У.бр.52/2022 – Уставен суд на Република Северна Македонија

Уставен суд на
Република Северна Македонија
У.бр.52/2022
Скопје, 21.02.2024 година

Уставниот суд на Република Северна Македонија, во состав Добрила Кацарска, претседател на Судот и судиите Насер Ајдари, м-р Татјана Васиќ-Бозаџиева, д-р Јадранка Дабовиќ-Анастасовска, Елизабета Дуковска, д-р Осман Кадриу, д-р Дарко Костадиновски, д-р Ана Павловска-Данева и м-р Фатмир Скендер, врз основа на член 110 од Уставот на Република Северна Македонија, член 28 алинеја 2 и член 71 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија („Службен весник на Република Македонија” бр.70/1992 и „Службен весник на Република Северна Македонија” бр.202/2019, 256/2020 и 65/2021), на седницата одржана на 21.02.2024 година, донесе

Р Е Ш Е Н И Е

1. СЕ ОТФРЛА иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-ми Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје бр. 07-7546/4 од 06.11.2013 („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.12/2013), донесена од Советот на Општина Карпош.

2. Ова решение ќе се објави во „Службен весник на Република Северна Македонија“.

Образложение

Подносителот, Даниел Георгиевски од Скопје, до Уставниот суд на Република Северна Македонија, поднесе иницијатива за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-ми Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје бр. 07-7546/4 од 06.11.2013 („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.12/2013), донесена од Советот на Општина Карпош.

Според наводите содржани во иницијативата, оспорената одлука не е во согласност со член 8 став 1 алинеи 3 и 10, член 43 и член 51 од Уставот на Република Северна Македонија, а исто така, не е во согласност и со член 28 од Законот за просторно и урбанистичко планирање, како и со член 65 од Законот за животната средина. Наведеното поради тоа што Општина Карпош направила повеќе пропусти при донесување на оспорената одлука со која се донесува предметниот детален урбанистички план.

Во истиот контекст, подносителот издвојува дека доносителот на актот, на својата веб-страница, не ја објавил Одлуката за неспроведување на стратегиска оцена за влијанието врз животната средина и соодветниот формулар, што е обврска предвидена во Законот за животната средина. Во прилог на ова свое тврдење, подносителот доставува докази – извадоци од сите одлуки објавени на огласната табла на Општина Карпош во периодот пред објавување на јавна анкета, до донесување на предметниот детален урбанистички план (29.01.2013 – 31.12.2013 година).

Со необјавувањето на Одлуката за неспроведување на стратегиска оцена, според подносителот, на граѓаните им се оневозможува правото на жалба на истата кое е гарантирано со член 65 став 11 од Законот за животната средина.

Поради наведеното, со иницијативата се бара Судот да донесе решение за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на оспорената одлука, исто така, врз основа на член 27 од Деловникот на Уставниот суд, се предлага Судот да донесе и решение за запирање на извршувањето на поединечните акти или дејствија преземени врз основа на оспорената одлука.

На седницата Судот утврди дека Одлуката за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-ми Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје бр. 07-7546/4 („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.12/2013) е донесена од Советот на Општина Карпош, на деветтата седница одржана на 06.11.2013 година, врз основа на член 26 став 4 алинеја 1 од Законот за просторно и урбанистичко планирање („Службен весник на Република Македонија“ бр.51/05, 137/07, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11, 144/12 и 55/13) и член 16 од Статутот на Општината Карпош – пречистен текст („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.10/2013).

Со член 1 став 1 од Одлуката се пропишува дека со оваа одлука се донесува Детален урбанистички план за градска четврт З 05, помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје. Во ставот 2 на овој член се наведени прописите врз основа на кои е изработен Деталниот урбанистички план.

Границата на планскиот опфат е дефинирана од север со бул. „Илинден“, од југ бул. „Партизански одреди“, од запад ул. „Љубљанска“ и од исток бул. „8-ми Септември“, согласно член 2 став 1 од Одлуката, а според ставот 2 од овој член, површината на урбаниот опфат изнесува 63.20 ха.

Во член 3 став 1 од Одлуката е утврдена содржината на опфатот на планот и намените (домување, комерцијални и деловни намени, јавни институции, зеленило и рекреација, инфраструктура) кои се во согласност со намените во Генералниот урбанистички план на Град Скопје од 2012 година. Во ставот 2 од овој член се предвидени класите и намените на земјиштето. Во ставот 3 од овој член се определува висината на градба на објектите која се движи од 13,20 м до 30,6 м, како и една површина за градба со висина од 60 м и една површина за градба со висина од 88 м. Во ставот 4 од истиот член е утврдено дека со планот се одредени обликот и големината на градежна парцела (2м), регулациона линија, градежна линија која го дефинира просторот во кој може да се гради, максимална површина за градба во која може да се развие основата на објектот (м2), процент на изграденост (%), максимална развиена површина на објект (м2), коефициент на искористеност (К), намена на објектот, максимална висина на објектот (до завршниот венец) од ниво на тротоар, сообраќајница или пристапна патека, паркирање-гаражирање на возилата во рамките на парцелите.

Составен дел на Одлуката се текстуалниот дел, графичките прилози, основните параметри за уредување на просторот и табеларниот приказ на урбанистичките параметри, согласно член 4 од Одлуката. Во член 5 од Одлуката е предвидено дека деталниот урбанистички план се заверува со печат на Општина Карпош и потпис на претседателот на Советот на Општината. Според член 6 од Одлуката, деталниот урбанистички план со сите негови делови се чува во Одделението за урбанистичко планирање на Општина Карпош, а согласно член 7, Одлуката влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен гласник на Општина Карпош“.

Одлуката е заведена под број 07-7546/4 од 06.11.2013 година и потпишана од Сашо Лазаровски, претседател на Советот на Општина Карпош.

III

Согласно член 110 алинеја 2 од Уставот, Уставниот суд на Република Северна Македонија одлучува за согласноста на другите прописи и на колективните договори со Уставот и со законите.

Уставниот суд ќе ја отфрли иницијативата ако за истата работа веќе одлучувал, а нема основи за поинакво одлучување, согласно член 28 алинеја 2 од Деловникот на Уставниот суд на Република Северна Македонија.

Што се однесува до наводите содржани во иницијативата, а се однесуваат на Одлуката за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-ми Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје бр. 07-7546/4 од 06.11.2013 („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.12/2013), од уставно-судската пракса произлегува дека по повод иницијатива поднесена од истиот подносител, Судот веќе одлучувал за предметната одлука. Имено, со Решението У.бр. 83/2015 од 31 мај 2016 година, Судот ја отфрли иницијативата за поведување постапка за оценување на уставноста и законитоста на предметната Одлука и утврди дека оспорената одлука не е во правниот поредок, односно во конкретниот случај донесена е нова Одлука за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8 Септември“ бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ Општина Карпош – Скопје, заведена под број 09-89/2, објавена во „Службен гласник на Општина Карпош“ бр.2/2016, со која е донесено ново урбанистичко решение за предметните парцели кои биле опфатени со оспорената одлука.

Со оглед на тоа дека Судот веќе одлучувал за оспорената Одлука за донесување на Детален урбанистички план за градска четврт З 05 помеѓу бул. „Илинден“, бул. „8-ми Септември“, бул. „Партизански одреди“ и ул. „Љубљанска“ – Општина Карпош – Скопје бр. 07-7546/4 од 06.11.2013 („Службен гласник на Општина Карпош“ бр.12/2013), во конкретниот случај оцени дека се исполнети условите за примена на одредбата од член 28 алинеја 2 од Деловникот на Судот, за отфрлање на иницијативата, поради тоа што за истата работа веќе одлучувал, а нема основи за поинакво одлучување.

Имајќи го предвид изнесеното, не се исполнети и условите за донесување решение, согласно член 27 од Деловникот на Судот, за запирање на извршувањето на поединечни акти или дејствија што се преземаат врз основа на оспорената одлука.

Врз основа на наведеното, Судот, со мнозинство гласови, одлучи како во диспозитивот на ова решение.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Северна Македонија,
Добрила Кацарска

Издвоено мислење по предметот У.бр.52/2022

* * *

Gjykata Kushtetuese e
Republikës së Maqedonisë së Veriut
U.nr.52/2022
Shkup, 21.02.2024

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përbërje të Dobrilla Kacarska, kryetare e Gjykatës dhe gjykatësve Naser Ajdari, mr. Tatjana Vasiq – Bozaxhieva, dr. Jadranka Daboviq – Anastasovska, Elizabeta Dukovska, dr. Osman Kadriu, dr. Darko Kostadinovski, dr. Ana Pavllovska – Daneva dhe mr. Fatmir Skender, në bazë të nenit 110 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, nenit 28 alineja 2 dhe nenit 71 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” numër 70/1992 dhe “Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë së Veriut” numër 202/2019, 256/2020 dhe 65/2021), në seancën e mbajtur më 21.02.2024, miratoi

A K T V E N D I M

1. HIDHET POSHTË iniciativa për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për miratimin e Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05 ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lublanska” – Komuna Karposh – Shkup nr. 07-7546/4 të datës 06.11.2013 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Karposhit” nr. 12/2013), miratuar nga Këshilli i Komunës së Karposhit.

2. Ky aktvendim do të botohet në „Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë së Veriut”.

Arsyetim

Parashtruesi i kërkesës, Daniel Georgievski nga Shkupi, Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut i ka parashtruar iniciativë për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit për miratimin e Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05 ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lublanska” – Komuna Karposh – Shkup nr. 07-7546/4 datë 06.11.2013 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Karposhit” nr. 12/2013), miratuar nga Këshilli i Komunës së Karposhit.

Sipas pretendimeve në iniciativë, vendimi i kontestuar nuk është në pajtim me nenin 8, paragrafin 1, alinetë 3 dhe 10, nenin 43 dhe nenin 51 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut, si dhe nuk është në pajtim me nenin 28 të Ligjit për Planifikim Hapësinor dhe Urbanistik si dhe me nenin 65 të Ligjit për Mjedisin Jetësor. Kjo për faktin se Komuna e Karposhit ka bërë disa lëshime gjatë miratimit të vendimit të kontestuar me të cilin miratohet Plani Urbanistik i Detajuar në fjalë.

Në të njëjtin kontekst, parashtruesi veçon se autori i aktit, në faqen e tij të internetit, nuk e ka publikuar Vendimin për moszbatimin e vlerësimit strategjik të ndikimit në mjedis dhe formën përkatëse, që është detyrim i përcaktuar në Ligjin për Mjedisin Jetësor. Në mbështetje të këtij pretendimi, parashtruesi dorëzon prova – fragmente nga të gjitha vendimet e publikuara në tabelën e shpalljeve të Komunës së Karposhit në periudhën para publikimit të anketës publike, deri në miratimin e planit të detajuar urbanistik (29.01.2013 – 31.12.2013).

Me mospublikimin e Vendimit për moszbatimin e vlerësimit strategjik, sipas parashtruesit të kërkesës, qytetarëve iu hiqet e drejta për ankesë e cila garantohet me nenin 65 paragrafin 11 të Ligjit për Mjedisin Jetësor.

Për sa më sipër, me iniciativën kërkohet që Gjykata të miratojë aktvendim për inicimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së vendimit të kontestuar, gjithashtu, bazuar në nenin 27 të Rregullores së Punës së Gjykatës Kushtetuese, propozohet që Gjykata të miratojë edhe aktvendimin për ndalimin e ekzekutimit të akteve individuale ose veprimeve të kryera në bazë të vendimit të kontestuar.

Në seancë Gjykata konstatoi se Vendimi për miratimin e Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05 ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lublanska” – Komuna Karposh – Shkup nr. 07-7546/4 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Karposhit” nr. 12/2013) është miratuar nga Këshilli i Komunës së Karposhit, në seancën e nëntë të mbajtur më 06.11.2013, bazuar në nenin 26 paragrafin 4 alinenë 1 të Ligjit për Planifikim Hapësinor dhe Urbanistik (“Gazeta Zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr.51/05, 137/07, 91/09, 124/10, 18/11, 53/11, 144/12 dhe 55/ 13) dhe nenin 16 të Statutit të Komunës së Karposhit – tekst i konsoliduar (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Karposhit” nr.10/2013).

Në nenin 1 paragrafi 1 i Vendimit parashikohet se me këtë vendim do të vendoset Plani i Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05, ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lublanska” – Komuna Karposh – Shkup. Në paragrafin 2 të këtij neni renditen rregullat në bazë të të cilave është përgatitur Plani i Detajuar Urbanistik.

Kufiri i përfshirjes planifikuese përcaktohet nga veriu me bul. “Ilinden”, nga jugu me “Aradhet partizane”, nga perëndimi rr. “Lublanska” dhe nga lindja bul. “8 Shtatori”, sipas nenit 2 paragrafi 1 i Vendimit, ndërsa sipas paragrafit 2 të këtij neni, sipërfaqja e zonës urbane është 63.20 ha.

Në nenin 3 paragrafin 1 të Vendimit përcaktohet përmbajtja e përfshirjes së planit dhe qëllimet (banim, qëllime komerciale dhe afariste, institucione publike, gjelbërim dhe rekreacion, infrastrukturë), të cilat janë në përputhje me qëllimet në Planin Urbanistik të Përgjithshëm të Qytetit të Shkupit nga viti 2012. Në paragrafin 2 të këtij neni parashikohen klasat dhe dedikimet e tokës. Në paragrafin 3 të këtij neni, përcaktohet lartësia e ndërtimit të objekteve, e cila varion nga 13,20 m deri në 30,6 m, si dhe një sipërfaqe ndërtimi me lartësi 60 m dhe një sipërfaqe ndërtimi me lartësi 88 m. Në paragrafin 4 të të njëjtit nen, përcaktohet se me planin përcaktohet forma dhe madhësia e një parcele ndërtimore (2 m), linja rregulluese, linja ndërtimore që e përcakton hapësirën në të cilën mund të ndërtohet, sipërfaqja maksimale e ndërtimit në të cilën mund të zhvillohet baza e objektit (m2), përqindja e ndërtimit (%), sipërfaqja maksimale e zhvilluar e objektit (m2), koeficienti i shfrytëzimit (K), qëllimi i objektit, lartësia maksimale e objektit (deri në vargun e fundit) nga niveli i trotuarit, rrugës ose shtegut hyrës, parkim-garazhimi i automjeteve brenda parcelave.

Pjesë përbërëse e Vendimit janë pjesa tekstuale, bashkëngjitjet grafike, parametrat bazë për rregullimin e hapësirës dhe paraqitja tabelore e parametrave urbanistikë, në pajtim me nenin 4 të Vendimit. Në nenin 5 të Vendimit përcaktohet se plani detajues urbanistik vërtetohet me vulën e Komunës së Karposhit dhe nënshkrimin e kryetarit të Këshillit të Komunës. Sipas nenit 6 të Vendimit, plani detajues urbanistik me të gjitha pjesët e tij mbahet në Sektorin e Planifikimit Urbanistik në Komunën e Karposhit dhe sipas nenit 7, Vendimi hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e publikimit në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Karposhit”.

Vendimi është regjistruar nën numrin 07-7546/4 nga 06.11.2013 i nënshkruar nga Sasho Lazarovski, kryetar i Këshillit të Komunës së Karposhit.

III

Sipas nenit 110 alineja 2 e Kushtetutës, Gjykata Kushtetuese e Republikës së Maqedonisë së Veriut vendos për pajtueshmërinë e rregullave të tjera dhe marrëveshjeve kolektive me Kushtetutën dhe ligjet.

Gjykata Kushtetuese do ta hedhë poshtë iniciativën nëse tashmë ka vendosur për të njëjtën çështje dhe nuk ka bazë për vendim tjetër, në pajtim me nenin 28 alinenë 2 të Rregullores së Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut.

Sa u takon pretendimeve të përmbajtura në iniciativë, ndërsa kanë të bëjnë me Vendimin e kontestuar për miratimin e Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05 ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lublanska” – Komuna Karposh – Shkup. nr. 07-7546/4 të datës 06.11.2013 (“Gazeta Zyrtare e Komunës së Karposhit” nr. 12/2013), nga praktika kushtetuese-gjyqësore rezulton se me rastin e iniciativës së shtruar nga parashtruesi i njëjtë, Gjykata tashmë ka vendosur për vendimin në fjalë. Gjegjësisht, me Aktvendimin U. nr. 83/2015, të datës 31 maj 2016, Gjykata e hodhi poshtë iniciativën për fillimin e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë së Vendimit në fjalë dhe konstatoi se vendimi i kontestuar nuk është në rendin juridik, përkatësisht në rastin konkret është miratuar Vendimi i ri për miratimin e Planit të Detajuar Urbanistik për kuartin e qytetit Z 05 ndërmjet bul. “Ilinden”, bul. “8 Shtatori”, bul. “Aradhet partizane” dhe rr. “Lubljanska” Komuna Karposh – Shkup, i regjistruar me numër 09-89/2, publikuar në “Gazetën Zyrtare të Komunës së Karposhit” nr.2/2016, me të cilën është marrë aktvendim i ri urbanistik për parcelat në fjalë që ishin përfshirë me vendimin e kontestuar.

Nisur nga sa më sipër, nuk janë plotësuar kushtet për miratimin e aktvendimit, në përputhje me nenin 27 të Rregullores së Gjykatës, përkatësisht ndalimin e ekzekutimit të akteve individuale apo veprimeve të kryera në bazë të vendimit të kontestuar.

Në bazë të lartpërmendurës, Gjykata, me shumicë votash vendosi si në dispozitivin e këtij aktvendimi.

KRYETARE
e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Maqedonisë së Veriut,
Dobrilla Kacarska