Уставниот суд на Република Македонија, врз основа на членот 110 од Уставот на Република Македонија и членот 71 од Деловникот на Уставниот суд на Република Македонија („Службен весник на Република Македонија“ бр.70/1992) на седницата одржана на 19 октомври 2005 година, донесе
Р Е Ш Е Н И Е
1. НЕ СЕ ПОВЕДУВА постапка за оценување на уставноста на:
а) Член 1 став 2 и 3 и членовите 74, 75, 76 и 77 од Законот за јавните набавки (“Службен весник на Република Македонија” бр. 19/2004), и
б) Списокот со кој се утврдуваат субјектите на кои се однесуваат одредбите на Законот за јавните набавки, во делот на точките од 1.6.4 до 1.6.8, донесен од министерот за финансии (“Службен весник на Република Македонија” бр. 34/2004 и 10/2005).
2. АД “Македонски телекомуникации” и АД “Космофон”, застапувано од адвокатот Наташа Трпеноска-Тренчевска, на Уставниот суд на Република Македонија му поднесоа иницијативи за поведување постапка за оценување на уставноста на одредбите од Законот и Списокот означени во точката 1 од ова решение.
Според наводите во иницијативата поднесена од АД “Македонски телекомуникации” со оспорените одредби од Законот за јавните набавки и од Списокот донесен од министерот за финансии биле повредени темелните вредности од член 8 на Уставот на Република Македонија што се однесуваат на правната заштита на сопственоста и слободата на пазарот и претприемништвото, кои поблиску се разработени во одредбите на членовите 30 и 55 од Уставот на Република Македонија. Имено, во иницијативата се наведува дека со одредбите на член 1 став 2 од Законот и точките од 1.6.4. до 1.6.8. од Списокот, примената на Законот била наметната и за трговски друштва со мнозинска, па дури и целосна приватна сопственост, домашна или странска, кои вршат дејност во областа на телекомуникациите, транспортот, енергетиката, итн., така што овие правни лица биле ставени под посебен режим на јавни набавки што бил вообичаен за органите на државната власт и другите институции кои користат средства од Буџетот на Република Македонија и за друштвата кои се во целосна или доминантна сопственост на државата или единиците на локалната самоуправа.
Со наметнувањето на примената на овој закон на овие правни лица, а особено спрема АД “Македонски телекомуникации”, кое е во доминантна приватна сопственост, се ограничувале нивните права кои произлегувале од приватната сопственост и се ограничувала нивната слобода на претприемништво, бидејќи тие не биле во можност слободно и веднаш да ги вршат набавките на неопходната опрема, суровини, репроматеријали и други средства кои им се потребни за извршување на нивната дејност, туку се принудени при нивната набавка да ги почитуваат административните постапки предвидени со Законот.
На тој начин, на овие правни лица, вклучувајќи го и АД “Македонски телекомуникации”, им се ограничувало правото на слободно располагање со сопствените средства и слободата на претприемништвото, која се изразува пред се преку слободен избор на деловните партнери, слободниот избор на стоките кои ќе се набавуваат, слободниот избор на начинот на кој ќе се реализираат конкретните набавки, слободното склучување на договори со деловните партнери, можноста од брзо и ефикасно реализирање на набавките потребни за вршење на сопствениот деловен потфат, а со тоа и можноста за брза и навремена реакција на пазарот во услови на работа во пазарна економија, односно во услови на конкуренција.
Оспорените одредби од Законот и од Списокот не биле во согласност особено со член 30 став 3 од Уставот на Република Македонија, од причина што за ограничувањето на слободата на јавните набавки на правните лица утврдени во Списокот донесен од министерот за финансии, во деловите што се однесуваат на точките од 1.6.4 до 1.6.8. не било утврдено дека постои јавен интерес при донесувањето на Законот за јавните набавки.
Според мислењето на подносителот на оваа иницијатива, јавниот интерес од член 30 став 3 од Уставот на Република Македонија морал да биде утврден со Законот за јавните набавки, затоа што тој не е претпоставена категорија и не може да се изедначи со јавниот интерес на дејностите што ги вршат наведените правни лица од Списокот на министерот за финансии.
Во иницијативата посебно се укажува и на потребата за усогласување на нашето законодавство со законодавството на Европската унија во однос на регулирањето на јавните набавки, што произлегувало и од најновата Директива на Европската унија од областа на јавните набавки СОМ 2000/276 (директива која ги координира јавните набавки на друштва кои вршат дејност во областа на водите, енергетиката и транспортот), при што набавките на друштвата кои вршат дејност од областа на телекомуникациите биле изземени.
Оспорените одредби од Законот и од Списокот не биле во согласност со одредбите на членот 55 од Уставот на Република Македонија и од причини што со нив се вршело ограничување на слободата на пазарот и претприемништвото надвор од условите утврдени во овој член од Уставот. Имено, ниту во Законот, ни во Списокот не било утврдено дека тоа ограничување е заради одбраната на Републиката, заштитата на природата, животната средина или здравјето на луѓето. Затоа, оспорените одредби од Законот и Списокот не биле во согласност и со член 54 од Уставот според кој слободите и правата на човекот и граѓанинот можат да се ограничат само во случаи утврдени со Уставот.
Со оглед на тоа што оспорените одредби од Законот и Списокот, поради наведените причини биле во несогласност со член 8 алинеја 7, член 30, член 54 став 1 и член 55 од Уставот на Република Македонија, во оваа иницијатива се предлага Судот да поведе постапка за оценување на нивната уставност, а потоа да донесе одлука за нивно поништување.
Според подносителот и на втората иницијатива – АД “Космофон”, преку адвокатот Наташа Трепеноска-Тренчевска, со членот 1 став 2 се вршела повреда на правото на сопственост гарантирано со членот 30 од Уставот, бидејќи со Законот се ограничувало правото на слободно располагање со средствата што се во приватна сопственост на правните лица кои вршеле една од наведените дејности.
Во оваа иницијатива се наведува и тоа дека терминот јавни набавки не бил соодветен и применлив за правните лица кои вршат приватна дејност без оглед дали е таа од јавен интерес.
Понатаму, се наведува дека Законот бил во спротивност и со членот 55 од Уставот, затоа што правните лица кои вршат приватна дејност секогаш кога излегувале на пазарот се ставале во позиција за тоа да ја информираат Владата со што директно се загрозувала нивната слобода на пазарот и претприемништвото. Ова и од причина што практичната примена на Законот значела дека одредено правно лице во иднина не ќе можело да соработува со своите долгогодишни партнери.
Според наводите во оваа иницијатива Законот бил во спротивност и со членот 59 од Уставот, со кој на странските вложувачи им се гарантира правото на слободно изнесување на капиталот и добивката и правата стекнати врз основа на вложениот капитал не можат да и се намалуваат со закон и друг пропис.
3. Судот на седницата утврди дека според оспорениот став 2 на член 1 од Законот, со овој закон се уредуваат и посебниот начин и постапки за вршење на јавни набавки кај правните лица кои вршат една или повеќе дејности, во областа на водоснабдувањето, енергетиката, транспортот, телекомуникациите, комуналните услуги или јавните претпријатија, врз основа на специјални или ексклузивни права доделени од надлежните органи на државната власт и органите на единиците на локалната самоуправа согласно со закон.
Во оспорениот став 3 на член 1 од Законот е утврдено дека списоците на субјектите од ставовите (1) и (2) на овој член ги утврдува министерот за финансии.
Судот на седницата, исто така, утврди дека оспорените членови 74, 75, 76 и 77 од Законот во кои е утврден посебниот начин и постапки за јавни набавки кај правните лица од членот 1 став 2 од Законот всушност ја сочинуваат Главата V од Законот чиј наслов гласи: „V. Набавки кај јавните претпријатија, друштвата во сопственост на државата и трговските друштва кои вршат дејност од јавен интерес во областа на водостопанството, комуналните услуги, енергетиката, транспортот и телекомуникациите”, кој, исто така, посебно се оспорува со овие иницијативи.
Според оспорениот член 74 од Законот, правните лица во областа на водостопанството, комуналните услуги, енергетиката, транспортот и телекомуникациите при вршењето на набавките за свои потреби соодветно ги применуваат одредбите од овој закон.
Во оспорениот член 75 од Законот е утврдено дека набавувачите од членот 74 на овој закон по пат на отворен или ограничен повик вршат набавка за остварување на нивната основна дејност чија проценета вредност не е помала од вредноста утврдена во овој член за секој од овие набавувачи за определен вид на набавки. Така на пример, во ставот 1 под а) на овој член, најмалата вредност за набавки од понудувачи во врска со производството и транспорт на електрична енергија, гас или топлинска енергија, вода за пиење и комунални услуги е утврдена да изнесува 100.000 евра во денарска противвредност, а додека според истиот став под б) на овој член од Законот, оваа вредност за набавки од понудувачи во врска со обезбедување на телекомункациски услуги изнесува 150.000 евра во денарска противвредност.
Во оспорениот член 76 од Законот се уредува прашањето во врска со условите врз основа на кои во постапката со ограничен повик се заснова одлучувањето за способноста на кандидатите (став 1, 2 и 4), роковите во кои набавувачите ги известуваат пријавените кандидати за својата одлука за квалификација (став 3) и се утврдува обврска кандидатите чија квалификација е одбиена да се известат за причините за одбивањето кои мора да се засноваат врз објективни услови за квалификација утврдени во ставот 1 на овој член (ставот 5).
И на крај, во оспорениот член 77 од Законот е утврдена можност набавувачите од членот 74 да користат постапка со преговарање, освен под условите и постапките утврдени во членот 66 од овој Закон и во други случаи и тоа: за набавка која се доделува врз основа на рамковен договор, за набавка кога постои можност да се искористи некоја поволна можност што е достапна само за многу кратко време по значително пониска цена од вообичаената пазарна цена и за купување на стоки од носител на набавка кој ги затвора деловните активности.
4. При оценување на уставноста на оспорените одредби од Законот и Списокот, Судот ги имаше предвид одредбите од Уставот во однос на кои со иницијативите се оспорува нивната уставност и тоа:
Во членот 8 став 1 алинеите 6 и 7 од Уставот, како темелни вредности на уставниот поредок на Република Македонија се утврдени правната заштита на сопственоста и слободата на пазарот и претприемништвото.
Во членот 30 став 1 од Уставот се гарантира правото на сопственост и правото на наследување. Во ставот 2 на истиот член од Уставот е утврдено дека сопственоста создава права и обврски и треба да служи за добро на поединецот и на заедницата.
Според ставот 3 на овој член од Уставот никому не можат да му бидат одземени или ограничени сопственоста и правата кои произлегуваат од неа, освен кога се работи за јавен интерес утврден со закон.
Според членот 54 став 1 од Уставот, слободите и правата на човекот и граѓанинот можат да се ограничуваат само во случаи утврдени со Уставот.
Во членот 55 став 1 од Уставот, кој е и прв член во одделот “Основи на економските односи”, се гарантира слободата на пазарот и претприемништвото. Во ставот 2 на овој член од Уставот е утврдено дека Републиката обезбедува еднаква правна положба на сите субјекти на пазарот. Републиката презема мерки против монополската положба и монополското однесување на пазарот.
Според ставот 3 на членот 55 од Уставот, слободата на пазарот и претприемништвото можат да се ограничат со закон единствено заради одбраната на Републиката, зачувувањето на природата, животната средина или здравјето на луѓето.
Во членот 57 од Уставот е утврдено дека Републиката го поттикнува економскиот напредок и се грижи за порамномерен просторен и регионален развој, како и за побрз развој на стопански недоволно развиените подрачја.
Од наведените уставни одредби произлегува дека, гарантирајќи го правото на сопственост, како едно од основните економски права и слободата на пазарот и претприемништвото, како една од основите на економските односи, Уставот на Република Македонија се определил за пазарно стопанство, во чии услови на стопанисување Републиката, како гарант на слободата на пазарот и претприемништвото, има обврска да обезбеди еднаква правна положба на сите субјекти на пазарот, да презема мерки против монополската положба и монопоското однесување на пазарот, како и да го поттикнува нејзиниот севкупен економски развој и напредок.
Вака утврдената уставна улога на државата во сферата на економските односи значи дека таа и во услови на пазарно стопанство има соодветни ингеренции во обезбедување и создавање на правни, институционални и други претпоставки за слободно функционирање на пазарното стопанство и економските законитости.
Во остварувањето на оваа функција државата има донесено повеќе нормативни и други акти, односно документи, меѓу кои е и Законот за јавните набавки, чии одредби се оспоруваат со овие иницијативи. Овој закон, всушност, претставува надградба на системот на јавни набавки кој што за прв пат кај нас беше уреден со Законот за јавните набавки од 1998 година.
Концептот на Законот за јавните набавки се карактеризира со подробно и сеопфатно уредување на сите прашања во врска со јавните набавки. Тоа се прави на начин што целата содржина на Законот е систематизирана во тринаесет делови, односно глави.
Од ваквиот концепт и подробната анализа на содржината на Законот генерално произлегува дека одредбите на овој закон се од процедурален карактер и се во функција на обезбедување поголема јавност, односно транспарентност во вршењето на јавните набавки, а со тоа и во трошењето на јавните средства, конкурентност, еднаква и недискриминаторска положба на сите субјекти на пазарот и спречувањето на монопоската положба на пазарот на определени носители на набавките. Со овој закон се обезбедува и поголема сигурност како на набавувачите, така и на понудувачите на набавките, квалитет на набавките, како и поголема економичност, рационалност, функционалност и ефикасност во користењето на средствата за јавни набавки.
Со уредувањето на прашањата сврзани со јавните набавки на начин уреден со овој закон истовремено е извршено и прилагодување, односно усогласување на нашето законодавство со законодавството на Европската унија и европските стандарди на работење во оваа област, кои важеле во времето на донесување на Законот и се уште важат, а согласно обврската што произлегува од Спогодбата за стабилизација и асоцијација помеѓу Република Македонија и Европските заедници и нејзините земји членки (“Службен весник на Република Македонија” бр.28/2001).
Имено, во Спогодбата за стабилизација и асоцијација е содржан и посебен член што се однесува директно за јавните набавки (јавни договори), а тоа е членот 72 според кој посакувана цел на двете страни е постапката за доделување јавни договори да се води врз основа на недискриминација и реципроцитет, особено во рамките на Светската трговска организација (став 1) и на компаниите од Република Македонија, без оглед дали се основани во Заедницата или не, со стапувањето во сила на оваа Спогодба, да им биде даден пристап за конкурирање за склучување договори според постапките на Заедницата во согласност со правилата за набавки во Заедницата, со третман кој што не е понеповолен од оној даден на компаниите од Заедницата (став 2). Во ставот 3 на член 72 од Спогодбата, пак, децидно е утврдено дека правилата за набавки во Заедницата ќе се применуваат и за договорите во комуналниот сектор и тоа веднаш кога Република Македонија ќе усвои законска регулатива со која што ќе ги воведе правилата на Заедницата во оваа област, за што таа периодично ќе испитува дали Република Македонија навистина ја вовела таквата регулатива.
Во овој контекст треба да се напомене дека на ниво на Европската унија се донесени повеќе директиви за набавки, а и Светската банка во своите насоки утврдува група на правила за постапките за набавка во врска со проектите што таа ги финансира. Јавните набавки претставуваат посебна правна категорија и во повеќе земји со развиена пазарна економија, како и во земјите во развој во кои, исто така, јавните набавки се регулирани со закон.
Она што е карактеристично за сите директиви на Европскиот параламент и на Советот со кои се регулираат постапките на набавки на субјектите кои работат во секторите опфатени со нив, е тоа што правилата утврдени во тие директиви се со цел да се обезбеди овие субјекти целосно да функционираат во согласност со принципите на еднаков третман, недискриминација и транспратеност, а потребата од регулирање на јавните набавки со директивите секогаш била тие сектори да се отворат кон пазарот, односно да се воведе де иуре и де фацто ефективна конкуренција во овие сектори, и дека оваа потреба престанува доколку во одделен сектор биле исполнети овие услови (поради што се изземани и телекомуникациите со последната директива на Европскиот парламент и на Советот – Директивата 2002/17/ЕЗ од 31 март 2004 година).
Карактеристично е и тоа што во директивите на Европскиот парламент и на Советот никаде не е посебно нагласено за кои сектори се однесуваат тие, што значи дека и последната на која се повикува во иницијативата АД “Македонски телекомуникации” како и претходните директиви, ги координира јавните набавки во секторите за вода, енергетика, транспорт и поштенски услуги независно во чија сопственост се овие сектори (приватна или државна).
Разгледувајќи ги оспорените одредби во контекст на наведеното, а притоа имајќи ја предвид и содржината на целиот Закон за јавните набавки, потоа целите, односно потребите поради кои е донесен, како и начелата врз кои се заснова овој закон, Судот оцени дека со оспорените законски одредби не се врши ниту одземање, ни ограничување на сопственоста и правата што произлегуваат од сопственоста во смисла на членот 30 од Уставот, од чиј аспект се оспоруваат овие одредби.
Имено, според Судот, со оспорените одредби, ниту со која и да е друга одредба од Законот во кои се утврдени начинот и постапките за вршење на јавните набавки (кои се однесуваат и на правните лица што вршат една или повеќе дејности од областа на водоснабдувањето, енергетиката, транспортот, телекомуникациите и комуналните услуги), на правните лица од наведените области кои се во приватна сопственост во суштина не им се ограничува правото на користење и слободно располагање со сопствените средства, како што се наведува во иницијативите.
Ова пред се од причини што согласно Законот, одлуката за потребата од јавна набавка, како и за изворот и износот на средствата потребни за набавката секогаш ја донесува, односно утврдува набавувачот, така што со овој закон не се создава никаква обврска било во поглед на намената, било во поглед на висината на средствата што евентуално пондувачот ќе ги потроши за јавната набавка.
Според Судот, со оспорените одредби од Законот не само што не се врши ограничување на правото на сопственост, туку не се врши ниту ограничување на слободата на пазарот и претприемништвото, затоа што начинот и постапките за вршење на јавните набавки утврдени со Законот претставуваат само модалитет, односно форма преку која се остварува слободата на пазарот и претприемништвото, а не и ограничување на оваа слобода.
Слободата на пазарот и претприемништвото загарантирана со Уставот не ја ограничува државата, особено во периодот на воведување и прилагодување кон пазарното стопанство, поради одредени состојби и специфичности во одделни дејности да пропише и определени правила на однесување на субјектите на пазарот при набавка на стоки и услуги, како што тоа го направила во Законот за јавните набавки. Ова дотолку повеќе што државата како гарант на слободата на пазарот и претприемништвото, според членот 55 став 2 од Уставот има обврска да обезбеди и еднаква правна положба на сите субјекти на пазарот, како и да преземе мерки против монополската положба и монополското однесување на пазарот.
Оттука, ако остварувањето на слободата на пазарот и претприемништвото или степенот на економската слобода во една земја се мери и поврзува и со можноста за пристап на секој субјект до пазарот под еднакви услови, а пазарот на кој работат субјектите од секторите опфатени во оспорените членови на Законот, поради постоење на специјални или ексклузивни права е затворен за многу претприемачи, понудувачи за нивните набавки и ако во такви услови не може да се зборува за пазарна економија и за слобода на пазарот и претприемништвото, тогаш неспорно е дека законодавецот, почитувајќи ја оваа слобода на сите субјекти подеднакво, со оспорените одредби од Законот, како и со Законот во целина, имал за цел создавање на услови за дејствување на пазарните законитости при јавните набавки во овие сектори, а не да ја ограничи нивната слобода на пазарот. Ова, пред се, произлегува од членот 6 на Законот, во кој, заради обезбедување на начелото за еднаква правна положба на пазарот, се утврдува дека при јавните набавки се обезбедува фер конкуренција, еднаква и недискриминаторска положба на понудувачите, трнспарентност и јавност, а се забранува и дискриминација во поглед на државјанството на понудувачот или земјата на потеклото на стоката.
Во прилог на ваквото толкување на суштината и целите на оспорените законски одредби и на Законот воопшто, Судот го имаше предвид и фактот дека начелата и правилата содржани во него се во согласност, односно кореспондираат со тие утврдени во меѓународните акти, а пред се во директивите на Европската унија, кои што важеле во времето кога е донесен Законот. Ова дотолку повеќе што директивите како правни акти, по правило, создаваат обврски за земјите – членки на Унијата, а општо познато е дека во уставите и на тие земји, исто како и во Уставот на Република Македонија, правото на сопственост и слободата на пазарот се утврдени како едни од основните слободи и права, а од друга страна, и во тие земји одделни дејности од наведените сектори, исто така, ги вршат приватни компании.
Што се однесува пак до прашањето дека Законот, во делот на телекомуникациите не бил усогласен со најновата директива на Европската унија, со која се изземани телекомуникациските услуги, а кое беше покренато од претставникот на АД “Македонски телекомуникации” и на подготвителната седница која Уставниот суд ја одржа по повод овие иницијативи, Судот оцени дека не е надлежен да ја оценува согласноста на Законот со оваа директива, со оглед на тоа што овој Суд е надлежен да ја оценува согласноста на законите само со Уставот, а не и со актите на Европската унија. За тоа се надлежни други органи и институции кои што согласно Спогодбата за стабилизација и асоцијација имаат обврска да се грижат и да го следат процесот на усогласувањето на нашето законодавство со тоа на Европската унија.
При оценување на согласноста на оспорените одредби од Законот и од Списокот со Уставот Судот, исто така, ги имаше предвид и наводите во иницијативите, а кои беа истакнати и на подготвителната седница, дека терминот “јавни набавки” бил својствен само за набавките на државните органи и претпријатијата и установите во државна сопственост, а не и за набавките на правните лица во приватна сопственост, поради што тие во Законот механички биле вметнати со цел да им се ограничи правото на сопственост, слободата на пазарот и претприемништвото и правото на слободно изнесување на вложениот капитал и добивката на странските вложувачи.
Според Судот овие наводи се неосновани затоа што за определување на субјектите на набавките опфатени со овој Закон единствен критериум не е нивниот сопственосно-правен статус, односно изворите и карактерот на средствата што тие ги користат, туку и нивната правна положба на пазарот со оглед на дејноста што ја вршат, како и определени права што ги имаат во тој поглед.
Имено, освен органите на државната власт и на локалната самоуправа, правните лица кои целосно или во најголем дел се финансираат од страна на овие органи или по основ на сопственоста тие имаат влијание во нивното управување, за целите на Законот, со него се опфатени и правните лица кои вршат една или повеќе дејности утврдени во ставот 2 на член 1 од Законот. Притоа, критериумот за опфатот на овие лица, според став 2 на овој член од Законот не е нивната сопственост, туку дејноста (која со други закони е утврдена како дејност од јавен интерес) да ја вршат врз основа на специјални или ексклузивни права што им се доделени од надлежните органи согласно со закон.
Оттука, според Судот, не само дејноста која е од јавен интерес, туку и специјалните или ексклузивните права што им се доделени на правните лица кои вршат една или повеќе дејности од областа на водоснабдувањето, енергетиката, транспортот, телекомуникациите и комуналните услуги, независно дали тие се во државна или приватна сопственост, ги прават овие лица да се во различна, попривилегирана правна положба на пазарот во однос на другите правни лица што вршат други дејности што, исто така, се од јавен интерес. Затоа, оспорените законски одредби не можат да се проблематизираат ниту од аспект на начелото на еднаквата правна положба на субјектите на пазарот, со оглед на тоа што во конкретниот случај овие одредби се однесуваат за правни лица кои имаат иста правна положба во однос на начинот и основот на вршење на дејноста.
Впрочем, наведениот критериум (вршење на дејноста врз основа на специјални и ексклузивни права дадени од надлежен орган) за вршење на набавките кај овие правни лица во постапки кои важат и за државните органи и претпријатија, на соодветен начин е применет и во директивите на Европската унија (член 2 став 2 под (б) од последната Директива 2002/17/ЕЗ од 31 март 2004 година).
Од сето наведено, како заклучок Судот утврди дека државната регулатива во сферата на јавните набавки на приватните правни лица (кои вршат една или повеќе дејности утврдени во член 1 став 2 од Законот, кои неспорно е дека се од јавен интерес и се вршат врз основа на специјални или ексклузивни права доделени од органите на државата и органите на единиците на локалната самоуправа), може да се оправда со целите на Законот и овие субјекти како набавувачи да се отворат на пазарот и во тој однос целосно да функционираат во согласност со принципите на пазарното стопанство, како што се принципот на фер конкуренција, еднаква и недискриминаторска положба на понудувачите, транспарентност и јавност на набавките, а кои се и европски принципи и стандарди за јавните набавки во овие сектори согласно директивите на Европската унија.
Со оглед на тоа што во конкретниот случај не станува збор за повреда на член 30, член 54 став 1 и член 55 став 1 од Уставот, Судот не го постави прашањето за согласноста на оспорените законски одредби со овие членови од Уставот.
Прашањето за согласност на оспорените одредби од Законот не се постави ни во однос на членот 59 од Уставот, од чиј аспект, исто така, се оспорува нивната уставност. Ова од причини што согласно Законот не е исклучена можноста во постапките за јавни набавки да учествуваат и странски правни и физички лица, туку напротив е забранета дискриминација посебно во поглед на државјанството на понудувачот или земјата на потеклото на стоката (член 6 од Законот). Со обезбедување на еднаква положба и третман на странските понудувачи во постапките за јавна набавка овој закон дава уште една можност странските вложувачи да можат слободно да го изнесуваат вложениот капитал и тоа преку средствата за јавни набавки, како дел од средствата кои произлегуваат и се стекнати од тој капитал.
5. Со оглед на тоа што Списокот со кој се утврдуваат субјектите на кои се однесуваат одредбите на Законот за јавните набавки е донесен согласно овластувањето на министерот за финансии утврдено во членот 1 став 3 од Законот за јавните набавки и е во функција на негова примена, односно извршување од страна на субјектите на кои се однесува Законот, Судот оцени дека не може да се постави прашањето за согласноста со Уставот и на оспорените одредби од Списокот. Ова дотолку повеќе што основот за примената на Законот за јавните набавки за правните лица утврдени во оспорените точки на Списокот е утврден и произлегува од самиот закон, а не од Списокот.
6. Врз основа на изнесеното Судот одлучи како во точката 1 од ова решение.
7. Ова решение Судот го донесе со мнозинство гласови во состав од претседателот на Судот Лилјана Ингилизова-Ристова и судиите д-р Трендафил Ивановски, Махмут Јусуфи, Мирјана Лазарова Трајковска, Вера Маркова, Бранко Наумоски, д-р Бајрам Положани, Игор Спировски и д-р Зоран Сулејманов.
У.бр.132/2004
У.бр.190/2004
19 октомври 2005 година
С к о п ј е
ПРЕТСЕДАТЕЛ
на Уставниот суд на Република Македонија
Лилјана Ингилизова-Ристова