У.бр.166/2024 – Уставен суд на Република Северна Македонија

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.166/2024
Скопје, 03.07.2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав д-р Дарко Костадиновски, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, Добрила Кацарска, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија и член 28 алинеја 3 и член 71 алинеја 3 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Македонија” бр.70/1992 и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.202/2019, 256/2020 и 65/2021) на седницата одржана на 3 јули 2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

СЕ ОТФРЛА иницијативата за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за давање на трајно користење на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово, бр.08-12322/67 од 27.09.2023 година („Службен гласник на Општина Тетово“ бр. 15 од 28.09.2023 година).

Образложение

Даријан Сотировски од Тетово, на 26.04.2024 година, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за давање на трајно користење на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт“ – Тетово, бр.08-12322/67 од 27.09.2023 година („Службен гласник на Општина Тетово“ бр. 15/23).

Според подносителот на иницијативата, Владата на Република Македонија со Одлуката за престанок и за давање на трајно користење на недвижна ствар на Општина Тетово, бр.42-8595/1 од 19 август 2015 година, му го дала на трајно користење без надомест новиот фудбалски стадион кој се наоѓа на КП бр. 11476, КО Тетово 3, со вкупна површина од 9156 м2. Општина Тетово, со оспорената Одлука за давање на трајно користење на недвижни ствари на JП „Тетово транспорт” – Тетово донесена од Советот на Општина Тетово на 27.09.2023 година („Службен гласник на Општина Тетово“ бр. 15 од 28.09.2023 година) спротивно на член 18 став 4 од Законот за користење и располагање со стварите во државна сопственост и со стварите во општинска сопственост („Службен весник на РМ“ бр.78/2015), истата недвижна ствар му ја дала на трајно користење на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово.

Подносителот на иницијативата наведува дека согласно со Законот за користење и располагање со стварите во државна сопственост и со стварите во општинска сопственост, надлежност да дава на трајно користење и да утврдува престанок на корисничко право има само Владата, а не и Советот на Општината.

Според подносителот на иницијативата значајно е да се напомене дека корисничкото право, согласно член 2 точка 5 од Законот за користење и располагање со стварите во државна сопственост и со ствари во општинска сопственост, сопственост подразбира непосредна употреба на стварите од корисникот, што е различно од сопственичкото право, кое во себе инкорпорира широк спектар на стварни права, меѓу кои и правото на располагање.

Подносителот на иницијативата наведува дека со оспорената неуставна и противзаконска одлука му се овозможува на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово и понатаму да стопанисува со објект за кој нема воспоставено корисничко право на законски дозволен и предвиден начин.

Врз основа на наведеното, подносителот на иницијативата предлага Уставниот суд да поведе постапка и да ја поништи Одлуката за давале на трајно користење недвижна ствар на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово донесена од Советот на Општина Тетово на 27.09.2023 година објавена во „Службен гласник на Општина Тетово“ бр.15 од 28.09.2023 година и предлага Судот да донесе решение за запирање на извршувањето на поединечните акти или дејствија што се преземени врз основа на актот чија уставност и законитост се оспорува бидејќи со понатамошното извршување би можеле да настанат тешко отстранливи последици.

На седницата Судот утврди дека оспорената одлука е донесена од страна на Советот на Општина Тетово на седницата одржана на ден 27.09.2024 година, врз основа на член 36 став 1 точка 15 од Законот за локалната самоуправа кој гласи „Советот врши и други работи утврдени со закон“ („Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.5/02).

Одлуката содржи 5 члена.

Во член 1 се предвидени недвижните ствари кои и се дадени на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово, на трајно користење. Во член 2 се наведува дека за реализација на оваа одлука, се задолжува ЈП „Тетово Транспорт“- Тетово, средствата наведени во член 1 од оваа одлука да ги внесе во евиденција на претпријатието. Согласно со член 4, градоначалникот на Општина Тетово и директорот на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово, ќе склучат договор со кој поблиску ќе ги уредат правата и обврските за недвижната ствар од член 1 на оваа одлука. Со член 5, се регулира стапувањето во сила на оспорената одлука.

III

Во член 8 став 1 алинеја 3 од Уставот, владеењето на правото е определено како една од темелните вредности на уставниот поредок на Република Северна Македонија.

Согласно со член 51 од Уставот, во Република Северна Македонија законите мораат да бидат во согласност со Уставот, а сите други прописи со Уставот и со закон и дека секој е должен да ги почитува Уставот и законите.

Според член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија, Уставниот суд, одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.

Согласно со член 28 алинеја 3 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија, Уставниот суд ќе ја отфрли иницијативата ако постојат други процесни пречки за одлучување по иницијативата.

Со иницијативата се оспорува Одлуката за давање на трајно користење на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово, бр.08-12322/67 од 27.09.2023 година („Службен гласник на Општина Тетово“ бр. 15 од 28.09.2023 година).

Со писмо бр.09-6403/3 од 30.05.2024 година, Општина Тетово, го извести Судот дека оспорената Одлука е изменета и дополнета со Одлука бр.08-6682/6 од 30.05.2024 година.

Во конкретниот случај, се утврди дека по поднесувањето на иницијативата, на ден 30 мај 2024 година е донесена Одлука за измена и дополнување на Одлуката за давање на трајно користење на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт“- Тетово, бр.08-12322/67 од 27.09.2023 („Службен гласник на Општина Тетово“ број 6/2024).

Со оваа одлука се врши измена и дополнување на Одлуката за давање на трајно користење на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт”- Тетово со бр. 08-12322/67 од 27.09.2023 година, објавена во „Службен гласник на Општина Тетово” бр.15 од 28.09.2023 година. Со член 2 од истата Одлука, се менува насловот на Одлуката бр. 08-12322/67 од 27.09.2023 година и тој гласи: Одлука за давање на управување и одржување на недвижни ствари на ЈП „Тетово транспорт”-Тетово. Со член 3 од новата Одлука, се менува член 1 став 1 од Одлуката бр.08-12322/67 од 27.09.2023 година и гласи „Со ова Одлука, Општина Тетово на ЈП „Тетово Транспорт“, му дава на управување и одржување на недвижни ствари, и тоа:“. Според член 4 од истата Одлука, членовите 3 и 4 од Одлуката бр. 08-12322/67 од 27.09.2023 година, се менуваат и гласат „Член 2 Недвижните ствари од член 1 на оваа Одлука со Одлука на Владата на РСМ се дадени во трајно користење на Општина Тетово. Член 3 Недвижните ствари од член 1 на оваа одлука ќе ги одржува и управува ЈП „Тетово Транспорт”- Тетово. ЈП „Тетово Транспорт”-Тетово е должна при одржувањето и управувањето со недвижните ствари од член 1 на оваа Одлука да постапува согласно законските прописи. Член 4 Градоначалникот на Општина Тетово и Директорот на ЈП “Тетово Транспорт”-Тетово ќе склучат договор со кој поблиску ќе ги уредат правата и обврските за недвижните ствари како и другите прашања во врска со функционирањето на просторот од член 1 на оваа Одлука.” Според член 5 од истата одлука „Членот 5 на Одлуката бр.08-12322/67 од 27.09.2023 година, останува непроменет.“

Имајќи го предвид фактот дека со извршените измени и дополнувања оспорената одлука добила нова содржина, Судот оцени дека постојат процесни пречки за мериторно одлучување по иницијативата со што се исполнети условите од член 28 алинеја 3 од Деловникот на Судот за отфрлање на истата.

Врз основа на наведеното, Судот, со мнозинство гласови, одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
д-р Дарко Костадиновски

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.166/2024
Shkup, 03.07.2024

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të dr. Darko Kostadinovski, kryetar i Gjykatës dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr. Tatjana Vasiq – Bozaxhieva, dr. Jadranka Daboviq – Anastasovska, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, Dobrilla Kacarska, dr. Ana Pavllovska – Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 alinesë 2 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe nenit 28 alineja 3 dhe nenit 71 alineja 3 e Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 70/1992 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 202/2019, 256/2020 dhe 65/2021), në seancën e mbajtur më 3 korrik 2024, miratoi

A K T V E N D I M

HIDHET POSHTË iniciativa për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për dhënien në përdorim të përhershëm të sendeve të paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë, nr. 08-12322/67 të datës 27.09.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Tetovës” nr.15 e datës 28.09.2023).

Arsyetim

Darijan Sotirovski nga Tetova, më 26.04.2024, i paraqiti Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut një iniciativë për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për dhënien në përdorim të përhershëm të sendeve të paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë, nr. 08-12322/67 të datës 27.09.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Tetovës” nr. 15/23).

Sipas parashtruesit, Qeveria e Republikës së Maqedonisë, me Vendimin për ndërprerjen dhe dhënien në përdorim të përhershëm të sendeve të paluajtshme Komunës së Tetovës, nr.42-8595/1 të datës 19 gusht 2015, i dha në përdorim të përhershëm pa kompensim stadiumin e ri të futbollit i cili ndodhet në PK nr.11476, KK Tetovë 3, me një sipërfaqe totale prej 9156 m2. Komuna e Tetovës, me Vendimin e kontestuar për dhënien në përdorim të përhershëm të sendeve të paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë, të miratuar nga Këshilli i Komunës së Tetovës më 27.09.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Tetovës” nr.15 nga 28.09.2023) në kundërshtim me nenin 18 paragrafin 4 të Ligjit për përdorimin dhe disponimin e sendeve shtetërore dhe sendeve komunale (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr.78/2015), ia dha të njëjtin send të paluajtshëm në përdorim të përhershëm NP “Tetovo Transport” – Tetovë.

Parashtruesi i iniciativës potencon se në përputhje me Ligjin për Përdorimin dhe Disponimin e Sendeve në Pronë Shtetërore dhe Komunale, vetëm Qeveria, dhe jo edhe Këshilli Komunal, ka kompetencën për të dhënë në përdorim të përhershëm dhe për të përcaktuar përfundimin e të drejtës së shfrytëzuesit.

Sipas parashtruesit, është e rëndësishme të theksohet se e drejta e shfrytëzuesit, në përputhje me nenin 2, pikën 5 të Ligjit për Përdorimin dhe Disponimin e Sendeve në Pronë Shtetërore dhe Komunale, pronësia nënkupton përdorimin e drejtpërdrejtë të pronës nga shfrytëzuesi, gjë që është e ndryshme nga e drejta e pronësisë, e cila përfshin një gamë të gjerë të të drejtave reale, përfshirë të drejtën e disponimit.

Parashtruesi i iniciativës deklaron se vendimi i kontestuar jokushtetues dhe i paligjshëm i lejon NP “Tetovo Transport” – Tetovë të vazhdojë të operojë një objekt për të cilin nuk ka të drejtë të përcaktuar përdorimi në mënyrë të lejuar dhe të parashikuar me ligj.

Bazuar në sa më sipër, parashtruesi i iniciativës propozon që Gjykata Kushtetuese të fillojë procedurë dhe ta anulojë Vendimin për dhënien në përdorim të përhershëm të një sendi të paluajtshëm NP “Tetovo Transport” – Tetovë, të miratuar nga Këshilli i Komunës së Tetovës më 27.09.2023, të publikuar në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Tetovës” nr.15 të datës 28.09.2023 dhe propozon që Gjykata të marrë aktvendim për ndërprerjen e ekzekutimit të akteve ose veprimeve individuale të ndërmarra në bazë të aktit, kushtetutshmëria dhe ligjshmëria e të cilit kontestohet, pasi ekzekutimi i mëtejshëm mund të rezultojë në pasoja që janë të vështira për t’u eliminuar.

Në seancë, Gjykata konstatoi se vendimi i kontestuar është miratuar nga Këshilli i Komunës së Tetovës në seancën e mbajtur më 27.09.2024, në bazë të nenit 36 paragrafi 1 pika 15 e Ligjit për Vetëqeverisjen Lokale, i cili thotë “Këshilli kryen edhe punë të tjera të përcaktuara me ligj” (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 5/02).

Vendimi i përmban 5 nene.

Në nenin 1 parashikohen sendet e paluajtshme që i janë dhënë NP “Tetovo Transport” – Tetovë, në përdorim të përhershëm. Neni 2 thotë se për zbatimin e këtij vendimi, NP “Tetovo Transport” – Tetovë është e detyruar t’i regjistrojë mjetet e dhëna në nenin 1 të këtij vendimi në regjistrat e ndërmarrjes. Në përputhje me nenin 4, Kryetari i Komunës së Tetovës dhe Drejtori i NP “Tetovo Transport” – Tetovë, do të lidhin një marrëveshje me të cilën do të rregullohen më për së afërmi të drejtat dhe detyrimet për sendin e paluajtshëm nga neni 1 i këtij vendimi. Me nenin 5 rregullohet hyrja në fuqi e vendimit të kontestuar.

III

Në nenin 8 paragrafi 1 alineja 3 e Kushtetutës, sundimi i ligjit është përcaktuar si një nga vlerat themelore të rendit kushtetues të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Sipas nenit 51 të Kushtetutës, në Republikën e Maqedonisë së Veriut, ligjet medoemos duhet të jenë në përputhje me Kushtetutën, ndërsa të gjitha dispozitat e tjera me Kushtetutën dhe ligjin, ndërsa secili e ka për detyrë ta respektojë Kushtetutën dhe ligjet.

Sipas nenit 110 alineja 2 e Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata Kushtetuese vendos për përputhshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.

Në përputhje me nenin 28 alinenë 3 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata Kushtetuese do ta refuzojë iniciativën nëse ka pengesa të tjera procedurale për të vendosur mbi iniciativën.

Me iniciativën kontestohet Vendimi për dhënien në përdorim të përhershëm të pasurisë së paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë, nr. 08-12322/67 të datës 27.09.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Tetovës” nr.15 të datës 28.09.2023).

Me shkresën nr. 09-6403/3 të datës 30.05.2024, Komuna e Tetovës e njoftoi Gjykatën se Vendimi i kontestuar ishte ndryshuar dhe plotësuar me Vendimin nr. 08-6682/6 të datës 30.05.2024.

Në rastin konkret, u konstatua se pas paraqitjes së iniciativës, më 30 maj 2024, u miratua Vendim për ndryshimin dhe plotësimin e Vendimit për dhënien në përdorim të përhershëm të pasurisë së paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë, nr. 08-12322/67 nga 27.09.2023 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Tetovës” nr. 6/2024).

Me këtë vendim ndryshohet dhe plotësohet Vendimi për dhënien në përdorim të përhershëm të pasurisë së paluajtshme NP “Tetovo Transport” – Tetovë me nr. 08-12322/67 të datës 27.09.2023, botuar në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Tetovës” nr.15 të datës 28.09.2023. Me nenin 2 të të njëjtit Vendim, ndryshon titulli i Vendimit nr.08-12322/67 të datës 27.09.2023 dhe në të thuhet: Vendim për dhënien në menaxhim dhe mirëmbajtje të sendeve të paluajtshme NP “Tetovo Transport”-Tetovë. Me nenin 3 të Vendimit të ri ndryshon neni 1 paragrafi 1 i Vendimit nr.08-12322/67 të datës 27.09.2023 dhe thotë “Me këtë Vendim, Komuna e Tetovës ia jep menaxhimin dhe mirëmbajtjen e sendit të paluajtshëm NP “Tetovo Transport”, edhe atë:”. Sipas Nenit 4 të të njëjtit Vendim, nenet 3 dhe 4 të Vendimit nr.08-12322/67 të datës 27.09.2023, ndryshohen dhe bëhen “Neni 2 Sendet e paluajtshme nga Neni 1 i këtij Vendimi, me Vendim të Qeverisë së RMV-së, i jepen në përdorim të përhershëm Komunës së Tetovës. Neni 3 Sendi i paluajtshëm i përmendur në nenin 1 të këtij vendimi mirëmbahet dhe menaxhohet nga NP “Tetovo Transport” – Tetovë. NP “Tetovo Transport”-Tetovë është e detyruar të veprojë në përputhje me rregullat ligjore gjatë mirëmbajtjes dhe menaxhimit të sendit të paluajtshëm të përmendur në nenin 1 të këtij Vendimi. Neni 4 Kryetari i Komunës së Tetovës dhe Drejtori i NP “Tetovo Transport”-Tetovë do të lidhin një marrëveshje me të cilën do të rregullohen më nga afër të drejtat dhe detyrimet për sendet e paluajtshme, si dhe çështje të tjera që lidhen me funksionimin e hapësirës së përmendur në nenin 1 të këtij Vendimi.” Sipas nenit 5 të të njëjtit vendim, “Neni 5 i Vendimit nr. 08-12322/67 të datës 27.09.2023 mbetet i pandryshuar.”

Duke e marrë parasysh faktin se me ndryshimet dhe shtesat e bëra, vendimi i kontestuar mori përmbajtje të re, Gjykata vlerësoi se ekzistojnë pengesa procedurale për një vendim meritor mbi iniciativën, me ç’rast janë përmbush kërkesat e nenit 28 alinesë 3 të Rregullores së Gjykatës për t’u hedhur poshtë e njëjta.

Në bazë të lartpërmendurës Gjykata, me shumicë votash, vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

KRYETAR
i Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
dr. Darko Kostadinovski