63/2010-0-0

Уставниот суд на Република Македонија, врз основа на член 110 од Уставот на Република Македонија и членовите 28 алинеја 1 и 70 од Деловникот на Уставниот суд на Република Македонија („Службен весник на Република Македонија“ бр.70/1992) на седницата одржана на 27 октомври 2010 година, донесе

1. СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување на законитоста на Одлука за донесување на Детален урбанистички план за дел од УЕ „Панче Пешев“ УБ 42, плански опфат помеѓу ул. Октомвриска револуција, Браќа Рибар, Питу Гули, 29-ти ноември и ул.Панче Пешев-општина Куманово, донесена под бр.07-6283/17 од 7 јули 2009 година од Советот на општина Куманово („Службен гласник на општина Куманово“ бр.11/2009 од 9 јули 2009 год)

2. СЕ ОТФРЛА иницијативата во делот со кој се бара оценување на меѓусебната согласност на Одлуката означена во точката 1 од ова решение со одредбите од главите 5, 6, 7 и 9 од Правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање.

3. Драган и Даница Трајковски од Куманово, преку полномошникот Момчило Доцевски од Куманово на Уставниот суд на Република Македонија му поднесоа иницијатива за поведување на постапка за оценување на законитоста на Одлуката означена во точката 1 од ова решение.

Според наводите во иницијативата, подносителите на иницијативата се сопственици на градежно изградено и неизградено земјиште во површина од 145 м² и зграда во површина од 112 м², според имотниот лист бр.14585 издаден на правниот претходник на подносителите на иницијативата за КП.13674/1. Меѓутоа, со оспорената одлука истата недвижност, која се води како градежна парцела бр.4.13 е заведена со површина од 167.5 м², со 86,84 м² површина за градба, што преставувало намалување на површината на штета на подносителите на иницијативата (разликата е 87,34 м²), а во корист на соседната градежна парцела која е заведена како бр.4.12 (КП.13673) и која има вкупна површина од 584,45 м² и 278,92 м² предвидена површина за градба (за оваа парцела површината за градење со оспорената одлука била двојно зголемена).

Притоа, постапката за донесување на оспорената одлука започнала без да биде донесена годишна програма и истата да биде објавена во јавно гласило (член 17 ставови 1 и 2, в.в. со член 7 став 1 точка 2 алинеја 3 од Законот за просторното и урбанистичко плани-рање); не биле спроведени јавна презентација и јавна анкета по нацртот на деталниот урбанистички план, а со тоа и не бил изработен извештај од јавна презентација и јавна анкета (член 24 ставови 1 и 3 од Законот); немало излагање на планот на јавно место, кое се наоѓа во кругот на месната заедница, а месна заедница и не постоела (член 24 ставови 1, 3 и 4 од Законот); а како не била спроведена јавна анкета не била дадена можност за ставање на забелешки од страна на заинтересираните лица (член 24 став 6 од Законот); спротивно на членот 24 став 10 од Законот во јавните гласила немало соопштение за времето и местото на изложување на Планот и во постапката за измена на планот не биле применети стандардите и нормативите за урбанистичко планирање, согласно член 31 став 1 од Законот. На овој начин се легализирале измени на Деталниот урбанистички план кои биле спротивни на член 7 став 1 точка 2 алинеја 3, член 17 став 1 и 2, член 22 став 1, член 23 ставови 1, 2, 3 и 4, член 25 став 1 и член 31 став 1 од Законот.

Воедно, со оспорената одлука флагрантно биле пре-кршени одредбите од главите 5, 6, 7 и 9 од Правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање, бидејќи за градежната парцела 4.12 наместо 12% до 30% била предвидена градба од 50% од вкупната површина на парцелата со затварање на отворите на постоечкиот градежен објект на подносителите на иницијативата и намалување на нивната површина за градба.

Врз основа на изнесеното се предлага донесување на решение за запирање на извршувањето на поединечните акти или дејствија што се преземаат врз основа на оспорената одлука, а по поведувањето на постапката за оцена на законитоста Судот да ја поништи оспорената одлука.

4. Судот на седницата утврди дека, Советот на општина Куманово на седницата одржана на 7 јули 2009 година ја донел оспорената одлука во која со членот 1 било определено дека се донесува предметниот план, се определува неговиот опфат со граници на локалитетот, а врз основа на техничката документација изработена од „Простор“ ДОО-Куманово.

Во членот 2 е определено кои прилози ги содржи Планот, а во членот 3 се уредени прашањата за заверката со потпис и печат и архивирањето на примероците од Планот. Според членот 4, Одлуката влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен гласник на општина Куманово“.

Судот, исто така, врз основа на приложената и прибавена документација утврди дека:

– Нацрт-Деталниот урбанистички план е изработен од Друштвото за планирање, проектирање и инженеринг ДОО „Простор“ – Куманово со тех.бр.43/2008 од октомври 2008 година;

– На Нацрт-планот била изработена Стручна ревизија од Институтот за урбанизам, сообраќај и екологија „ИН-ПУМА“ од Скопје со тех.бр.209/2008 од септември 2008 година, во која има забелешки кои треба да се отстранат, усогласат и вградат;
– Изготвувачот на планот во одговорот на ревизијата бр.08-655/1 од 20 октомври 2008 година воглавно ги прифаќа забелешките, а за неприфатените дал образложение;
– Министерството за транспорт и врски дало Стручно мислење број 16-12810 од 22 јануари 2009 година на Нацрт-планот со забелешки, меѓу кои во точката 10 е определено да се преиспитаат и пререшат површините за градба предвидени во повеќе градежни парцели (меѓу нив и спорната парцела 4.12) и да се почитува членот 22 од Правилникот за стандардите и нормативите за урбанистичко планирање;
– Со Одлука број 07-1581/23 од 18 февруари 2009 година Советот на општина Куманово го утврдил Нацрт-планот;
– За организирање на јавната презентација и јавната анкета во траење од 15 дена по Нацрт-планот градоначалникот на општината Куманово донел Одлука број 08-2731/1 од 14 април 2009 година и за таа цел е подготвено Соопштение од истиот датум дека ќе се организира јавна анкета во периодот 17 април до 4 мај 2009 година (има десет работни дена), со излагање на текстуалните прилози во општинските витрини на градскиот Плоштад, кои се наоѓале под осмокатницата „Куманово“, а јавната презентација била закажана за 29 април 2009 година во салата за состаноци на Општината;

– Соопштениото било објавено во „Утрински Весник“ на 18 април 2009 година;

– Од извештајот од јавната анкета бр.21-3731/25 од 12 јуни 2009 година произлегува дека биле поднесени 14 навремени и една ненавремена забелешка, од кои 11 се целосни или делумно прифатени, една е отфрлена затоа што не се однесувала на предметниот План, а две (вклучувајќи ја и ненавремената) не се прифатени);

– Поединечни известувања со образложение за прифатени и неприфатени забелешки се изготвени на 12 јуни 2009 година, секое од нив е со деловоден број 21-3734/5, но доказ за доставување на известувањата до граѓаните нема;

– Барањето за давање согласност на Предлог-Планот е упатено до Министерството за транспорт и врски на 16 јуни 2009 година под бр.3731/27.

– Оспорената одлука е донесена на 7 јули 2009 година;

– Согласноста на Предлог-Планот бр.16-6873/3 од 25 јуни 2009 година на Министерството за транспорт и врски до општината Куманово била доставена на 8 јули 2009 година (рокот за давање согласност истекол на 1 јули 2009 год.), видно од приемниот печат, односно еден ден по донесувањето на оспорената одлука, но исто така и еден ден пред нејзиното објавување. Основа за давање на согласноста била приложена документација, меѓу која и Годишна програма за урбанистичко планирање во општина Куманово за 2007 година (објавена во „Службен гласник на општина Куманово“ бр.10/2007).

– Од увидот во Предлог-синтезниот План и Нацрт-синтезниот план произлегува дека во постапката за планирање градежна парцела бр.4.12 (сопственост на соседот на подносителите на иницијативата) има вкупна површина од 584,45 м² и 278,92 м² предвидена површина за градба, а градежна парцела бр.4.13 (сопственост на подносителите на иницијативата) е заведена со површина од 167.5 м² со 86,84 м² површина за градба. Овие параметри не претрпеле промени во текот на целата постапка на планирање, што упатува на заклучок дека спорната парцела била евидентирана со поголема површина врз основа на околност што настапила пред да отпочне постапката за планирање.

5. Условите и начинот на системот на просторното и урбанистичкото планирање, видовите и содржината на плановите, изработувањето и постапката за донесувањето на плановите, како и другите прашања од областа на просторното и урбанистичкото планирање се уредени со Законот за просторно и урбанистичко планирање (“Службен весник на Република Македонија” бр.51/2005, 137/2007 и 151/2007-исправка), во чие време на важење е донесена оспорената одлука.

Во членот 3 од наведениот закон е утврдено дека изработувањето, донесувањето и спроведувањето на Просторниот план на Република Македонија и на урбанистичките планови се работи од јавен интерес.

Видовите и содржината на плановите, како и постапката за нивно изработување и донесување се уредени во посебен дел од Законот означен и насловен со “II. Планирање на просторот”, кој ги опфаќа членовите од 7 до 48.

Според членот 7 од овој закон, во зависност од просторот кој е предмет на планирањето, се донесуваат следните планови: Просторен план на Република Македонија и урбанистички планови во кои спаѓаат генерален урбанистички план, детален урбанистички план, урбанистички план за село и урбанистички план вон населено место.
Согласно член 11 ставовите 1 и 2 од Законот, детален урбанистички план, за каков што се работи во конкретниот случај, се донесува за плански опфат за кој е донесен генерален урбанистички план. Деталниот урбанистички план содржи текстуален дел и графички приказ на планските решенија на опфатот, како и нумерички дел со билансни показатели за планскиот опфат и за инфра-структурата.

Според ставот 3 од овој член од Законот, графичките прикази на планот одржат: граница на планскиот опфат, регулациони линии, парцелација на градежното земјиште, површини за градење на градби определени со градежни линии, максимална висина на градбата изразена во метри до венец, намена на земјиштето и градбите, планско решение на секундарната сообраќајна мрежа со нивелманско решение и плански решенија на сите секундарни комунални и телекомуникациски инфраструктури.

Според ставот 4 од овој член од Законот, текстуалниот дел од планот содржи: општи услови за изградба, развој и користење на земјиштето и градбите, посебни услови за изградба на поединечни градежни парцели, податоци за сообраќајните, комуналните и телекомуникациските инфраструктури и други параметри.

Според член 17 став 1 од Законот, за изработување на плановите од членот 7 точка 2 на овој закон , општините и градот Скопје донесуваат годишна Програма. Според ставот 2 од истиот член од Законот, програмата од ставот 1 на овој член општините и градот Скопје ја доставуваат до органот на државната управа надлежен за вршење на работите од областа на уредувањето на просторот и задолжително ја објавуваат во јавните гласила.

Согласно член 18 од Законот, изработување на урбанистички планови вршат правни лица кои поседуваат лиценца, што ја издава органот на државната управа надлежен за вршење на работите од областа на уредување на просторот под услови утврдени во овој член од Законот.

Според одредбата од членот 21 став 1 од Законот плановите од членот 7 на овој закон се изработуваат во две фази, односно како нацрт на план и предлог на план. На нацртот на плановите, согласно членот 21 од Законот се врши стручна ревизија со која се утврдува дека плановите се изработени во согласност со одредбите на овој закон, прописите донесени врз основа на овој закон и друг закон. Стручна ревизија на плановите од член 7 точка 2 на овој закон финансирани од буџетот на општината и буџетот на градот Скопје врши овластено правно лице од член 18 став 1 на овој закон, определено од градоначалникот на општината или на градот Скопје. Согласно став 5 на овој член, забелешките од стручната ревизија се вградуваат во нацртот на планот, а изработувачот на планот задолжително дава извештај за постапувањето по забелешките на стручната ревизија до органот надлежен за донесување на планот. Стручната ревизија и извештајот за постапување по забелешките од стручната ревизија се составен дел на планот.

Во членот 23 од Законот е уредена поконкретно постапката за донесување на генерален урбанистички план (во оваа постапка се оспорува донесен детален урбанистички план).

Во член 24 од Законот, се утврдува дека по нацртот на деталниот урбанистички план, урбанистичкиот план за село и урбанистичкиот план вон населено место, општината спроведува јавна презентација и јавна анкета (став 1). Организирањето на јавната презентација и јавната анкета на плановите од став 1 на овој член го врши градоначалникот на општината, по утврдување на нацртот на планот од страна на советот за кој претходно е добиено мислење од органот на државната управа надлежен за работите од областа на уредување на просторот (став 2). За спроведената јавна презентација и јавна анкета се изработува извештај (став 3). Јавната презентација и јавната анкета од ставот 1 на овој член се спроведува со излагање на планот на јавно место кое се наоѓа во кругот на месната самоуправа. Јавната анкета трае најмалку десет работни дена, во кој рок заинтересираните граѓани и правни лица од конкретното подрачје опфатено со планот можат да достават забелешки, предлози и мислења на анкетни листови (став 4). Јавната презентација е стручно презентирање на планот и се организира во простории и време што ќе го определи градоначалникот на општината (став 5).

Според член 24 став 6 од Законот, извештај од јавната анкета со образложение за прифатените и неприфатените забелешки за плановите од ставот 1 на овој член, изработува стручна комисија формирана од градоначалникот на општината, која е составена од три члена, и тоа: носителот на изработка на планот, одговорно лице од општинската администрација надлежно за урбанистичко планирање и истакнат научен и стручен работник од областа на урбанистичкото планирање. Според став 7 на овој член од Законот, извештајот е составен дел на одлуката за донесување на предлогот на планот, а согласно ставот 8, врз основа на извештајот, комисијата е должна писмено да го извести секое лице кое поднело анкетен лист со образложение за прифаќање или неприфаќање на неговите забелешки или предлози.

Во членот 24 став 10 од Законот утврдено е дека времето и местото каде ќе биде изложен планот и спроведувањето на јавната презентација и јавната анкета, задолжително се објавува со сопштение во јавните гласила. Соопштението задолжително ги содржи податоците, местоположба и површина на опфатот на планот.

Според член 25 став 1 од Законот, на плановите од членот 7 точка 2 на овој закон, изработени во форма на нацрт на план се дава мислење од органот на државната управа надлежен за работите од областа на уредувањето на просторот, заради согледување на степенот на усогласеноста на плановите со одредбите на овој закон и прописите донесени врз основа на овој закон. Во ставот 2 на овој член од Законот утврдено е дека на плановите изработени во форма на предлог на план се дава согласност од органот на државната управа надлежен за работите од областа на уредувањето на просторот, со која се потврдува дека плановите се изработени согласно со одредбите на овој закон и прописите донесени врз основа на овој закон.

Согласно ставот 3 на член 25 од Законот, мислењето од ставот 1 и согласноста од ставот 2 на овој член се дава во рок од 15 работни дена од денот на поднесувањето на барањето од страна на доносителот на планот. Доколку надлежниот орган за издавање на мислењето и согласноста не одговори во наведениот рок ќе се смета дека мислењето и согласноста се издадени. Според ставот 5 на истиот член по добивањето на согласноста од ставот 2 на овој член, планот се доставува до надлежниот орган за донесување.

Во членот 31 став 1 од Законот, помеѓу другото е предвидено дека во постапката за изработување на плановите задолжително се применуваат стандардите и нормативите за уредување на урбанистичкото планирање.

Од изнесените законски одредби произлегува дека законодавецот, во функција на обезбедување на уредувањето и хуманизацијата на просторот и заштитата и унапредувањето на животната средина и на природата, утврдил прецизна регулатива во врска со планирањето на просторот, точно определувајќи ги плановите за просторно и урбанистичко планирање, нивната содржи-на и постапката за нивно донесување.

Од списите по предметот произлегува дека постапката за планирање започнала врз основа на Програма за планирање на општината Куманово за 2007 година (објавена во „Службен гласник на општина Куманово“ бр.10/2007). Истиот плански опфат бил евидентиран како предмет на започнато урбанистичко планирање и според програмите за планирање на општината Куманово за 2008 и 2009 година („Службен гласник на општина Куманово бр.7/2008 и бр.3/2009). Според тоа неосновани се наводите од иницијативата за повреда на членот 17 став 2 од Законот за просторното и урбанистичко планирање.

Соопштението за организирање и спроведување на јавната анкета со означување на време и место на спроведување било објавено во „Утрински весник“ на 18 април 2009 година од каде нема повреда на членот 24 став 10 од Законот за просторното и урбанистичко планирање.

Исто така, неосновани се наводите за повреда на членот 24 став 4 од Законот, во кој е предвидено јавната анкета да се спроведе со излагање на планот на јавно место кое се наоѓа во кругот на месната самоуправа. Ова од причина што одредбата не бара спроведувње на јавната анкета во месната самоуправа, како што погрешно смета подносителот на иницијативата, туку во било кое јавно место во кругот на јавната самоуправа, односно во овој случај тоа е направено со излагање на текстуалните прилози во општинските витрини на градскиот Плоштад, кои се наоѓале под осмокатницата „Куманово“ што според оцена на Судот го задоволува критериумот на јавност предвиден во цитираната одредба.

Со оглед на тоа што јавна анкета, на која не учествувале подносителите на иницијативата, била организирана и спроведена и тоа со траење од десет работни дена како што е определено во членот 24 став 4 од Законот неосновани се и наводите од иницијативата за повреда на наведената одредба заради неспрове-дување на јавна анкета.

Имајќи предвид дека по повод спроведената анкета 14 заинтересирани лица ставиле забелешки по однос на Планот, Судот оцени дека општината Куманово во постапката за планирање го испочитувала и членот 24 став 6 од Законот, од каде се неосновани наводите од иницијативата за негова повреда.

Од увидот во доставената и прибавена документација произлегува дека спорната КП.бр.13673 сопственост на соседот на подносителите на иницијативата останала со непроменети вредности по однос на вкупната површина и површината за градба во текот на целата постапка за планирање. Овие параметри не претрпеле промени во текот на сите фази на постапка на планирање, што упатува на заклучок дека истата, врз основа на околност што настапила пред да отпочне постапката за планирање, евентуално добила поголема површина.

Меѓутоа, според Судот постои повреда на членот 24 став 8 од Законот, според кој комисијата е должна писмено да го извести секое лице кое поднело анкетен лист со образложение за прифаќање или неприфаќање на неговите забелешки или предлози, бидејќи Советот на општината Куманово во постапката пред Уставниот суд не достави доказ за доставување на писмено известување на лицата кои поднеле анкетни листови, иако за секое одделно лице известувањата се изготвени. Нема доказ дека стручната комисија писмено ги известила подносителите на анкетните листови, со одговор за забелешките по Нацрт-Планот, што е обврска од наведената законска одредба. Според тоа оспорената Одлука не е донесена во целост во постапка како што е предвидено со одредбите од Законот за просторното и урбанистичкото планирање, односно истата може да се доведе под сомнение по однос на нејзината согласност со членот 24 став 8 од Законот за просторното и урбанистичко планирање.

6. Што се однесува до наводот за повреда на одредбите од главите 5, 6, 7 и 9 од Правилникот за стандарди и нормативи за урбанистичко планирање, Судот во овој дел иницијативата ја отфли согласно член 28 алинеја 1 од Деловникот, според кој Судот ќе ја отфрли иницијативата ако не е надлежен да одлучува за барањето. Имено, согласно член 110 од Уставот, Уставниот суд нема надлежност да ја цени меѓусебната согласност на актите од ист правен ранг (одлука и правилник).

Имајќи го предвид сето наведено произлегува дека нема услови за донесување на решение согласно членот 27 од Деловникот.

7. Врз основа на изнесеното, Судот одлучи како во точките 1 и 2 од ова решение.

6. Ова решение Судот го донесе во состав од претсе-дателот на Судот д-р Трендафил Ивановски и судиите д-р Наташа Габер-Дамјановска, Исмаил Дарлишта, Лилјана Ингилизова-Ристова, Вера Маркова, Бранко Наумоски, Игор Спировски, д-р Гзиме Старова и д-р Зоран Сулејманов. Решението под точката 1 е донесено со мнозинство гласови.

У.бр.63/2010
27 октомври 2010 година
С к о п ј е
м.л.

ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Македонија
д-р Трендафил Ивановски