Уставниот суд на Република Северна Македонија, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 71 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Македонија“ бр.70/1992 и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 202/2019, 256/2020 и 65/2021), на седницата одржана на 31 мај 2023 година, донесе
Р Е Ш Е Н И Е
1. НЕ СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување на законитоста на член 19 став 1 и став 2 алинеја 4 од Правилникот за технички преглед на возила („Службен весник на Република Македонија“ број 81/2010 и 49/2013).
2. Ванчо Иванов од Скопје и Мите Димоски од Струга, до Уставниот суд на Република Северна Македонија поднесоа иницијативи за оценување на законитоста на одредбите од Правилникот за технички преглед на возила означени во точката 1 од ова решение.
Подносителите во двете идентични иницијативи наведуваат дека член 19 став 1 и став 2 алинеја 4 од Правилникот за технички преглед на возила на Министерството за внатрешни работи („Службен весник на Република Македонија“, број 81/2010 и 49/2013) не е во согласност со член 66-б став 1 алинеја 3 од Законот за возила („Службен весник на Република Македонија“, број 140/2008, 53/2011, 123/2012, 70/2013, 164/2013, 138/2014, 154/2015, 192/2015, 39/2016, и „Службен весник на Република Северна Македонија“ број 161/2019, 161/2019, 102/2020, 308/2020 и 87/2023).
Според наводите, во член 19 став 1 од Правилникот е предвидено дека преглед и стручен надзор над квалитетот и законитоста во вршењето на технички преглед на возила врши раководителот со завршено високо образование од соодветна струка и со работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила. Во став 2 алинеи 1 и 4 од истиот член се предвидува дека технички преглед на возила во овластено правно лице вршат најмалку две стручни лица за вршење на технички преглед кои имаат завршено средно стручно образование од сообраќајна, машинска или електротехничка струка и имаат работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила.
Во иницијативите се наведува дека оспорените одредби од Правилникот се спротивни на Законот за возила од причина што во член 66-б став 1 алинеја 3 се предвидува раководителот кој врши надзор над квалитетот и законитоста во вршење на технички преглед и стручните лица за вршење технички преглед можат да полагаат стручен испит за добивање на лиценца за работа ако имаат завршено машински факултет, сообраќаен факултет или електротехнички факултет и работен стаж од најмалку шест месеци од областа на моторни возила или да имаат завршено средно техничко училиште од машинска, сообраќајна или електротехничка насока и работен стаж од најмалку дванаесет месеци од областа на моторни возила.
Според наводите во иницијативите надзор и контрола за работа на станиците за технички преглед вршат лица од Министерството за внатрешни работи и го применуваат Правилникот со оспорените одредби кој не е во согласност со Законот за возила.
Притоа во иницијативите се наведува дека Министерството за внатрешни работи го толкува Правилникот различно на начин како што му одговара, не признавајќи им го повисокото образование на стручните лица кои вршат технички преглед.
Имајќи ги предвид наведените причини, подносителите на иницијативата бараат Уставниот суд да поведе постапка за оцена на законитоста на оспорените одредби, и истите да ги укине.
3. На седницата Судот утврди дека во член 19 став 1 од Правилникот за технички преглед на возила е предвидено дека во овластено правно лице, следење и изедначување на критериумите за вршење на технички преглед на возила, давање стручна помош и инструирање на стручните лица кои вршат преглед и стручен надзор над квалитетот и законитоста во вршење на технички преглед врши раководител со завршено високо образование од соодветна струка (машински факултет – насока моторни возила, електротехнички факултет или сообраќаен факултет – насока патен сообраќај) и со работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила. Во став 2 алинеи 1 до 4 е пропишано дека технички преглед на возилата во овластеното правно лице вршат најмалку две стручни лица за вршење на технички преглед кои имаат завршено средно стручно образование од сообраќајна, машинска или електротехничка струка; потврда за положен стручен испит за оспособеност; возачка дозвола за управување на возило најмалку од „Б“ категорија и работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила.
4. Според член 110 алинеја 2 од Уставот на Република Северна Македонија, Уставниот суд одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.
Според член 51 од Уставот во Република Северна Македонија законите мора да бидат во согласност со Уставот, а сите други прописи со Уставот и со закон.
Согласно член 55 став 1 од Законот за организација и работа на органите на државната управа („Службен весник на Република Македонија” бр. 58/2000, 44/2002, 13/2006, 82/2008, 167/2010, 36/2011 и 51/2011, и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр. 96/2019, 110/2019 и 154/2019) за извршување на законите и другите прописи, министерот донесува правилници, наредби, упатства, планови, програми и други видови акти кога за тоа е овластен со закон.
Членот 48 од Законот за возилата („Службен весник на Република Македонија“ бр.140/2008, 53/2011, 123/2012, 70/2013, 164/2013, 138/2014, 154/2015, 192/2015 и 39/2016, и „Службен весник на Република Северна Македонија“ бр.161/2019, 161/2019, 102/2020, 308/2020 и 87/2023), се однесува на прописите на министерот за внатрешни работи, притоа во став 1 алинеи 3 и 5 се наведува дека министерот за внатрешни работи ќе донесе поблиски прописи за барањата што треба да ги исполнуваат возилата за да бидат технички исправни, како и за начинот и постапката за вршење на технички прегледи согласно со членовите 49 – 53 од овој закон и за начинот и постапката на извршување на прегледот на техничката исправност на возилата со кои се извршува превоз во сообраќајот на патиштата согласно со член 44 од овој закон.
Согласно член 67 став 1 алинеи 1 и 2 од истиот закон, министерот за внатрешни работи за областа технички преглед ќе донесе прописи за поблиските критериуми за просторните услови, опремата, уредите и кадрите за правните лица за технички преглед, како и за калибрацијата и верификацијата на уредите и опремата согласно со член 64 од овој закон и за постапките за извршување на работите на технички преглед согласно со член 63 од овој закон.
Според член 66 став 1 од Законот, кандидатите за извршување на работите на стручен раководител и стручен работник за технички преглед во правните лица за технички преглед треба да положат стручен испит за оспособеност. Стручниот испит се полага пред комисија формирана од министерот за внатрешни работи која е составена од претседател и два члена. На кандидатот што успешно ќе го положи стручниот испит, комисијата му издава уверение за положен испит. Согласно став 2 од истиот член, кандидатите за извршување на работите во правните лица за технички преглед кои вршат идентификација и идентификација и оцена на техничката состојба на возилата, треба да положат стручен испит за оспособеност. Стручниот испит се полага пред комисија формирана од министерот за економија која е составена од претседател и два члена. На кандидатот што успешно ќе го положи стручниот испит, комисијата му издава потврда за положен испит.
Во член 66-а став 1 од Законот, се наведува дека стручен испит од член 66 став 1 од овој закон може да полага лице кое ги исполнува следните услови: да е државјанин на Република Северна Македонија, да има живеалиште во Република Северна Македонија, да има завршено специјалистичко образование за контролор за технички преглед на возила, да има завршено машински факултет, сообраќаен факултет или електротехнички факултет и работен стаж од најмалку шест месеци од областа на моторни возила или да има завршено средно техничко училиште од машинска, соoбраќајна или електротехничка насока и работен стаж од најмалку дванаесет месеци од областа на моторни возила и да има возачка дозвола за управување на возило најмалку од “Б“ категорија.
Согласно член 66-б став 1 од Законот, стручен испит од член 66 став 2 од овој закон може да полага лице кое ги исполнува следните услови: да е државјанин на Република Северна Македонија, да има живеалиште во Република Северна Македонија, да има завршено машински факултет, сообраќаен факултет или електротехнички факултет и работен стаж од најмалку шест месеци од областа на моторни возила или да има завршено средно техничко училиште од машинска, соoбраќајна или електротехничка насока и работен стаж од најмалку дванаесет месеци од областа на моторни возила.
Со оспорениот член 19 од Правилникот за технички преглед на возила („Службен весник на Република Македонија“, број 81/2010 и 49/2013) се предвидува дека во овластено правно лице, следење и изедначување на критериумите за вршење на технички преглед на возила, давање стручна помош и инструирање на стручните лица кои вршат преглед и стручен надзор над квалитетот и законитоста во вршење на технички преглед врши раководител со завршено високо образование од соодветна струка (машински факултет – насока моторни возила, електротехнички факултет, сообраќаен факултет – насока патен сообраќај) и со работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила.
Технички преглед на возилата во овластеното правно лице вршат најмалку две стручни лица за вршење на технички преглед кои имаат завршено средно стручно образование од сообраќајна, машинска или електротехничка струка; потврда за положен стручен испит за оспособеност; возачка дозвола за управување на возило најмалку од „Б“ категорија и работно искуство од најмалку три години од областа на моторни возила.
При анализа на горенаведените уставни и законски одредби, се доаѓа до заклучокот дека Министерството за внатрешни работи, својата надлежност за донесување на Правилникот за технички преглед на возила ја црпи од член 48 став 1 алинеи 3 и 5 и член 67 став 1 алинеи 1 и 2 од Законот за возила.
Имено, со Законот за возила е предвидено дека поблиските критериуми за просторните услови, опремата, уредите и кадрите за правните лица за технички преглед, како и за калибрацијата и верификацијата на уредите и опремата и за постапките за извршување на работите на технички преглед, Министерството за внатрешни работи ги регулира со пропис, односно во овој случај правилник.
Од содржината на наведените одредби, произлегува дека условите утврдени во членовите 66-а и 66-б од Законот, се однесуваат на полагање на стручен испит заради добивање лиценца за работа од соодветна област, а лиценцата претставува само еден од условите за работа. Наспроти ова, оспорениот член 19 од Правилникот се однесува на условите кои треба да бидат исполнети за да може одредено лице да извршува работни задачи како раководител или овластено лице на правно лице кое врши проверка на техничка исправност на возила. Во конкретниот случај, цитираните членови 66-а и 66-б од Законот се однесуваат на определување на услови за полагање на стручен испит, а оспорениот член 19 од Правилникот се однесува на видот на образование и други услови кои треба да ги исполни лицето на работно место раководител или овластено лице, од каде оспорената одредба не може да воспостави корелација со означените законски одредби.
Органите на државната управа, како дел од извршната власт, со закон можат да се овластат да донесуваат правилници, наредби, упатства и други акти за извршување на законите и со тие акти може да се утврдуваат и разработуваат одделни одредби од законите заради нивно извршување, да се пропишува начинот на постапувањето во нивното извршување и слично.
Од направената уставно-судска анализа произлегува дека оспорениот член 19 од Правилникот претставува операционализација на член 67 од Законот за возила, кој го овластува министерот да донесе подзаконски акт со кој ќе ги уреди поблиските критериуми за просторните услови, опремата, уредите и кадрите за правните лица за технички преглед. Во конкретниот случај, оспорениот член од Правилникот всушност ги регулира поблиските критериуми за кадрите за правните лица за технички преглед, што значи дека е во согласност со Законот за возила.
Разгледувајќи го оспорениот член од Правилникот во контекст на наведеното, Судот оцени дека во иницијативата неосновано се тврди дека одредбата го повредува член 66-б од Законот, бидејќи оспорената одредба има законска основа во член 67 од Законот за возила.
5. Врз основа на наведеното, Судот одлучи како во точката 1 од ова решение.
6. Ова решение Судот го донесе во состав од претседателот на Судот, Добрила Кацарска и судиите: Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, д-р Дарко Костадиновски и м-р Фатмир Скендер.
У.бр.95/2022
У.бр.99/2022
31.05.2023 година
Скопје
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
Добрила Кацарска
* * *
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe nenit 71 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 70/1992 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 202/2019, 256/2020 dhe 65/2021), në seancën e mbajtur më 31 maj 2023, miratoi
A K T V E N D I M
1. NUK INICIOHET procedurë për vlerësimin e ligjshmërisë së nenit 19 paragrafi 1 dhe paragrafi 2 alineja 4 nga Rregullorja për kontrollin teknik të automjeteve (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 81/2010 dhe 49/2013).
2. Vanço Ivanov nga Shkupi dhe Mite Dimoski nga Struga, Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut i parashtruan iniciativë për vlerësimin e ligjshmërisë së dispozitave të Rregullores për kontrollin teknik të automjeteve të përcaktuara në pikën 1 të këtij aktvendimi.
Parashtruesit në dy iniciativat identike potencojnë se neni 19 paragrafi 1 dhe paragrafi 2 alineja 4 e Rregullores për kontrollin teknik të automjeteve të Ministrisë së Punëve të Brendshme (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë”, numër 81/2010 dhe 49/2013) nuk është në përputhje me nenin 66-b paragrafi 1 alineja 3 të Ligjit për automjetet (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë”, numër 140/2008, 53/2011, 123/2012, 70/2013, 164/2013, 138/2014, 154/2015, 192/2015, 39/2016, dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 161/2019, 161/2019, 102/2020, 308/272 dhe 308/2020).
Sipas pretendimeve, në nenin 19 paragrafi 1 të Rregullores parashikohet se kontrollin dhe mbikëqyrjen eksperte mbi cilësinë dhe ligjshmërinë në kryerjen e kontrollit teknik të automjeteve e kryen udhëheqësi me arsim të lartë të kryer në profesionin përkatës dhe me përvojë pune të paktën tre vjet në fushën e mjeteve motorike. Në paragrafin 2, alinetë 1 dhe 4 të të njëjtit nen, është përcaktuar se kontrollin teknik të automjeteve në personin juridik të autorizuar e kryejnë së paku dy ekspertë të kontrollit teknik, të cilët kanë përfunduar arsimin e mesëm profesional në komunikacion, inxhinieri mekanike ose elektrike dhe të kenë përvojë pune të paktën tre vjet në fushën e automjeteve motorike.
Në iniciativë potencohet se dispozitat e kontestuara të Rregullores janë në kundërshtim me Ligjin për automjete për arsye se në nenin 66-b paragrafi 1 alineja 3 parashihet udhëheqësi të kryejë mbikëqyrje mbi cilësinë dhe ligjshmërinë në kryerjen e kontrollit teknik dhe personat ekspertë për kryerjen e kontrollit teknik mund ta japin provimin profesional për marrjen e licencës për punë nëse e kanë të përfunduar Fakultetin makinerik, Fakultetin e komunikacionit ose Fakultetin elektroteknik dhe stazh pune prej së paku gjashtë muaj nga fusha e automjeteve motorike ose ta kenë të përfunduar shkollën e mesme teknike të drejtimit makinerik, komunikacion ose elektroteknik dhe stazh pune prej së paku dymbëdhjetë muaj nga fusha e automjeteve motorike.
Sipas pretendimeve në iniciativë mbikëqyrje dhe kontroll për punë në pikat e kontrollit teknik kryejnë persona nga Ministria e Punëve të Brendshme dhe e zbatojnë Rregulloren me dispozitat e kontestuara që nuk është në përputhje me Ligjin për automjetet.
Më pas në iniciativë thuhet se Ministria e Punëve të Brendshme e interpreton ndryshe Rregulloren në mënyrën që i përshtatet, duke mos ua njohur arsimin e lartë personave ekspertë të cilët kryejnë kontroll teknik.
Duke i marrë parasysh arsyet e dhëna, parashtruesit e iniciativës kërkojnë që Gjykata Kushtetuese të nisë procedurë për vlerësimin e ligjshmërisë së dispozitave të kontestuara dhe shfuqizimin e tyre.
3. Gjykata në seancë ka konstatuar se në nenin 19 paragrafi 1 i Rregullores për kontrollin teknik të automjeteve, parashikohet se në personin juridik të autorizuar, monitorimi dhe barazimi i kritereve për kryerjen e kontrollit teknik të automjeteve, dhënien e ndihmës profesionale dhe udhëzimin e ekspertëve që kryejnë inspektimin dhe mbikëqyrjen eksperte për cilësinë dhe ligjshmërinë në kryerjen e kontrollit teknik e kryen drejtuesi me arsim të lartë të kryer në profesionin përkatës (Fakulteti i inxhinierisë makinerike – drejtimi i automjeteve motorike, Fakulteti i elektroteknikës ose Fakulteti i komunikacionit – drejtimi i komunikacionit rrugor) dhe me përvojë pune së paku tre vjet në fushën e automjeteve motorike. Në paragrafin 2 alineja 1 deri në 4 përcaktohet se kontrollin teknik të automjeteve në personin juridik të autorizuar e kryejnë së paku dy ekspertë të kontrollit teknik të cilët e kanë përfunduar arsimin e mesëm profesional në komunikacion, inxhinieri mekanike ose elektroteknike; vërtetimin e dhënies së provimit të kualifikimit profesional; patentë shoferi për drejtimin e automjetit të kategorisë së paku “B” dhe përvojë pune të paktën tre vjet në fushën e automjeteve motorike.
4. Sipas nenit 110 alineja 2 e Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Gjykata Kushtetuese vendos për përputhshmërinë e rregulloreve të tjera dhe të marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe me ligjet.
Sipas nenit 51 të Kushtetutës në Republikën e Maqedonisë ligjet medoemos duhet të jenë në përputhje me Kushtetutën, ndërsa të gjitha rregullat e tjera me Kushtetutën dhe me ligjin.
Në bazë të nenit 55 paragrafi 1 të Ligjit për organizimin dhe punën e organeve të administratës shtetërore (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 58/2000, 44/2002, 13/2006, 82/2008, 167/2010, 36/2011 dhe 51/2011 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr. 96/2019, 110/2019 dhe 154/2019) për zbatimin e ligjeve dhe rregulloreve të tjera, ministri miraton rregullore, urdhra, udhëzime, plane, programe dhe lloje të tjera të akteve kur autorizohen me ligj.
Neni 48 i Ligjit për automjetet (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 140/2008, 53/2011, 123/2012, 70/2013, 164/2013, 138/2014, 154/2015 dhe 39/2016, dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” nr.161/2019, 161/2019, 102/2020, 308/2020 dhe 87/2023), i referohet rregulloreve të ministrit të Punëve të Brendshme, ndërsa në paragrafin 1 alinetë 3 dhe 5 thuhet se ministri i Punëve të Brendshme do të sjellë rregullore më të afërta për kërkesat që duhet t’i plotësojnë automjetet për të qenë teknikisht në rregull, si dhe për mënyrën dhe procedurën e kryerjes së kontrollit teknik në përputhje me nenet 49 – 53 të këtij ligji dhe për mënyrën dhe procedurën e kryerjes së kontrollit të rregullshmërisë teknike të automjeteve me të cilat kryhet transporti në komunikacionin rrugor në përputhje me nenin 44 të këtij ligji.
Në bazë të nenit 67 paragrafi 1 alinetë 1 dhe 2 të të njëjtit ligj, ministri i Punëve të Brendshme për fushën e kontrollit teknik do të sjellë rregullore për kriteret më të përafërta për kushtet hapësinore, pajisjet, aparatet dhe personelin për personat juridikë për kontroll teknik, si dhe për kalibrimin dhe verifikimin e aparateve dhe pajisjeve në përputhje me nenin 64 të këtij ligji dhe për procedurat për kryerjen e punëve të kontrollit teknik në përputhje me nenin 63 të këtij ligji.
Në bazë të nenit nenit 66 paragrafi 1 të Ligjit, kandidatët për kryerjen e detyrave të udhëheqësit ekspert dhe punëtorit ekspert për kontroll teknik në subjektet juridike për kontroll teknik duhet ta japin provimin e kualifikimit profesional. Provimi profesional jepet para një komisioni të formuar nga ministri i Punëve të Brendshme, i cili përbëhet nga një kryetar dhe dy anëtarë. Kandidatit që e jep me sukses provimin profesional komisioni i jep certifikatën e dhënies së provimit. Në bazë të paragrafit 2 të të njëjtit nen, kandidatët për kryerjen e punëve në personat juridikë për kontrollin teknik që kryejnë identifikimin dhe identifikimin dhe vlerësimin e gjendjes teknike të automjeteve, duhet ta japin provimin e kualifikimit profesional. Provimi profesional jepet para një komisioni të formuar nga ministri i Ekonomisë, i cili përbëhet nga kryetari dhe dy anëtarë. Kandidati që me sukses do ta kalojë provimin profesional, komisioni i jep vërtetim për dhënien e provimit.
Në nenin 66-a paragrafi 1 të Ligjit, thuhet se provimin profesional nga neni 66 paragrafi 1 i këtij ligji mund ta japë personi i cili i plotëson këto kushte: të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë së Veriut, të ketë vendbanim në Republikën e Maqedonisë së Veriut, tа ketë të përfunduar arsimin e specializuar për kontrollues të kontrollit teknik të automjeteve, të ketë të kryer Fakultetin e inxhinierisë makinerike, Fakultetin e komunikacionit ose Fakultetin e elektroteknikës dhe të ketë stazh pune së paku gjashtë muaj në fushën e automjeteve motorike ose ta ketë kryer shkollën e mesme teknike drejtimi i inxhinierisë makinerike, komunikacion ose elektroteknik dhe përvojë pune të paktën dymbëdhjetë muaj në fushën e automjeteve motorike dhe të ketë patentë shoferi për drejtimin e automjetit së paku të kategorisë “B”.
Në bazë të nenit 66-b paragrafi 1 të Ligjit, provim profesional nga neni 66 paragrafi 2 i këtij ligji mund të jepë personi i cili i plotëson këto kushte: të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë së Veriut, të ketë vendbanim në Republikën e Maqedonisë së Veriut, ta ketë të përfunduar Fakultetin makinerik, të komunikacionit ose Fakultetin e elektroteknikës dhe përvojë pune së paku gjashtë muaj në fushën e automjeteve motorike, ose ta ketë të përfunduar shkollën e mesme teknike në inxhinieri makinerike, për komunikacion ose drejtimin elektroteknik dhe përvojë pune të paktën dymbëdhjetë muaj në fushën e automjeteve motorike.
Neni 19 i kontestuar i Rregullores për kontrollin teknik të automjeteve (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë”, numër 81/2010 dhe 49/2013) parasheh se në personin e autorizuar juridik monitorimien dhe barazimin e kritereve për kryerjen e kontrollit teknik të automjeteve, dhënien e ndihmës eksperte dhe udhëzimin e ekspertëve që kryejnë kontrollin dhe mbikëqyrjen eksperte për cilësinë dhe ligjshmërinë në kryerjen e kontrollit teknik e kryen drejtuesi me arsim të lartë të kryer në profesionin përkatës (Fakulteti makinerik – drejtimi i automjeteve motorike, Fakulteti i elektroteknikës, Fakulteti i komunikacionit – drejtimi i komunikacionit rrugor) dhe me përvojë pune së paku tre vjet në fushën e automjeteve motorike.
Kontrollin teknik të automjeteve në personin juridik të autorizuar e kryejnë së paku dy ekspertë të kontrollit teknik të cilët e kanë të përfunduar arsimin e mesëm profesional në komunikacion, inxhinieri makinerike ose elektroteknikë; vërtetim për dhënien e provimit të kualifikimit profesional; patentë shoferi për drejtim të automjetit së paku të kategorisë “B” dhe përvojë pune të paktën tre vjet në fushën e automjeteve motorike.
Gjatë analizës së dispozitave kushtetuese dhe ligjore të lartpërmendura, arrihet në përfundimin se Ministria e Punëve të Brendshme kompetencën për miratimin e Rregullores për kontrollin teknik të automjeteve e nxjerr nga neni 48 paragrafi 1 alinetë 3 dhe 5 dhe neni 67 paragrafi 1 alinetë 1 dhe 2 nga Ligji për automjetet.
Përkatësisht, me Ligjin për automjetet është paraparë se kriteret më të afërta për kushtet hapësinore, pajisjet, aparatet dhe kuadrot për personat juridikë për kontroll teknik, si dhe për kalibrimin dhe verifikimin e aparateve dhe pajisjeve dhe për procedurat për kryerjen e punëve të kontrollit teknik, Ministria e Punëve të Brendshme i rregullon me rregulla, përkatësisht në këtë rast me rregullore.
Nga përmbajtja e dispozitave të përmendura rezulton se kushtet e përcaktuara në nenet 66-a dhe 66-b të Ligjit i referohen dhënies së provimit profesional për marrjen e licencës për punë nga fusha përkatëse, ndërsa licenca është vetëm një nga kushtet për punë. Ndryshe nga kjo, neni 19 kontestues i Rregullores i referohet kushteve që duhet të plotësohen që një person i caktuar të mund të kryejë detyrat e punës si drejtues ose person i autorizuar i një personi juridik që kryen kontrolle të rregullshmërisë teknike të automjeteve. Në rastin konkret, nenet e cituara 66-a dhe 66-b të Ligjit kanë të bëjnë me përcaktimin e kushteve për dhënien e provimit profesional, ndërsa neni i kontestuar 19 i Rregullores i referohet llojit të arsimit dhe kushteve të tjera që duhet t’i përmbush personi në vendin e punës drejtues ose personi i autorizuar, nga ku dispozita e kontestuar nuk mund të krijojë korrelacion me dispozitat e përcaktuara ligjore.
Organet e administratës shtetërore, si pjesë e pushtetit ekzekutiv, me ligj mund të autorizohen të miratojnë rregullore, urdhra, udhëzime dhe akte të tjera për zbatimin e ligjeve dhe me ato akte mund të përcaktohen dhe përpunohen dispozita të veçanta të ligjeve për ekzekutimin e tyre, të përcaktohet mënyra e veprimit në ekzekutimin e tyre dhe ngjashëm.
Nga analiza kushtetueso-gjyqësore, rezulton se neni 19 kontestues i Rregullores paraqet operacionalizimin e nenit 67 të Ligjit për automjete, i cili e autorizon ministrin që të miratojë akt nënligjor që do të rregullojë kriteret më të përafërta për kushtet hapësinore, aparatet, pajisjet dhe kuadrot për personat juridikë për kontroll teknik. Në rastin konkret, neni kontestues i Rregullores në fakt i rregullon kriteret më të afërta për kuadrin e personave juridikë për kontroll teknik, që do të thotë se është në përputhje me Ligjin për automjete.
Duke e shqyrtuar nenin kontestues të Rregullores në kontekst të kësaj që u tha më sipër, Gjykata ka vlerësuar se në iniciativë në mënyrë të pabazuar pretendohet se dispozita është në kundërshtim me nenin 66-b të Ligjit, sepse dispozita e kontestuar ka bazë juridike në nenin 67 të Ligjit për automjetet.
5. Në bazë të lartëpërmendurës, Gjykata vendosi si në pikën 1 të këtij aktvendimi.
6. Këtë aktvendim Gjykata e miratoi në përbërje të kryetares së Gjykatës, Dobrilla Kacarska dhe gjykatësve: Naser Ajdari, mr. Tatjana Vasiq – Bozaxhieva, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, dr. Darko Kostadinovski dhe mr. Fatmir Skender.
U.nr.95/2022
U.nr.99/2022
31.05.2023
Shkup
KRYETARE
e Gjykatës Kushtetuese së Republikës së Maqedonisë së Veriut,
Dobrilla Kacarska