mënyrë qytetarët vendosen në një pozitë të pabarabartë, përkatësisht personat fizikë dhe juridikë pronarë të parcelave kadastrale si bartës të së drejtës së ndërtimit me qëllimin bazë “A1” dhe “A2”, në raport me personat që ishin bartës të së drejtës së ndërtimit, përkatësisht investitorët e parcelave kadastrale me klasat e qëllimit “B” dhe “E”.

Për më tepër, iniciativa thekson se vendimi i kontestuar i kufizon të drejtat që rrjedhin nga e drejta e pronësisë, e drejta e ndërtimit, të cilat ishin fituar tashmë me Planin e Detajuar Urbanistik të miratuar tashmë në fuqi, i cili u pezullua përkohësisht me vendimin e kontestuar. Me miratimin e vendimit të kontestuar, pronarët e tokës ndërtimore dhe personat të cilëve u është transferuar e drejta e ndërtimit, u penguan të ushtronin të drejtën e fituar tashmë për të ndërtuar në tokë brenda parametrave që ishin parashikuar në Planin e Detajuar Urbanistik dhe të pezulluara përkohësisht me vendimin e kontestuar.

Parashtruesi i kërkesës beson se një vendim i tillë jokushtetues është miratuar pa bazë ligjore dhe si i tillë është në kundërshtim me Ligjin për Planifikimin Urbanistik, prandaj ai propozoi që Gjykata Kushtetuese ta shfuqizojë atë.

II

Në seancë, Gjykata përcaktoi se Këshilli i Komunës së Gjorçe Petrovit miratoi Vendim për pezullimin e përkohshëm të një pjese të procedurave për zbatimin e Planit të Detajuar Urbanistik për Kuartin e qytetit C303, Komuna e Gjorçe Petrovit, Shkup (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Gjorçe Petrovit” nr. 8/2023).

Sipas Nenit 1 të Vendimit, bëhet pezullim i përkohshëm i një pjese të procedurave që zbatojnë Planin e Detajuar Urbanistik për Kuartin e qytetit C3 03, Komuna Gjorçe Petrov, Shkup (Vendimi nr. 07- 4609/7 i datës 12.11.2014).

Neni 2 i Vendimit parashikon që:

(1) Lëshimi i lejeve të ndërtimit për të gjitha ndërtesat e reja në parcela ndërtimi me klasën bazë të qëllimit “A1 – Strehim në shtëpi banimi” dhe “A2 – Strehim në ndërtesa banimi” të planifikuara me planin e detajuar urbanistik të përmendur në Nenin 1 të këtij Vendimi do të pezullohet për një periudhë prej 12 muajsh pas miratimit të këtij Vendimi.
(2) Lëshimi i lejeve të projektimit paraprak për të gjitha ndërtesat e reja në parcela ndërtimi me klasën bazë të qëllimit “A1 – Strehim në shtëpi banimi” dhe “A2 – Strehim në ndërtesa banimi” të planifikuara me planin e detajuar urbanistik të përmendur në Nenin 1 të këtij Vendimi do të pezullohet për një periudhë prej 12 muajsh pas miratimit të këtij Vendimi.

Sipas Nenit 3 të Vendimit, në të gjitha segmentet e tjera të zbatimit të planit përtej atyre të specifikuara në nenin 2 të këtij Vendimi, ai do të vazhdojë të zbatohet pa ndërprerje, përkatësisht për:

– lëshimin e Lejeve të ndërtimit për ndërtesat që i përkasin grupeve të klasave të qëllimit “B – Institucione publike” dhe “E – Infrastrukturë”;
– lëshimin e Lejeve për ndryshime gjatë ndërtimit;
– lëshimin e Lejeve për heqjen e objekteve ekzistuese ose pjesëve të tyre;
– lëshimin e aktvendimeve për adaptim, shndërrim dhe/ose rikonstruim të ndërtesave ekzistuese;
– lëshimin e Aktvendimeve për ndërtimin e ndërtesave, përkatësisht instalimin e pajisjeve për ndërtesat për të cilat nuk kërkohet leje ndërtimi në përputhje me Nenin 73 të Ligjit për ndërtim. („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë“ numër 130/2009, 124/10, 18/11, 36/11, 54/11, 13/12, 144/12, 25/13, 79/13, 137/13, 163/13, 27/14, 28/14, 42/14, 115/14, 149/14, 187/14, 44/15, 129/15, 217/15, 226/15, 30/16, 31/16, 39/16, 71/16, 132/16, 35/18, 64/18 dhe 168/18 dhe „Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së V.“ numër 244/19, 18/20, 279/20, 227/22 dhe 111/23);
– lëshimi i lejeve për instalimin e objekteve të përkohshme;
– lëshimi i lejeve për instalimin e pajisjeve urbane;
– procedurat për tjetërsimin e tokës ndërtimore në pronësi të shtetit në përputhje me Ligjin për tokë ndërtimore („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë“ numër 15/15, 98/15, 193/15, 226/15, 31/16, 142/16 dhe 190/16 dhe „Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së V.“ numër 275/19)
– procedurat për përcaktimin e statusit ligjor dhe sanksionimin e objekteve të ndërtuara pa leje në përputhje me Ligjin për procedurat me objektet e ndërtuara pa leje („Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë“ numër 23/11, 54/11, 155/12, 53/13, 72/13, 44/14, 115/14, 199/14, 124/15, 129/15, 217/15, 31/16 dhe 190/17);
– të gjitha segmentet e tjera të zbatimit të planit për përfundimin e të cilave Komuna e Gjorçe Petrovit nuk është përgjegjëse.

Neni 4 i Vendimit përcakton se:

(1) Pas skadimit të periudhës për të cilën miratohet ky Vendim, plani i detajuar urbanistik i përmendur në nenin 1 të këtij Vendimi do të vazhdojë të zbatohet pa ndërprerje në të gjitha segmentet.

(2) Nëse ndërkohë miratohet një ndryshim në një pjesë të planit të detajuar urbanistik ose miratohet një plan i ri i detajuar urbanistik për zonën, plani i ri urbanistik do të zbatohet pa ndërprerje në të gjitha segmentet dhe para skadimit të periudhës për të cilën miratohet ky Vendim.

(3) Pas skadimit të periudhës për të cilën është miratuar ky Vendim, nëse arsyet për miratimin e tij fillestar nuk janë eliminuar ende, mund të miratohet një Vendim i ri për të zgjatur masat e përcaktuara në Nenin 2 të këtij Vendimi, ndërsa pas një analize paraprake nga shërbimet profesionale të komunës.

Ky Vendim hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e publikimit të tij në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Gjorçe Petrovit” sipas Nenit 5.

Vendimi është regjistruar me nr. 08-1360/5 të datës 13.07.2023 dhe është publikuar në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Gjorçe Petrovit” nr. 8/2023.

III

Në përputhje me nenin 110 paragrafi 2 i Kushtetutës, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut vendos për përputhshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.

Sipas nenit 38 paragrafi 3 i Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata do ta hedhë poshtë iniciativën nëse ka pengesa të tjera procedurale për të vendosur mbi iniciativën.

Këshilli i Komunës së Gjorçe Petrovit, në seancën e tij të 31-të të mbajtur më 13.07.2023, e miratoi Vendimin nr. 08-1360/5 për pezullimin e përkohshëm të një pjese të procedurave të zbatimit të Planit të Detajuar Urbanistik për Kuartin e Qytetit C3 03, Komuna e Gjorçe Petrovit, Shkup. Neni 2 i vendimit të kontestuar parashikon pezullimin e lëshimit të lejeve për të gjitha ndërtesat e reja dhe projektet ideore të parcelave ndërtimore me klasën bazë të qëllimit “A1- Banim në shtëpi banimi” dhe “A2 – Banim në ndërtesa banimi”, për një periudhë prej 12 muajsh pas miratimit të Vendimit.

Sipas nenit 4 të Vendimit, pas skadimit të periudhës së pezullimit të përkohshëm, Plani i detajuar urbanistik do të vazhdojë të zbatohet pa ndërprerje në të gjitha segmentet. Paragrafi 3 i të njëjtit nen të Vendimit parashikon që mund të miratohet një vendim i ri për të zgjatur pezullimin e përkohshëm nëse, pas skadimit të periudhës, arsyet për miratimin e tij fillestar nuk janë eliminuar.

Prandaj, duke marrë parasysh se Vendimi i kontestuar i Këshillit të Komunës së Gjorçe Petrovit nr. 08-1360/5 është miratuar më 13.07.2023 dhe është botuar në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Gjorçe Petrovit” nr. 8/2023 më 13.07.2023, ndërsa hyn në fuqi në ditën e tetë të publikimit, rrjedh se ai është i vlefshëm nga data 21.07.2023. Pezullimi i përkohshëm i një pjese të procedurave për zbatimin e Planit të Detajuar Urbanistik për Kuartin e Qytetit C3 03, në përputhje me nenin 2 të Vendimit, është për një periudhë prej 12 muajsh nga miratimi i tij.

Duke e pasur parasysh se kohëzgjatja e pezullimit të përkohshëm pushoi së qeni i vlefshëm që nga data 21.07.2024, dhe Këshilli nuk ka miratuar një vendim të ri për zgjatjen e pezullimit të përkohshëm siç parashikohet në nenin 4 të tij, ekziston një pengesë procedurale për vendimin e Gjykatës, për shkak të së cilës plotësohen kushtet për refuzimin e iniciativës, në përputhje me nenin 38 paragrafin 3 të Aktit të Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

IV

Bazuar në sa më sipër, Gjykata, vendosi si në dispozitiv të këtij aktvendimi.

 

KRYETAR
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski